1984
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1984 (MCMLXXXIV per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye sundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 984ma yaro di la duesma yarmilo, la 84ma yaro di la 20ma yarcento, e la 5ma yaro di la yari 1980a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 11ma di mayo - Tero igas eklipso dil Suno en Marso. Nulu vidas ol.
- 25ma di julio - Kosmonauto Svetlana Savitskaya esas l'unesma muliero exter spaco-paromo.
- 30ma di agosto - Spaco-paromo Discovery lansesas aden kosmo unesmafoye.
- 2ma di oktobro - Tri Sovietiana kosmonauti retrovenas adsur Tero pos rekordale longa, 238-dia, vizito en kosmo.
- 10ma di januaro - Vatikano ed Usa ligas diplomacala relati.
- 13ma di februaro - En Sovietia, Konstantin Chernenko divenas chefo di komunista partiso pos la morto di Yuri Andropov.
- 6ma di marto - En Unionita Rejio komencas striko di ministi. Ol duros dum 12 monati.
- 30ma di aprilo - Unesma filio, konceptita en epruveto en Finlando, naskas.
- 8ma di mayo - Sovietia anuncas ke boikotos la Somerala Olimpiala Ludi en Los Angeles.
- 1ma di julio - Liechtenstein divenas lasta lando en qua mulieri darfas votar.
- 12ma di oktobro - En hotelo di London chefministro Margaret Thatcher eskapas ocido lor bombal atako da IRA.[1]
- 22ma di decembro - Dom Mintoff, chefministro di Malta, renuncas.
- 1ma di januaro - Brunei divenas komplete nedependanta.
- 26ma di februaro - Usana naval-infantrio retretas ek Beirut, Libano.
- 5ma di marto - En India Indira Gandhi imperas atakar Ora Templo di le Sikhi en Amritsar.
- 5ma di junio - L' atako al Ora templo en Amritsar komencas. Cirkume 1.000 homi perisas.
- 20ma di septembro - Kamiono plenigita per bombi uzesas da Hizbollah por suocidant-atako kontre Usan ambasadeyo en Beirut. L'atako produktas 20 morti.[2]
- 31ma di oktobro - Du Sikhii mortigas Indira Gandhi, chefministro di India. En Nova-Delhi eventas revolto, e 2 000 Sikhii mortigesas.
- 2ma til la 3ma di decembro - En Bhopal, chef-urbo dil stato Madhya Pradesh, India, metilo-isocianato likas ek fabrikerio de Union Carbide. To produktos adminime 3 787 morti (kalkuli asertos plu kam 16.000 morti) ed adminime plusa altra 558 125 nemortala viktimi.
- 19ma di decembro - Chinia ed Unionita Rejio subskribas traktato pri la futuro di Hong Kong.
- En Etiopia eventas severa famino.
- Membro de la kruo dil ciencisto Richard Leakey trovas skeleto di puera Homo erectus evante 1.6 milion yara apud Lago Turkana, Kenia.[3]
- 4ma di agosto - Supra-Volta chanjas sua nomo a Burkina Faso.
- 28ma di julio til 12ma di agosto - Somerala Olimpiala Ludi eventas en Los Angeles, Kalifornia, Usa.
- 6ma di novembro - Ronald Reagan itere vinkas prezidantal elekto en Usa.
- 19ma di novembro - Explozo en tanki di liquidigata gaso de petrolo en San Juan Ixhuatepec, suburbo de México, produktas de 500 til 600 morti e de 5000 til 7000 plusa homi severe vundita.[4]
- 25ma di marto til 6ma di mayo - En Salvador, José Napoleón Duarte vinkas elekto kun financala helpo da Usa.
- 25ma di januaro - En Sao Paulo, Brazilia, cirkume 100 000 personi demandas votar direte por prezidanto.
- 2ma di februaro - Jaime Lusinchi divenas prezidanto di Venezuela.
- 24ma di februaro - En Belo Horizonte, Brazilia, cirkume 400 000 demandas en publika placo por votar direte por prezidanto.
- 25ma di aprilo - Emendo qua riestablisus diret elekto por prezidanto en Brazilia refuzesas da Braziliana kongreso.
- 25ma di novembro - En Uruguay, Julio María Sanguinetti elektesas prezidanto demokratiale.
