Bhutan: Diferi inter la revizi
m r2.7.2+) (roboto efacas: ks:भूटान |
m r2.7.1) (roboto modifikas: fa:پادشاهی بوتان |
||
| Lineo 110: | Lineo 110: | ||
[[eu:Bhutan]] |
[[eu:Bhutan]] |
||
[[ext:Bután]] |
[[ext:Bután]] |
||
[[fa: |
[[fa:پادشاهی بوتان]] |
||
[[fi:Bhutan]] |
[[fi:Bhutan]] |
||
[[fiu-vro:Bhutan]] |
[[fiu-vro:Bhutan]] |
||
Versiono ye 16:02, 8 dec. 2011
| Bhutan | ||
 Brug rGyal-Khab Dru Gäkhap | ||
|
| |
| Standardo di Bhutan | Blazono di Bhutan | |
| Nacionala himno: | ||
| Druk tsendhen | ||
| ||
Urbi:
| ||
| Chefurbo: | Thimphu | |
| Precipua urbo: | Thimphu | |
Lingui:
| ||
| Oficala lingui: | Dzongkha | |
| Tipo: | Monarkio | |
| · Rejo: | Jigme Khesar Namgyel Wangchuck | |
| · Chefa ministro: | Jigme Thinley | |
Surfaco: (135ma maxim granda)
| ||
| · Totala: | 38 394 km² | |
| · Aquo: | < 1 % | |
Plusa informi:
| ||
| Valuto: | Ngultrum | |
| Veho-latero: | sinistre | |
| ISO: | BT
| |
BTN
| ||
064
| ||
| Reto-domeno: | .bt* | |
| Precipua religio: | Budismo 74%, Hinduismo 20,5% | |
Bhutan, rejio en Himalaya, nomizita segun Sanskrita vorti Bhyot (Tibet) e anta ('fino'), nam ol jacas ala frontiero di Tibet.
Bazala fakti pri Buthan:
Historio
Unesma evento trans-skribita en Bhutan esis la paso di budista santo Padma Sambhava ye 747. Granda parto di lua anciena historio esas nekonocata, pro fairo ke destruktis lua anciena chef-urbo, Punakha, ye 1827[1]. En la 10ma yarcento lua politikala developo sufris granda influo de religio.
Dum Britaniana dominacajo en India, Britani atemptis kontrolar la teritorio di Bhutan, ma lua suvereni jeris por prezervar nedependeso. Kande India divenis nedependanta ye 1947 Britani abandonis lua atempti por kontrolar la rejio, ed India divenis la protektero di Bhutan. Nur ye 1949 la du landi signatis pakto ke agnoskir Bhutanana nedependeso.
Ye 1953 rejulo Jigme Dorji Wangchuck establisis lokala legifala povo - un asemblajo kun 130 membri - por promocar plu demokratiala formo di guverno. Lando divenis membro di Unionita Nacioni ye 1971, ankore dum la rejio di Jigme Dorji Wangchuck. Lia sucedanto, rejulo Jigme Singye Wangchuck iniciis politikala reformi, e alienis parto di lia povo a la Konsilantaro di Ministri. Ilu anke permitis l'akuzo kontre la rejo, per sanciono di 2/3 di Nacionala Asemblajo[2].
En fino di 1980a e komenco di 1990a yari, lando ekpulsis granda nombro di Bhutanani kun Nepalana origino. Segun Unioninta Nacioni cirkum 107 000 Bhutanani vivis en refujeyo-kampi en esto di Nepal ye 2008.
Politiko
Bhutan esas parlamentala monarkio. La chefo di stato esas la rejulo, nune Jigme Khesar Namgyel Wangchuck, qua sucedis lia patro Jigme Singye Wangchuck ye 16 di decembro 2006. La legifala povo esas atribuata a la nacionala asemblo (Tsongdu) kun 151 membri: 106 elektata da homuli (en Bhutan mulieri ne povas votar), 10 elektata da budista grupi e 35 elektata da rejulo.
Lando adoptis lua konstituco ye 2008.
Geografio
En nordo di lando, granda parto di monti jacas super 7000 metri di altitudo. La maxim alta monto esas Gangkhar Puensum, kun 7570 metri di altitudo.
Ekonomio
| Precipua artiklo: Ekonomio di Bhutan |
L'ekonomio di Bhutan esas bazata en l'agrokultivo, extraktado di forestala produkti, turismo ed en la vendo di hidroelektrala energio ad India. Lando ne havas fervoyi, ma malgre la manko di infrastrukturi, ol havis forta kreski dum recenta yari.
Demografio
Cirkum 3/4 di la populo esas budista, 20% esas hinduista e la majoritato di restajo esas islamo. L'oficala linguo esas dzongkha, un di la 53 Tibetana lingui. Angliana esas docata en skoli. Cirkum 40% di la populo esas iliterata.
Kulturo
Bhutanana kulturo havas forta influi de Budismo. Lua nacionala sporto esas arkpafado. Lando nur adoptis radio transmiso ye 1973, e transmiso di televiziono ye 1999.