1969
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1969 (MCMLXIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta en merkurdio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 969ma yaro di la duesma yarmilo, la 69ma yaro di la 20ma yarcento, e la 10ma yaro di la yari 1960a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 15ma di januaro - Sovietia lansas Soyus 5, qua unionos kun Soyus 4 por transferar la krui.
- 3ma di marto - Kosmonavo Apollo 9 sendesas aden kosmo da NASA.
- 16ma di mayo - Kosmoprobilo Venera 5 de Sovietia venas adsur Venuso.
- 18ma di mayo - Kosmonavo Apollo 10 sendesas aden kosmo da NASA.
- 16ma di julio - Apollo 11 ekvenas Tero vers la Luno de Kabo Kennedy, Florida, Usa. L'astronauti esos l'unesma sur la Luno.
- 20ma di julio - Unesma flugo adsur Luno per Apollo 11.
- 21ma di julio - Astronauto Neil Armstrong pazas kom unesma e Buzz Aldrin kom duesma homi adsur Luno.[1]
- 24ma di julio - Apollo 11 retrovenas a Tero.
- 15ma di agosto - Komenco di muzik-festo di Woodstock, Usa
- 14ma di novembro - Kosmonavo Apollo 12 sendesas aden kosmo da NASA.
- 19ma di novembro - Astronauti Charles Conrad Jr ed Alan Bean pazas adsur Luno.
- 22ma di aprilo - Angla maristo Robin Knox-Johnston arivas en Falmouth, Anglia, en batelo Suhaili, tale kompletiganta cirkumnavigado di la Tero, sole e sen pauzo. Il esis l'unesma individuo qua facis lo. Ilu komencabis lua voyajo ye la 4ma di junio 1968.
- 17ma di novembro - Sovietia ed Usa komencas negociar en Helsinki pri limitar atom-fuzei (SALT 1).
- 21ma di novembro - Eventas l'unesma kontakto per Arpanet, preirinto di Interreto.
- 16ma di januaro - En Praha, studento Jan Palach acendas su ipsa kom protesto kontre invado da Sovietia en Chekoslovakia. Il mortos tri dii pos, ye la 19ma di januaro.
- 30ma di januaro - Eventas lasta akto di bando The Beatles, sur tekto di Apple Records.
- 2ma di marto - Aviono Concorde flugas unesmafoye.[2]
- 6ma di julio - Francisco Franco imperas la klozado di la frontiero e di la komuniki inter Hispania e Gibraltar.
- 14ma di agosto - Unionita Rejio sendas trupi a Nord-Irlando.[3]
- 1ma di oktobro - L'aeroplano Concorde unesmafoye flugas plu rapide kam sono.
- 18ma di decembro - Unionita Rejio abolisas mortopuniso.
- 4ma di februaro - Yasser Arafat elektesas chefo dil OLP.[4]
- 7ma di marto - Golda Meir divenas l'unesma muliero elektita chefministro di Israel.
- 18ma di marto - Usa komencas bombardar sekrete Kambodja.
- 13ma di mayo - En Kuala Lumpur, Malaizia, eventas grava konflikti inter Malayi e Chiniani, qui efektigos l'adopto dil "stato di urjanteso" la sequanta dio. On mortigesas 800 personi dum la konflikti.[5]
- 25ma di julio - Milito di Vietnam: Richard Nixon lansas lua doktrino pri progresiva abandono di la milito.
- 13ma di agosto - Severa militala incidenti che limito inter Sovietia e Popul-Republiko Chinia.
- 16ma di septembro - Milito di Vietnam: 35.000 Usana soldati foriras Sud-Vietnam.
- 1ma di januaro - Marien Ngouabi divenas prezidanto di Republiko Kongo.
- 4ma di januaro - Hispania abandonas Ifni.
- 15ma di oktobro - En Somalia, lora prezidanto Abdirashid Ali Shermarke asasinesas.[6]
- 21ma di oktobro - Pos stato-stroko en Somalia, Siad Barre asumas la povo.[6]
- 20ma di januaro - En Usa, Richard Nixon komencas lua prezidanteso.
- 9ma di februaro - Boeing 747 flugas unesmafoye.
- 28ma di junio - En New-York, polico invadas drinkerio Stonewall Inn frequentita da homeosexuali, e komencas tumulto pose konocata kom "revolto di Stonewall".
- 15ma til 18ma di agosto - Eventas muziko-festivalo di Woodstock.
- 16ma di agosto - Charles Manson arestesas en Spahn Ranch, Kalifornia.