- 19ma di aprilo - Advance Australia Fair divenas Australiana nacionala himno.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1ma di januaro - Paolo Guerrero, Peruana futbalisto
- 7ma di januaro - Koena Mitra, Indian aktorino e manekinino
- 7ma di januaro - Yane Marques, Brazilian atletino
- 17ma di januaro - Calvin Harris, Skota disk-jokeo
- 22ma di januaro - Raica Oliveira, Braziliana manekinino
- 23ma di januaro - Arjen Robben, Nederlandana futbalisto
- 25ma di januaro - Robinho, Braziliana futbalisto
- 5ma di februaro - Carlos Tévez, Arjentiniana futbalisto
- 5ma di februaro - Marco Misciagna, Italiana violinisto
- 12ma di februaro - Caterine Ibargüen, Kolumbian atletino
- 15ma di februaro - Doda, Polona kantistino
- 16ma di februaro - Jan Heřman, Cheka hokeisto
- 16ma di februaro - Oussama Mellouli, Tuniziana natistulo
- 28ma di februaro - Karolína Kurková, Cheka manekinino
- 6ma di marto - Anastasia Kolesnikova, Rusa gimnastikistino
- 19ma di marto - Hashbaatarin Cagaanbaatar, Mongoliana judoisto
- 20ma di marto - Fernando Torres Sanz, Hispana futbalisto
- 26ma di marto - Sara Jean Underwood, Usana manekinino
- 8ma di aprilo - Júlia Liptáková, Slovakiana manekinino
- 10ma di aprilo - Mandy Moore, Usana kantistino, kompozistino ed aktorino
- 22ma di aprilo - Maxim Devyatovski, Rusa gimnastikistulo
- 27ma di aprilo - Hannes Þór Halldórsson, Islandana futbalisto
- 11ma di mayo - Andrés Iniesta, Hispana futbalisto
- 14ma di mayo - Mark Zuckerberg, kreinto di Facebook
- 16ma di mayo - Tomáš Fleischmann, Cheka hokeisto
- 23ma di mayo - Hugo Almeida, Portugalana futbalisto
- 29ma di mayo - Jonáš Fiedler, Cheka hokeisto
- 1ma di junio - Naidangiyn Tüvshinbayar, Mongoliana judoisto
- 5ma di junio - Iris van Herpen, Nederlandana modisto
- 8ma di junio - Javier Mascherano, Arjentiniana futbalisto
- 11ma di junio - Vágner Love, Braziliana futbalisto
- 23ma di junio - Andreea Bălan, Rumaniana kantistino
- 26ma di junio - Anna Chepeleva, Rusa gimnastikistino
- 26ma di junio - Indila, Franca kantistino
- 27ma di junio - Rocío Guirao Díaz, Arjentiniana manekinino
- 28ma di junio - Ramazan Özcan, Austriana futbalisto
- 1ma di julio - Jean Beausejour, Chiliana futbalisto
- 4ma di julio - Alexei Voronin, Rusa luktisto
- 11ma di julio - Rachael Taylor, Australian aktorino e manekinino
- 30ma di julio - Talin Abu Hana, Araba-Israelana beleso-konkursinto e manekinino
- 1ma di agosto - Bastian Schweinsteiger, Germana futbalisto
- 3ma di agosto - Ryan Lochte, Usana natisto
- 5ma di agosto - Helene Fischer, Germana kantistino
- 6ma di agosto - Vladimir Belov, Rusa shakoludistulo
- 7ma di agosto - Yun Hyon-seok, Sud-Koreana skriptisto e poeto (m. 2003)
- 7ma di septembro - Vera Zvonaryova, Rusa tenisistino
- 9ma di septembro - Viktoria Nikishina, Rusa skermistino
- 16ma di septembro - Harry, princo di Wals
- 22ma di septembro - Laura Vandervoort, Kanadan aktorino
- 27ma di septembro - Avril Lavigne, Kanadana kantistino
- 28ma di septembro - Mathieu Valbuena, Franca futbalisto
- 9ma di oktobro - Mari Kondo, Japoniana skriptistino
- 10ma di oktobro – Pavel Dubov, Rusa entraprezisto
- 14ma di oktobro - Celia, Rumana kantistino
- 18ma di oktobro - Freida Pinto, Indian aktorino
- 25ma di oktobro - Katy Perry, Usana kantistino
- 26ma di oktobro - Cerenjavin Enhjargal, Mongoliana futbalisto
- 2ma di novembro - Anastasia Karpova, Rusa kantistino (Serebro)
- 5ma di novembro - Eliud Kipchoge, Kenian atleto
- 9ma di novembro - Kyle Rideout, Kanadan aktoro e filmifisto
- 10ma di novembro - Natalya Dalekova, Rusa sporta pafistino
- 12ma di novembro - Ilia Shalamicki, Bielorusa tenisistulo
- 13ma di novembro - Lucas Barrios, Paraguayana futbalisto naskinta en Arjentinia
- 22ma di novembro - Scarlett Johansson, Usan aktorino
- 26ma di novembro - Ana Maria Popescu, Rumana skermistino
- 30ma di novembro - Kaciarina Licvinava, Bielorusa manekinino
- 30ma di novembro - Olʹga Rıpakova, Kazakstanan atletino
- 7ma di decembro - Ihor Reizlin, Ukrainana skermisto
- 18ma di decembro - Galïna Voskoboyeva, Rusa-Kazakstanana tenisistino
