Louis de Beaufront

De Wikipedio
Louis de Beaufront
Yuna Louis de Beaufront.
Profesiono: linguisto, pioniro di Ido
Lando: Francia
Naskodato: 3 di oktobro 1855
Nasko-loko: Paris, Francia
Mortodato: 8 di januaro 1935
Morto-loko: Thézy-Glimont, Francia

Louis de Beaufront (1855 til 1935), di qua la vera nomo esis Louis Chevreux ma di qua la biografio ne esas tote bone konocata, esas la precipua autoro e pioniro di Ido. Ilu naskis de celiba matro e lua patro esis potenta e richa viro (forsan la lora rejo di Belgia). Ante kontributar ye la kreado di Ido, il esis fervoroza Esperantisto ed helpis la difuzado di ca interlinguo ye la komenco dil 20ma yarcento. Il asociis la Franca editerio Hachette a la propago di Esperanto e tale furnisis forta bazo por Esperanto taepoke.

Zamenhof, patro di Esperanto, volis donar bazo ideologiala por lua interlinguo e taskope intencis krear spiritala movado titulizita homaranismo t.e. spiritaleso neutra e komuna (quale la interlinguo asociita kun ol) per krear renkontreyi ube homi di omna kulturi e religii povus havar komuna kulto sen renuncar pri sua propra kustumala religio ed povus interamikeskar. Ita epoko (ye 1905 cirkume) esis tre poke favoroza a la religio e spiritaleso (esis la tempo dil maxim violentoza afronti inter laikisti ed Eklezii en Francia). La homaranismo ne povis naskar. Louis de Beaufront esis katoliko qua havis tre konservema opinioni. Il propozis a Zamenhof impulsar Esperanto en la neutra medio dil turismo. La autoro di Esperanto refuzis per asertar ke il ne volas ke Esperanto divenez komercala afero ma restez pure idealismala. Lore skismo divenis ne-evitebla e de Beaufront relateskis kun Louis Couturat qua impulsabis en 1900 Delegitaro por l'adopto di linguo internaciona neutra ed artificala. Til lore la laboro di la Delegitaro esabis tre dormema.

En 1907, Esperanto precipue adoptesis da la Delegitaro kun la restrikto di kelka necesa reformi propozita da de Beaufront sub la pseudonimo Ido. Zamenhof refuzis la reformi ed amba movadi haveskis existo sendependa una de l'altra. De Beaufront e Couturat impozis la principo di neutreso ideologiala e politikala por Ido. Regretinde Ido ne havis fundamento quale Esperanto e la disputi por reformi qui eventis quik de 1928 tre plufebligis la Ido-movado depos ita tempo. En 1925 de Beaufront esis l'autoro di Kompleta Gramatiko Detaloza di la Linguo Internaciona Ido qua plu tarde divenis surrogato di Fundamento por l'Idolinguo.

Extera ligili[redaktar | redaktar fonto]