Gruzia

La korekta nomo di lando esas Gruzia. Georgia la nomo di un Usana stato. (videz Georgia (Usa))

Gruzia
საქართველოს რესპუბლიკა Sakartvelos Respublika
Standardo di Gruzia	Blazono di Gruzia
Nacionala himno:
Tavisupleba
Urbi:
Chefurbo:	Tbilisi
Precipua urbo:	Tbilisi
Lingui:
Oficala lingui:	Gruziana
Guvernerio:
Tipo:	Republiko
· Prezidisto:	Mikhail Saakashvili
· Chefa ministro:	Nikoloz Gilauri
Surfaco: (120ma maxim granda)
· Totala:	69.700 km²
· Aquo:	Neglijebla %
Plusa informi:
Valuto:	Lari
Veho-latero:	dextre
ISO:	GE
	GEO
	268
Reto-domeno:	.ge*, .გე*
Precipua religio:	ortodoxa kristanismo, 83%

Gruzia esas lando qua jacas en suda parto di Kaukazo-montaro en estala rivo di Nigra maro, inter Azia ed Europa. Gruzia esis konocita anke kom Gruzia.

Bazala fakti pri Gruzia.

Historio

Homo habitas kontinue la regiono di nuna Gruzia pos la petr-epoko. La regiono esis okupita sucedente da Greki, Persiani e Romani. Nuna chefurbo, Tbilisi, esis fondita ye 380 aK.

Mapo di la regiono di Kaukazo, kun le stati di Kolchido ed Iberia.

Romani introduktis kristanismo dum 4ma yarcento, e rejulo Mirvan 3ma di Iberia deklaris lu l'oficala religio di lando ye 327. Ta akto proximigis Iberia e la Bizantina Imperio.

Arabi okupis Tbilisi ye 645, ma Gruziani konservis granda autonomeso sub l'Araba rejio. Dum la komenco di 12ma yarcento rejulo Davit 4ma di Gruzia lente ekpulsis Seljuka turki de la regiono, ma ye 1292 Mongoli okupis la regiono, til 1310.

Ye 1783 Gruzia esis okupita da Rusiana Imperio signatis Georgievsk-kontrakto en ke Rusia defendus la mikra rejio di Kartli-Kakheti, restajo di anciena rejii di Gruzia. Malgre ta, Rusia ne defendis Kartli-Kakheti kande Turkiani e Persiani atakis Tbilisi ye 1875 e nove ye 1795.

Ye 22 di decembro 1800 caro Pavel 1ma di Rusia anexis la rejio di Kartli-Kakheti a Rusiana imperio, e konfirmis l'anexo da dekreto ye 8 di januaro 1801. Gruziana nobeleso ne aceptis la dekreto til 1802.

De 1803 til 1878 kom konsequo di diversa militi kontre Otomani e Persiani, Gruziana teritorio kreskis. Abkhazia, por exemplo, esis okupita komplete ye 1864. Dum Rusiana Revoluciono komencis movemento di nedependeso ma ye februaro 1921 la Sovieta Reda Armeo okupis la lando e retrodonis la teritorio a Turkia.

Gruzia divenis nove nedependanta pos falo di Soviet-Uniono, ye 9 di aprilo 1991.

Ye 2008 okuris milito kontre la nedependeso di Sud-Osetia. Rusia agnoskis la nedependeso di Sud-Osetia e di Abkhazia e sendis trupi por defendar Sud-Osetiana teritorio.

Politiko

Mapo di Gruzia kun Abkhazia (en verda) e Sud-Osetia (en violea).

Autonomio en Gruzia

• Adjaria (en sud-westo apud Nigra maro)

• Abkhazia (en nord-westo apud Nigra maro)
  • Surfaco: 8 400 km²
  • Chefurbo: Sukhumi
  • Habitanti:
    • 45 % Gruziani
    • 17 % (etnikale) Abkhaziani
    • 14 % Armeniani
    • 12 % Rusi
    • 6 % Greki.

• Sud-Osetia

Autonomio di Abkhazia proklamis su nedependanta ye 1992, ma nula stato agnoskabis la nedependanteso. Nur Rusia havas bona relati kun Abkhazia. La regiono di Sud-Osetia, en Kaukazo montaro (nordo di lando), deklaris su nedependanta de Gruzia ye 28 di novembro 1991 (Nord-Osetia esas parto di Rusia).

Ye la agosto 2008 Gruzia probis nesucesoze retrokonquestar Sud-Osetia kun forco, pro quo Rusia helpis Sud-Osetia.

Ekonomio

Videz anke: Ekonomio di Gruzia

• Pekunio:Gruziana lari (vice Rusa rublo). 1 lari = 100 tetri.
• Exportaco-produkti: citruso-frukti, teo, vino.
• Fluido-konduktilo per petrolo e balde fervoyo inter Kaspia maro e Turkia.

Demografio

• Habitanti: 4.934.413(2004)
• Lojanto-denseso: 78 km²
• Chefa lingui:
  • Gruziana (Kartveli) 72 %
  • Rusa 9 %
  • Armeniana 7 %
• Religio: Ortodoxismo (83%)
• Postulata vivo-duro: 61 yari (di viri), 68 yari (di mulieri)

La maxim granda urbo esas Tbilisi, la chefurbo. Altra granda urbi esas Kutaisi, Batumi, Rustavi e Sokhumi.

Kulturo

• Lekto-saveso: 99 %.
• Propralinguala nomo: Sakartvelo