- 14ma til la 18ma di julio - Eventas tale nomizita "Futbalo-milito", inter Salvador e Honduras. Ye la 18ma di julio signatesas pafo-ceso inter la du landi.
- 29ma di mayo - En Córdoba, Arjentinia, eventas violentoza protesti konocata kom Cordobazo kontre diktatoreso di Juan Carlos Onganía.
- 31ma di agosto - En Brazilia, pos maladeso dil prezidanto Artur da Costa e Silva, uniono di militisti asumas la povo.
- 4ma di septembro - Charles Burke Elbrick, Usana ambasadisto en Brazilia, kidnapesas dum 78 hori da gerileri* de la politikal organizuro MR-8.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1ma di januaro - Verne Troyer, Usan aktoro
- 2ma di januaro - Christy Turlington, Usana manekino
- 3ma di januaro - Michael Schumacher, Germana automobilisto
- 5ma di januaro - Marilyn Manson, Usana kantisto
- 14ma di januaro - Jason Bateman, Usan aktoro
- 15ma di januaro - Kellita Smith, Usan aktorino e manekinino
- 17ma di januaro - Tiësto, Nederlandana disk-jokeo
- 27ma di januaro - Bisher Al-Khasawneh, chefministro di Jordania
- 30ma di januaro - Alexei Dreyev, Rusa shakoludisto
- 1ma di februaro - Gabriel Batistuta, Arjentiniana futbalisto
- 11ma di februaro - Jennifer Aniston, Usan aktorino
- 17ma di februaro - Chimediyn Saihanbileg, chefministro di Mongolia
- 17ma di februaro - David Douillet, Franca judoisto
- 1ma di marto - Javier Bardem, Hispan aktoro
- 10ma di marto - Paget Brewster, Usana aktorino e kantistino
- 16ma di marto - Pavel Augusta, Chekiana hokeisto
- 18ma di marto - Jimmy Morales, prezidanto di Guatemala
- 18ma di marto - Vasil Ivanchuk, Ukrainana shakoludisto
- 20ma di marto - Natalia Gherman, chefministro di Moldova
- 24ma di marto - Ilir Meta, chefministro di Albania
- 27ma di marto - Keith Flint, Britaniana kantisto (The Prodigy)
- 27ma di marto - Mariah Carey, Usana kantistino
- 5ma di aprilo - Ravindra Prabhat, Indiana poeto
- 8ma di aprilo - Dulce Pontes, Portugalana kantistino
- 25ma di aprilo - Renée Zellweger, Usan aktorino
- 28ma di aprilo - Olga Anatolyevna Slyusareva, Rusa ciklisto e politikisto
- 6ma di mayo - Vlad Filat, chefministro di Moldova
- 10ma di mayo - Bob Sinclar, Franca disk-jokeo e muzikala produktisto
- 14ma di mayo - Cate Blanchett, Australian aktorino
- 25ma di mayo - Glen Drover, Kanadana muzikisto (Megadeth)
- 2ma di junio - Sodnomdarjaagiyn Altansüh, Mongoliana boxisto
- 14ma di junio - Steffi Graf, Germana tenisisto
- 15ma di junio - Cédric Pioline, Franca tenisisto
- 15ma di junio - Oliver Kahn, Germana futbalisto
- 23ma di junio - Martin Klebba, Usan aktoro
- 25ma di junio - Dorota Dziekiewicz-Pilich, Polona skultistino
- 30ma di junio - Alexei Bezgodov, Rusa shakoludistulo
- 9ma di julio - Dorjsürengiyn Mönhbayar, Mongoliana e Germaniana sport-pafistino
- 11ma di julio - Kellita Smith, Usan aktorino e manekinino
- 22ma di julio - Despina Vandi, Greka kantisto
- 24ma di julio - Jennifer López, Usana kantistino ed aktorino
- 27ma di julio - Dacian Cioloș, chefministro di Rumania
- 4ma di agosto - Max Cavalera, Braziliana muzikisto (Sepultura)
- 11ma di agosto - Vanderlei Cordeiro de Lima, Braziliana maratonisto
- 12ma di agosto - Tanita Tikaram, britaniana kantisto
- 18ma di agosto - Edward Norton, Usan aktoro
- 26ma di agosto - Alexandr Chernyayev, Rusa shakoludistulo
- 28ma di agosto - Jack Black, Usan aktoro
- 29ma di agosto - Ermek Marjıqpayev, Kazakstanan politikisto
