Guam

Guam Chef-urbo Agana Maxim granda urbo Dededo Oficala linguo Angliana e Chamoru Totala surfaco 541.3 km² Habitanti Denseso di habitantaro 173 456 (2007) 320,44 hab./km² Guberniestro Eddie Calvo (R) Horala zono UTC+10 KLP (yaro) 4.6 bilion dolari (2010) Reto www.guam.gov

Guam esas grupo di insuli en Pacifiko qua apartenas ad Usa.

Historio

Posible l'unesma habitanti di Guam esis Austroneziani qui enmigris de sud-est Azia cirkum 2000 aK.

Fernão de Magalhães

Nuna nomo dil insuli devenas del originala nomo San Juan, modifikita dal insulani a San Guam. L' insuli unesme videsis da Portugalana explorero Fernão de Magalhães en 1521. Hispana generalo Miguel López de Legazpi revendikis l'insuli por Hispanian imperio en 26 di januaro 1565.

Hispaniani komencis koloniigar l'insulo di Guam en 15 di junio 1668, kande sacerdoto Diego Luis de San Vitores establisis l'unesma katolika misiono en l'insulo. Pos diversa militi inter 1670 e 1695, du forta tifoni en 1671 e 1693, ed un epidemio di variolo en 1688, la habitantaro de Chamoru raso diminutis de 50,000 o 100,000 til min kam 5,000. En 27 di februaro 1767 Carlos 3ma di Hispania imperis l'ekpulso jezuiti de Hispana kolonii. Konseque, la jezuiti abandonis Guam en 2 di novembro 1769.

De 1565 til 1815 Guam, l'unika Hispan avanposteno este de Filipini, divenis kustumala portuo por galinoni de Manila vers Acapulco, en Mexikia. Por protektar la galioni, Hispania konstrutis multa strukturu por defendo, exemple la fuorto Nuestra Señora de la Soledad, en la vilajo di Umatac, qua existas til nun.

En 1898 Usa militis kontre Hispania en la Hispania-Usa milito. Pos Usana vinko, ol recevis Guam kom teritorio.

Dum la Duesma mondomilito Guam okupesis da Japoniani, qui ekpulsesis pos Guam-batalio en 8 di agosto 1944.

Politiko

Pos 1950 Guam konsideresas institucita teritorio de Usa. Lua habitanti esas Usana civitani, e til 1968 la prezidanto di Usa indikis lua guberniestro.

Nune, la guberniestro elektesas dal populo. Lua parlamento havas unika chambro kun 15 membri, qui nomizesas Senatani.

Geografio

Aerala imajo de Apra portuo.

Guam jacas inter la latitudi 13.2º N e 13.7º N, e longitudi 144.6º E e 145.0º E. Ol esas la maxim granda insulo de Mariani, e la maxim granda de Mikronezia. Lua maxim alta punto esas monto Lamlam, kun 407 metri di altitudo. Lua klimato esas tropikala, kun marala influo.

Ekonomio

Precipua artiklo: Ekonomio di Guam