Historio di Grenada

Hispana navi e remobateli de le Karib.

Insulo Grenada formacesis cirkume 2 milion yari ante nun, per volkanal agado. L'unesma evidentajo pri homala habitado esas rezidui di ligno-karbono e la diminuto di arborala polemo del originala foresti, inter 3760 aK e 3525 aK, tamen restas kontroversi, nam l'origino di rezidui di ligno-karbono povus esar incendii forestala. L'unesma nerefutebla evidentaji pri homala habitado esis restaji di ceramikaji trovita en Beausejour (de 260 til 410 pos Kristo) e Pearls (370 til 645). De cirkume 750 til cirkume 1250 la habitantaro augmentis multe.

Grenada deskovresis en 1493 da Cristoforo Colombo, qua nomizis ol segun Hispana urbo Granada. Kande il arivis, indijeni Karib ja habitis l'insulo, e nomizis ol "Camahogne". Hispani ed Angli faliis pri konquestar Grenada, ma en 1650, Franci konquestis ol sucesoze. Franca konquesto rezultis gentocido dil indijeni Karib.

Franci kaptas Grenada, en julio 1779.

Franci prenis kontrolo dil insulo e nomizis ol "La Grenade". Lua precipua produkturo por exportaco esis sukrokano. En 1763 l'insulo cedesis a Britania, ma dum l'Usana nedependo-milito Francia itere kaptis l'insulo, en julio 1779. Depos 1783 kun la kontrato di Versailles, l'insuli retrodonesis a Britaniani. En 1834 Britaniani abolisis sklaveso.

Standardo di Grenada.

Granada nedependanteskis de Unionita Rejio ye la 2ma di februaro 1974. Eric Gairy divenis lua unesma chefministro. Balde komencis konflikti inter Gairy e la partisi qui opozis il, specale la partiso "New Jewel Movement" (NJM). En 1976 la partiso di Gairy itere ganis l'elekto, ma lua opozinti konsideris fraudoza la vinko.

En 1979, kande Gairy esis exter la lando, eventis stato-stroko sensanga qua revokis lu, suspensis la konstituco ed establisis Maurice Bishop kom chefministro. Bishop establisis diplomacala relati kun Kuba e Nikaragua, e kun altra landi kun komunista rejimi. En 1983, Usa federis kun altra landi por invadar Grenada, ye la 25ma di oktobro sam yaro. Dum kombati qui sequis l'invado, 45 Grenadani, 25 Kubani e 19 Usani mortis. Maurice Bishop revokesis e pose mortigesis dum pafado.

Usana trupi retretis de Grenada en decembro 1983. Nicholas Braithwaite restis provizora chefministro til decembro 1984, kande eventis l'unesma demokratal elekti pos 1976, e Herbert Blaize, de partiso Grenada National Party, divenis chefministro. En 1990, partiso National Democratic Congress vinkis l'elekto, e Nicholas Brathwaite itere divenis chefministro.