- 22ma di decembro - Basshunter, Sueda kantisto, produktistulo e disk-jokeo
- 30ma di decembro - LeBron James, Usana basketbalisto
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 7ma di januaro - Alfred Kastler, Franca fizikisto, Nobel-laureato (n. 1902)
- 10ma di januaro - Souvanna Phouma, chefministro di Laos (n. 1901)
- 14ma di januaro - Ray Kroc, Usan entraprezisto (n. 1902)
- 14ma di januaro - Paul Ben-Haim, German-Israelana muzikisto, muzikala pedagogo e dirigento* (n. 1897)
- 20ma di januaro - Johnny Weissmuller, Austriana natisto ed aktoro, konocata kom l'unesma Tarzan (n. 1904)
- 9ma di februaro - Yuri Andropov, Generala-sekretario di Komunista-partiso di Sovietia (n. 1914)
- 12ma di februaro - Julio Cortázar, Arjentiniana skriptisto (n. 1914)
- 21ma di februaro - Mihail Aleksandrovich Sholokhov, Rusa skriptisto, Nobel-laureato pri Literaturo (n. 1905)
- 23ma di marto - Jean Prouvé, Franca mestieristo ed arkitekto (n. 1901)
- 26ma di marto - Ahmed Sékou Touré, prezidanto di Guinea (n. 1922)
- 1ma di aprilo - Marvin Gaye, Usana kantisto (n. 1939)
- 8ma di aprilo - Pyotr Kapitsa, Rusa fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1894)
- 20ma di aprilo - Otto Arosemena Gómez, prezidanto di Equador (n. 1925)
- 26ma di aprilo - Count Basie, Usana muzikistulo e kompozisto (n. 1904)
- 19ma di mayo - John Betjeman, Angla poeto e brodkastero (n. 1904)
- 20ma di mayo - Ólafur Jóhannesson, chefministro di Islando (n. 1913)
- 22ma di mayo - Karl-August Fagerholm, chefministro di Finlando (n. 1901)
- 5ma di junio - Ahmad Fuad Mohieddin, chefministro di Egiptia (n. 1926)
- 11ma di junio - Enrico Berlinguer, Italiana politikistulo (n. 1922)
- 25ma di junio - Michel Foucault, Franca filozofo (n. 1926)
- 19ma di julio - Faina Ranevskaya, Rusa aktorino (n. 1896)
- 4ma di agosto - Ric Berger, Suisa profesoro (n. 1894)
- 13ma di agosto - Tigran Petrosyan, Sovietiana shakoludo-championo (n. 1929)
- 19ma di agosto - Louis Lansana Beavogui, Guineana politikisto (n. 1923)
- 25ma di agosto - Truman Capote, Usana skriptisto (n. 1924)
- 29ma di agosto - Muhammad Naguib, prezidanto di Egiptia (n. 1901)
- 31ma di agosto - Henryk Rostworowski, Polona skriptisto (n. 1912)
- 24ma di septembro - Pierre Emmanuel, Franca poeto (n. 1916)
- 13ma di oktobro - Alice Neel, Usana piktistino (n. 1900)
- 14ma di oktobro - Martin Ryle, Britaniana radioastronomo, Nobel-laureato pri fiziko (n. 1918)
- 19ma di oktobro - Henri Michaux, Belga poeto, skriptisto e piktisto (n. 1899)
- 20ma di oktobro - Carl Ferdinand Cori, Austriana biokemiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1896)
- 20ma di oktobro - Paul Dirac, Angla fizikisto, Nobel-laureato (n. 1902)
- 21ma di oktobro - François Truffaut, Franca filmifisto (n. 1932)
- 31ma di oktobro - Indira Gandhi, chefministro di India (mortigita) (n. 1917)
- 20ma di novembro - Trygve Bratteli, chefministro di Norvegia (n. 1910)
- 30ma di novembro - Jimmy Preston, Usana saxofonisto (n. 1913)
- 14ma di decembro - Vicente Aleixandre, Hispana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1898)
- 17ma di decembro - Jimmy Preston, Usana muzikisto (n. 1913)
- 20ma di decembro - Stanley Milgram, Usana psikologo (n. 1933)
- 20ma di decembro - Grace Cossington Smith, Usana piktisto (n. 1892)
- 29ma di decembro - Prentice Herman Polk, Usana fotografisto (n. 1898)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Carlo Rubbia, Simon van der Meer
- Kemio: Robert Bruce Merrifield
- Fiziologio o Medicino: Niels K. Jerne, Georges J.F. Köhler e César Milstein
- Literaturo: Jaroslav Seifert
- Paco: Desmond Tutu
- Ekonomiko: John Richard Nicholas Stone
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1984: Tory Cabinet in Brighton bomb blast - Publikigita da BBC. URL vidita ye 21ma di septembro 2016.
- ↑ 1984: US embassy blast kills 20 - Publikigita da BBC. URL vidita ye 24ma di julio 2016.
- ↑ Turkana Boy - URL vidita ye 5mama di septembro 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ Inspeção de Equipamentos: Estudo de Casos - Caso 058: O Desastre de San Juanico (1984) - URL vidita ye 31ma di agosto 2019. Idiomo: Portugalana.