- 4ma di septembro - Giorgi Margvelashvili, prezidanto di Gruzia
- 19ma di septembro - Konstantin Czyu, Rusa, Sovietiana, ed Australiana boxisto
- 21ma di septembro - Teresa Moure, Hispana skriptistino
- 25ma di septembro - Catherine Zeta-Jones, Walsan aktoro
- 27ma di septembro - Keith Flint, Britaniana kantisto (The Prodigy)
- 1ma di oktobro - Marcus Stephen, prezidanto di Nauru
- 17ma di oktobro - Wyclef Jean, Haitiana kantisto e muzikisto
- 22ma di oktobro - Helmut Lotti, naskinta Helmut Lotigiers, Belga kantisto
- 24ma di oktobro - Adela Noriega, Mexikiana televizion-aktorino
- 25ma di oktobro - Josef Beránek, Chekoslovakiana e Chekiana hokeisto
- 25ma di oktobro - Nika Futterman, Usan aktorino
- 30ma di oktobro - Stanislav Gross, chefministro di Chekia (m. 2015)[7]
- 3ma di novembro - Petteri Orpo, chefministro di Finlando
- 4ma di novembro - Sean John Combs, surnomizita Puff Daddy o [[P. Diddy, Usana kantisto di hip-hop
- 10ma di novembro - Faustino Asprilla, Kolumbiana futbalisto
- 13ma di novembro - Patrik Augusta, Chekoslovakiana hokeisto
- 1ma di decembro - Siarhiey Rumas, chefministro di Bielorusia
- 11ma di decembro - Viswanathan Anand, Tamila shakoludo-championo en yari 2000-2002 e 2007-2013
- 16ma di decembro - Adam Guy Riess, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 28ma di decembro - Linus Torvalds, Finlandana developero dil sistemo Linux
- 30ma di decembro - Jay Kay, Britaniana kantisto, kompozisto e muzikisto (Jamiroquai)
- 30ma di decembro - Kersti Kaljulaid, prezidanto di Estonia
- Lionel Aingimea, prezidanto di Nauru
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 18ma di januaro - Felipe Seade, Chiliana-Uruguayana piktisto (n. 1912)
- 19ma di januaro - Jan Palach, Chekoslovakiana studento (n. 1948)
- 30ma di januaro - Dominique Pire, Belga monako, Nobel-laureato pri paco (n. 1910)
- 2ma di februaro - Boris Karloff, Britanian aktoro (n. 1887)
- 26ma di februaro - Levi Eshkol, chefministro di Israel (n. 1895)
- 26ma di februaro - Karl Jaspers, Germana filozofo (n. 1883)
- 6ma di marto - Óscar Osorio, prezidanto di Salvador (n. 1910)
- 6ma di marto - Nadya Rusheva, Rusa artistino (n. 1952)
- 10ma di marto - Byeon Yeong-tae, chefministro di Sud-Korea (n. 1892)
- 23ma di marto - Arthur Lismer, Angla-Kanadana piktisto (n. 1885)
- 24ma di marto - Joseph Kasa-Vubu, prezidanto di Demokratial Republiko Kongo (n. 1915)
- 28ma di marto - Dwight D. Eisenhower, Usana generalo, 34ma prezidanto di Usa (n. 1890)
- 5ma di aprilo - Rómulo Gallegos, prezidanto di Venezuela (n. 1884)
- 27ma di aprilo - René Barrientos Ortuño, prezidanto di Bolivia (n. 1919)
- 11ma di mayo - T. K. Padmini, Indiana piktistino (n. 1940)
- 2ma di mayo - Franz von Papen, kancelero di Germania e chefministro di Prusia (n. 1879)
- 3ma di mayo - Zakir Hussain Khan, prezidanto di India (n. 1897)
- 5ma di junio - William Edward Collinson, Britaniana linguisto (n. 1889)
- 12ma di junio - Alexandr Alexandrovich Deineka, Rusa-Sovietiana piktisto, grafik-artisto e skultisto (n. 1899)
- 14ma di junio - Cacilda Becker, Brazilian aktorino (n. 1921)
- 22ma di junio - Judy Garland, Usan aktorino e kantistino (n. 1922)
- 2ma di julio - Mikio Naruse, Japoniana filmifisto (n. 1905)
- 3ma di julio - Brian Jones, Britaniana gitaristo (The Rolling Stones) (n. 1942)
- 5ma di julio - Walter Gropius, Germana arkitekto (n. 1883)
- 25ma di julio - Otto Dix, Germana piktisto (n. 1891)
