Libia

Libia
الجماهيرية العربية الليبية الشعبية الإشتراكية العظمى Al-Jamāhīriyyah al-ʿArabiyyah al-Lībiyyah aš-Šaʿbiyyah al-Ištirākiyyah al-ʿUẓmā
	Arkivo:Coat of arms of Libya.svg
Standardo di Libia	Blazono di Libia
Nacionala himno:
Allahu Akbar
Urbi:
Chefurbo:	Tripoli
Precipua urbo:	Tripoli
Lingui:
Oficala lingui:	Arabiana
Guvernerio:
Tipo:	Jamahiriya* (republiko)
· Chefo di stato:	Muammar al-Gaddafi
Chefo di la Kongreso dil Populo:	Mohamed Abdul Quasim al-Zwai
· Chefo di guvernerio:	Baghdadi Mahmudi
Surfaco: (17ma maxim granda)
· Totala:	1.759.541 km²
· Aquo:	neglijebla %
Plusa informi:
Valuto:	dinaro di Libia
Veho-latero:	dextre
ISO:	LY
	LBY
	434
Reto-domeno:	.ly*
Precipua religio:	islamo

Libia jacas en nord Afrika. Lua vicina landi esas en esto Egiptia, en sudo Nijer e Chad, ed en westo Tunizia ed Aljeria. Mediteraneo jacas en nordo.

Bazala fakti pri Libia

Historio

Feniciani esis l'unesma populi qua establisis komercala posti en la regiono. Dum 5ma yarcento aK Kartago, la precipua Feniciana kolonio, expandis lua teritorio en la regiono. Greki fondis urbo en la regiono ye 630 aK.

Ye 644 Uqba ibn Nafi invadis la regiono, qua divenis parto di Umayada Kalifio. Otomani konquestis la regiono en mezo di 16ma yarcento.

Libia esis kolonio de Italia depos 1911. De 1912 til 1927 Libia esis konocita kom Italiana Nord-Afrika. Ye 1934 Italiani adoptis la nomo "Libia" por la teritorio, formita da provinci di Cirenakia, Tripolitania e Fazania (nune Fezzan). Dum l'Italiana okupeso cirkum 150 mil Italiani establisis su en la kolonio, nombro qua signifikis cirkum 20% di totala populo. L'emiro Idris 1ma de Cirenaika komandis la rezisto kontre Italiana okupeso. De 1928 til 1932 cirkum duimo di la beduina populo esis mortigita direkte o da hungro.

De 1943 til 1951 l'Unionita Rejio kontrolis Tripolitania e Cirenaika, e Francia kontrolis Fazania. Libia divenis nedependanta ye 24 di decembro 1951 kom konstitucala monarkio. Idris 1ma divenis lua unesma sultano.

Ye 1 di septembro 1969 militarala stato-stroko komandita da lore kapiteno Muammar al-Gaddafi renversis rejulo Idris 1ma e proklamis la republiko. Gaddafi kreis "populala komitati" por organizar l'administrado di lando. Ye 2 di marto 1977 il proklamis Libia socialista stato, la Jamahiriya Socialista Populala Araba Libiana.

Politiko

Libia esas republiko, ma de facto diktatoreso. La chefo di lando esas Muammar al-Gaddafi, kun titulo di "Chefo di Revoluciono". Miftah Muhammed K'eba esas la "Generala-Sekretario di Populala Kongreso". Anke existas un chefa ministro, nune Baghdadi Mahmudi.

La parlamento havas 1 chambro: Mu'tammar al-sha'ab al 'âmm, kun 2700 membri.

Geografio

En litoro la klimato esas Mediteraneala, ma granda parto di lando esas kovrata da dezerto.

Ekonomio

Precipua artiklo: Ekonomio di Libia

Referi

Shablono:Link FA Shablono:Link FA ak:Libya