Fera kurteno: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
JAnDbot (diskutez | kontributadi)
m r2.5.4) (roboto adjuntas: km efacas: tr modifikas: de, es
JackieBot (diskutez | kontributadi)
m r2.7.2) (roboto adjuntas: cy:Y Llen Haearn
Lineo 23: Lineo 23:
[[ca:Teló d'acer]]
[[ca:Teló d'acer]]
[[cs:Železná opona]]
[[cs:Železná opona]]
[[cy:Y Llen Haearn]]
[[da:Jerntæppet]]
[[da:Jerntæppet]]
[[de:Eiserner Vorhang]]
[[de:Eiserner Vorhang]]

Versiono ye 21:55, 9 apr. 2012

Politikala dividuro di Europa dum Kolda milito: socialista landi (en reda) e kapitalista landi (en blua).

Fera kurteno esas frazo kreita da Winston Churchill ye 1946 (komenco di "kolda milito") por nomizar la dividuro dil mondo en du bloki di landi: kapitalista e socialista-komunista. Dum ta periodo, Est-Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de Soviet-Uniono, ed Westal-Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de Usa.

La frazo "Fera kurteno" esis uzita da Churchill por unesma foyo ye 5 di marto 1946 dum parolado en Usa:

De Szczecin en Baltiko til Trieste en Adriatiko un Fera kurteno decensis trae (Europana) kontinento). Dop ta lineo, jacas tota la chefurbi de anciena Estal ed Oriental Europana stati. Warszawa, Berlin, Praha, Wien, Budapest, Belgrade, Bucarest e Sofiya, tota ta urbi e lua populi esas sub Sovietana sfero, e tota esas submisita, da un od altra formo, ne nur a Sovietana influo ma anke a forta, ed en kelka kazi krecenta kontrolo-mezurili de Moskva.

[1]

La du bloki divergis en multa aspekti:

  • En ekonomio Ocidentala bloko recevis suporto de plano Marshall, dum ke Orientala bloko kreis KMEH (en Angla, COMECON).
  • En militaral aferi, Westala bloko kreis Pakto pri Nord-Atlantik Organizuro (en Angla, NATO), dum ke Estala bloko kreis Warszawa-pakto.
  • En politikal aferi, Westala bloko esis formita da kapitalista nacioni kun libera merkato, dum ke estala bloko esis formita da socialista kun centrale projetita ekonomii.

Referi