Kataluniana linguo: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
Nula rezumo di redakto
Lineo 15: Lineo 15:
|Videz_anke = [[Indo-Europana linguaro]]
|Videz_anke = [[Indo-Europana linguaro]]
}}
}}

{{Wikivortaro|Kataluniana}}
{{Wikivortaro|Kataluniana}}


'''Kataluniana''' (català [kə.tə'la]) esas [[latinida linguo]], la nacionala linguo di [[Andora]].
'''Kataluniana''' (català [kə.tə'la]) esas [[latinida linguo]], la nacionala linguo di [[Andora]].
Ol anke parolesas en Hispania (en l'Autonoma Komunesi di [[Katalunia]], [[Baleari]] e [[Regiono di Valencia|Valencia]]) ed en Francia (en l'Orientala Pirinei).
Ol anke parolesas en Hispania (en l'Autonoma Komunesi di [[Katalunia]], [[Baleari]] e [[Regiono di Valencia|Valencia]]), en Francia (en l'Orientala Pirinei) ed en l'Italiana urbo di [[Alghero]].

== Historio ==
Kam en omna latinida linguo, la chanjo ek la Vulgara Latina al Kataluniana esis graduala e ne esas posibla determinar kande komencas lua historio. Segun Coromines, la maxim radikala chanji produktesis einter la 7ma e 8ma yarcenti, mas esas dificila savar lo kun precisiono nam la texti skribis nun en artificala Latina, stranjera a la linguo di uzado. Ja en la 9ma yarcento e precipue en la 10ma e 11ma yarcenti, aperas paroli ed mem entra frazi interpozita en ulo ke ja povas nomesar Kataluniana, e breva doumenti kam la feudala juro di 1028 o la Greuges de Caboet di 1080-1090, totale en la Kataluniana.


== Dialekti ==
== Dialekti ==
Kam l'altra latinida lingui dil Peninsulo, la Kataluniana notesas pro lua uniformeso e la dialektala varianti ne esas tro diverganta nek kompromisas reciproka kompreno. La dialektala divido uzata aktuale esas ta propozita da Manuel Milá y Fontanals en 1861: l'orientala dialektala bloko (qua unkluzas la centrala, insulala e Franciana dialekti) e l'ocidentala dialektala bloko (qua inkluzas la Valenciana e la nord-ocidentala). Ma mem inter ta granda grupi la diferenci esas mikra, e la diferenci aperas en fonetiko qua ne reflektas en la skribajo ed en mikra morfologiala e lexikala diferenci.
Kam l'altra latinida lingui dil Peninsulo, la Kataluniana notesas pro lua uniformeso e la dialektala varianti ne esas tro diverganta nek kompromisas reciproka kompreno. La dialektala divido uzata aktuale esas ta propozita da Manuel Milá y Fontanals en 1861: l'orientala dialektala bloko (qua unkluzas la centrala, insulala e Franciana dialekti) e l'ocidentala dialektala bloko (qua inkluzas la Valenciana e la nord-ocidentala). Ma mem inter ta granda grupi la diferenci esas mikra, e la diferenci aperas en fonetiko qua ne reflektas en la skribajo ed en mikra morfologiala e lexikala diferenci.




{| border=0 cellspacing=10 cellpadding=10 align=center
{| border=0 cellspacing=10 cellpadding=10 align=center

Versiono ye 07:27, 21 jul. 2012

Kataluniana
Català
Parolata en: Andora, Hispania, Francia, Italia
Regiono: Europa Ocidentala
Quanto di parolanti: 8 milioni (1ma linguo), 3 milioni (2ma linguo)
Rango:
Klasifikuro: Indo-Europana
:Romana lingui
Westala grupo
Gala-Ibera-Romana lingui
Kataluniana
Oficala stando
Oficala linguo en: Andora, Katalunia, Valencia, Baleari
Regulata da: Institut d'Estudis Catalans
Kodexi
ISO 639-1: ct
ISO 639-2: cat
ISO 639-3: {{{Iso3}}}
Loki ube parolesas la kataluniana.
Videz anke: Indo-Europana linguaroLinguaro
Wikipedio
Wikipedio
Wikivortaro explikas
ca rubriko
en altra lingui: Kataluniana


Kataluniana (català [kə.tə'la]) esas latinida linguo, la nacionala linguo di Andora. Ol anke parolesas en Hispania (en l'Autonoma Komunesi di Katalunia, Baleari e Valencia), en Francia (en l'Orientala Pirinei) ed en l'Italiana urbo di Alghero.

Historio

Kam en omna latinida linguo, la chanjo ek la Vulgara Latina al Kataluniana esis graduala e ne esas posibla determinar kande komencas lua historio. Segun Coromines, la maxim radikala chanji produktesis einter la 7ma e 8ma yarcenti, mas esas dificila savar lo kun precisiono nam la texti skribis nun en artificala Latina, stranjera a la linguo di uzado. Ja en la 9ma yarcento e precipue en la 10ma e 11ma yarcenti, aperas paroli ed mem entra frazi interpozita en ulo ke ja povas nomesar Kataluniana, e breva doumenti kam la feudala juro di 1028 o la Greuges de Caboet di 1080-1090, totale en la Kataluniana.

Dialekti

Kam l'altra latinida lingui dil Peninsulo, la Kataluniana notesas pro lua uniformeso e la dialektala varianti ne esas tro diverganta nek kompromisas reciproka kompreno. La dialektala divido uzata aktuale esas ta propozita da Manuel Milá y Fontanals en 1861: l'orientala dialektala bloko (qua unkluzas la centrala, insulala e Franciana dialekti) e l'ocidentala dialektala bloko (qua inkluzas la Valenciana e la nord-ocidentala). Ma mem inter ta granda grupi la diferenci esas mikra, e la diferenci aperas en fonetiko qua ne reflektas en la skribajo ed en mikra morfologiala e lexikala diferenci.

Ocidentala dialektala bloko

Bloque dialectal oriental

Dialektala varianti dil Kataluniana

Literaturo

Videz: Kataluniana literaturo

Shablono:Link FA