Fera kurteno

De Wikipedio
Politikala dividuro di Europa dum Kolda milito: socialista landi (rede) e kapitalista landi (blue).

Fera kurteno esas frazo kreita da Winston Churchill en 1946 (komenco di tale nomizita "kolda milito") por nomizar la dividuro dil mondo en du politikala bloki di landi: kapitalista e socialista-komunista. Dum ca periodo, Estal Europa kontrolesis o jacis sub ideologiala influo de Sovietia, kontre ke Westal Europa kontrolesis o jacis sub ideologiala influo de Usa.

La frazo "Fera kurteno" uzesis unesmafoye da Churchill ye la 5ma di marto 1946 dum parolado en Usa:

De Szczecin en Baltiko til Trieste en Adriatiko,Fera kurteno decensis trae (Europana) kontinento). Dop ta lineo, jacas tota la chefurbi de anciena Estal ed Oriental Europana stati. Warszawa, Berlin, Praha, Wien, Budapest, Belgrade, București e Sofiya, tota ta urbi e lua populi esas sub Sovietana sfero, ed omni jacas sub un od altra formo, ne nur a Sovietana influo ma anke a forta, ed en kelka kazi krecenta kontrolo-mezurili de Moskva.

[1]

La du bloki divergis en multa aspekti:

  • Pri ekonomio, Westala bloko suportesis dal projeto Marshall, kontre ke estala bloko kreis la KMEH (Angle: COMECON).
  • Pri militaral aferi, Westala bloko kreis Pakto pri Nord-Atlantik Organizuro (en Angla, NATO), kontre ke estala bloko kreis Warszawa-pakto.
  • Pri politikal aferi, Westala bloko konsistis ek kapitalista nacioni kun libera merkato, kontre ke l'estala bloko konsistis ek socialista ekonomii centrale projetita.

Referi[redaktar | redaktar fonto]