Batalio di Krasnoi

De Wikipedio
Batalio di Krasnoi
Batalio di Krasnoi, pikto da Piter von Hess.
Konflikto: Napoleonala militi
Dato: de la 15ma til la 18ma di novembro 1812
Loko: Krasny, Smolensk Oblast, Rusa imperio
Rezulto: Nekonkluziva Rusa vinko
Militanti
Francia
Dukio Warszawa
Rusa imperio
Komanderi
Napoléon la 1ma, Louis Nicolas Davout, Eugène de Beauharnais, e Michel Nery Mihail Kutuzov e Mihail Andreyevich Miloradovich
Trupi/equipuri
42.000 regulala e 39.000 dop-restanti 60.000 til 80.000
Perdaji
6 til 13.000 morti, 20 til 26.000 kaptiti 2 til 5.000 morti
{{{perdaji}}}

La batalio di Krasnoi, eventinta de la 15ma til la 18ma di novembro 1812, esis serio di skarmuchi e kombati en la lasta parto di retreto di Napoléon la 1ma de Moskva. Ol divenis notora pro la granda perdaji aplikita a la Grande Armée da Rusi, komandita da generalo Kutuzov. Mankante suficanta artilrio, kavalrio e provizuri por militar, la skopo di Napoléon en Krasnoi esis juntar lua dispersita trupi e durigar lua retreto. Malgre Rusa armei esis ordinare plu forta, Franca trupi esis ankore danjeroza, do Kutuzov decidis ne lansar granda atako dum la quar dii di kombato.

Konvergo di trupi vers Krasnoi[redaktar | redaktar fonto]

Retreto vers Smolensk[redaktar | redaktar fonto]

Kande livis Moskva ye la 18ma di oktobro, la skopo di Napoléon esis lojigar lua armei en Smolensk, 430 km adweste. Dum la tri sequanta semani, la Grande Armée subisis privacesi, perdajo dil etiko, laxigo di diciplino, manko di kavali, e necesanta ataki da Kozaki e militet ataki. La situaciono plumaleskis dum la du unesma semani di novembro, kande la temperaturi falis infre 0°C.

Nek bone nek male, la Franc armeo arivis a Smolensk ye la 9ma di novembro. Pro l'antea kombati, nur 40% ek la trupi ankore esis kapabla por bataliar. Pro la devastinta situaciono di lua trupi e Franca vinkesi sur altra fronti, Napoléon parkomprenis ke lua poziciono a Smolensk esis nesustenebla, e selektis durigar lua retreto.

La marcho di Kotuzov adsude[redaktar | redaktar fonto]

Samatempe kam Napoleonala trupi retretis, l'armeo komandita da Kotuzov sequis ol adsude, tra paralela voyo. Pro ta voyo trairis regiono ne afektita dum Franca invado, Rusa armeo marchis en plu bona stando kam la Franca. Kotuzov kredis ke nur 1/3 ek la Franca trupi retretabas tra Krasny vers Orsha, kontre ke la cetera 2/3 retretabas per altra voyo, adnorde.