Ambiental efekti de la produktado di karno

De Wikipedio
Erodo en regiono antee uzita kom pastureyo por bestii, en Equador.
En Amazonia, foresti brulesas por expansar edukado di bovaro.

L'ambiental efekti de la produktado di karno esas diversa, pro la granda diverseso di agrokultivala agadi adoptata en diferanta loki di la mondo. Omna agrokultivala agadi afektas l'ambiento, kelka pozitive, kelka negative, sive en granda skalo, sive en mikra.

En tota mondo, l'edukado di bestii por produktar karno okupas cirkume 70% de omna tereni uzata por agrokultivo.[1] On kalkulas ke cirkume 18% ek la produktado, per agado homala, di gasi qui augmentas teplico-efekto venas del edukado di bestii. Altra efekti esas la destruktado di foresti por expansar pastureyi, nome en Amazonia, l'erodo di suli pro ecesiva pasturado, e l'augmento di polutado pro l'uzo di fosila fueli, exemple dum transporto di animali. Mem l'uzo di pest-ocidili por kontrolar paraziti dil animali, se ecesiva, anke povas kontaminar la sulo e l'aqui di fluvii o lagi.

Pozitiva efekti[redaktar | redaktar fonto]

Aquala bufalo (Bubalus bubalis) uzata por tirar plugilo en Indonezia.
Bovi tiranta plugilo en Etiopia.

Altralatere, l'edukado di bovaro anke povas havar pozitiva efekti sur l'ambiento. Ordinare, ol facesas en arei qui ne esas bona por plantacerii, nome en regioni arida o mi-arida, ube la pluvo-quanto esas mikra. En ca regioni, l'edukado di bestii esas plu bona formo por uzar la tereno kam la kultivo di planti. La subprodukto del edukado, sterko, povas uzesar kom fertiligivo naturala. Mem la jermifado di kelka planti povas facileskar, pos partala digesto en la stomako dil animali. Ultre to, bovi e bufali duras uzesar en kelka regioni di la mondo por tirar plugili e preparar la sulo por kultivo, exemple sud-estal Azia, ube bufali uzesas en inundebla regioni por tirar plugili dum plantaco di rizo.

Bovi e bufali anke povas impedar l'ecesiva proliferado di gramini qui kreskas proxim riveri e lagi, exemple junko, qui desfaciligas navigado od altra uzi por homi. En altra loki li povas preventar incendii, manjanta speci di gramini qui brulas facile dum sika epoki. Tale, l'edukado di bestii anke povas produktar pozitiva efekti, sive tra naturala kontrolo di gramini, sive kom fonto di dungo en regioni kun suli min fertila.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. La larga sombra del ganado - Publikigita da FAO. URL vidita ye 13ma di oktobro 2020. Idiomo: Hispana.