- 28ma di julio - Ramón Grau San Martín, prezidanto di Kuba (n. 1881)
- 1ma di agosto - Chang Taek-sang, chefministro di Sud-Korea (n. 1893)
- 6ma di agosto - Theodor Adorno, Germana sociologo e filozofo (n. 1903)
- 7ma di agosto - Louis Bouché, Usan artisto (n. 1896)
- 9ma di agosto - Sharon Tate, aktorino (mortigita) (n. 1943)
- 9ma di agosto - Cecil Frank Powell, Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1903)
- 17ma di agosto - Otto Stern, Germana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1888)
- 17ma di agosto - Ludwig Mies van der Rohe, German-Usana arkitekto (n. 1886)
- 19ma di agosto - Matthew Perry, Usan aktoro (m. 2023)
- 2ma di septembro - Ho Chi Minh, chefo di Nord-Vietnam (n. 1890)
- 22ma di septembro - Adolfo López Mateos, prezidanto di Mexikia (n. 1910)
- 22ma di septembro - Aleksandras Stulginskis, prezidanto di Lituania (n. 1885)
- 27ma di septembro - Nicolas Grunitzky, Prezidanto di Togo (n. 1913)
- 28ma di septembro - Kimon Georgiev, chefministro di Bulgaria (n. 1889)
- 12ma di oktobro - Serge Poliakoff, Rusa-Franciana piktisto (n. 1900)
- 15ma di oktobro - Abdirashid Ali Shermarke, prezidanto di Somalia (n. 1919)
- 21ma di oktobro - Jack Kerouac, Usana skriptisto (n. 1926)
- 28ma di oktobro - Kornei Ivanovich Chukovski, Rusa-Sovietiana skriptisto (n. 1882)
- 29ma di oktobro - Francisco Orlich Bolmarcich, prezidanto di Kosta Rika (n. 1907)
- 12ma di novembro - Iskander Mirza, chefministro di Pakistan (n. 1899)
- 13ma di novembro - Stanisław Modzelewski, Polona serial-ocidero (n. 1929)
- 21ma di novembro - Edward Frederick Mutesa, prezidanto di Uganda (n. 1924)
- 2ma di decembro - José María Arguedas, Peruana skriptisto (n. 1911)
- 17ma di decembro - Arthur da Costa e Silva, prezidanto di Brazilia (n. 1902)
- 23ma di decembro - Tiburcio Carías Andino, prezidanto di Honduras (n. 1876)
- 29ma di decembro - Ricardo Adolfo de la Guardia Arango, prezidanto di Panama (n. 1899)
- Joachim Estruch Simó, Hispana skriptisto, pedagogo, editisto, anarkiisto, politikal aktivisto ed Idisto (n. 1884)
- Zygmunt Radnicki, Polona piktisto (n. 1894)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Murray Gell-Mann
- Kemio: Derek Harold Richard Barton, Odd Hassel
- Fiziologio o Medicino: Max Delbrück, Alfred Hershey, Salvador Luria
- Literaturo: Samuel Beckett
- Paco: Internaciona Organizuro pri Laboro
- Ekonomiko: Ragnar Anton Kittil Frisch, Jan Tinbergen
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1969: Man takes first steps on the Moon - Publikigita da BBC. URL vidita ye 6ma di oktobro 2016.
- ↑ 1969: Concorde flies for the first time - Publikigita da BBC. URL vidita ye 6ma di oktobro 2016.
- ↑ 1969: British troops sent into Northern Ireland - Publikigita da BBC. URL vidita ye 24ma di julio 2016.
- ↑ Hoje na história: Arafat é eleito presidente da OLP - Publikigita da Opera Mundi. Dato di publikigo: 4ma di februaro 2010. URL vidita ye 28ma di februaro 2023. Idiomo: Angla.
- ↑ La Malaisie - Autoro: Michel Gilquin. Publikigita da Karthala Éditions. Dato di publikigo: 1996. Pag.: 80 ISBN: 9782865377152
- ↑ 6,0 6,1 Somaliland, pays en quarantaine - Autoro: Robert Wiren. Publikigita da Karthala. Dato di publikigo: 2014. Pag.: 41 ISBN: 9782811111762
- ↑ Former Czech PM Stanislav Gross dies at age 45 - Publikigita da Daily Mail. Dato di publikigo: 16ma di aprilo 2015. URL vidita ye 8ma di oktobro 2017.