Buenos Aires: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
ZéroBot (diskutez | kontributadi)
m r2.7.1) (roboto adjuntas: pa:ਬੁਏਨਸ ਆਇਰਸ
m r2.7.3) (roboto adjuntas: or:ବୁଏନ୍ସ ଏଆରସ
Lineo 176: Lineo 176:
[[nrm:Bouonézâr]]
[[nrm:Bouonézâr]]
[[oc:Buenos Aires]]
[[oc:Buenos Aires]]
[[or:ବୁଏନ୍ସ ଏଆରସ]]
[[os:Буэнос-Айрес]]
[[os:Буэнос-Айрес]]
[[pa:ਬੁਏਨਸ ਆਇਰਸ]]
[[pa:ਬੁਏਨਸ ਆਇਰਸ]]

Versiono ye 15:17, 7 jan. 2013

Buenos Aires
Diversa imaji de Buenos Aires.
Standardo Blazono
Lando: Arjentinia
Informo:
Latitudo: 34º55'59" S
Longitudo: 58º22'55" W
Altitudo: 25 m
Surfaco: 202 km²
Horala zono: UTC-3
Urbestro: Marcelo Macri
Mapo di Buenos Aires
Oficala retosituo:
www.buenosaires.gob.ar


Buenos Aires esas chef-urbo di Arjentinia. Lua totala lojanti esis 3 050 728 ye 2010. Lua totala surfaco esas 202 km². Ol havas la duesma granda metropolala areo di Sud-Amerika, pos Sao Paulo. Ol jacas en rivo di Plata fluvio e havas importanta portuo.

Lua nomo signifikas "bon aeri" en Hispaniana linguo. L'urbo ne esas chef-urbo di homonima provinco: la chef-urbo di Provinco di Buenos Aires esas La Plata.

Historio

Buenos Aires balde pos lua fondeso ye 1536.

L'urbo esis fondita du foyi: unesme ye 3 di februaro 1536 da Hispaniana Pedro de Mendoza, kun la nomo Nuestra Señora del Buen Aire (nia siorino di bona aeri). Balde pos la fondeso, ol esis destruktita da indijeni ed abandonita. Ye 1580 Juan de Garay rifondis l'urbo, kun la plena nomo Ciudad de la Santísima Trinidad y Puerto de Nuestra Señora la Virgen María de los Buenos Aires (Urbo dil santega triuno e portuo di nia siorino la virgino Maria dil bona aeri). La nomo selektesis nam l'urbo fondesis ye Triuno-sundio e nam la Virgino Maria esis santo di navisti (qui bezonis favoroza venti por sua navi). Ante 19ma yarcento on kurtigis la nomo til la lasta du vorti.

L'urbo kreskis lente til 1776 kande ol divenis chef-urbo di Vice Rejio di Plata fluvio. Dum la komenco di 19ma yarcento Britaniani invadis l'urbo du foyi, ye 1806 ed ye 1807. Populo reaktis kontre l'invado e kun la helpo di Franciana militisto Santiago de Liniers li vinkis invaderi.

Ye mayo 1810 arivis en Buenos Aires l'informo ke Junta de Sevilla (organo ke akumulis exekutiva e legifala povi en Hispania pos Napoleona invado en Hispania) faliis. Notora viri, kom Juan José Castelli, Manuel Belgrano, Mariano Moreno ed altra kunvokis cabildo abierto (extraordinara asemblo di lojanti di un urbo en kazo di urjantesi) en Buenos Aires. L'asemblo deklaris fideleso a la rejio Fernando 7ma di Hispania, renversita da Franciani, e sendis reprezenteri vers altra provinci por kombatar trupi loyala a Franciana okupeso, en la komenco dil proceso di Arjentiniana nedependeso. Kande lando divenis oficale nedependanta ye 1816 kom "unionita provinci di Plata fluvio" Buenos Aires divenis lua chef-urbo, ma nur ye 1880 ol divenis separita de Buenos Aires provinco e divenis la chef-urbo di un unionita Arjentinia.

Ye 1913 lua unesma lineo di urbala fervoyo esis inaugurita. Nur ye 1996 lua civitanis elektis lua urbestro por unesma foyo.

Demografio

Arkivo:Buenos Aires -Argentina- 136.jpg
Palermo, la maxim populoza quartero di Buenos Aires.

Buenos Aires havis 2 891 082 lojanti segun la kontado 2010[1], qua signifikas 14.312,3 lojanti per km². L'urbo esas dividita en 48 barrios o quarteri, por administrala intenci[2]. La maxim populoza quartero esas Palermo.

Segun la kontado 2001, 88,9% di la populo esas blanka, 7% esas misango, 2% Aziani e 1% nigra[3]. Lua populo decendas precipue de Italiani ed Hispaniani. Altra mikra Europana grupi esis Germaniani, Suediani, Nederlandani, Portugalani, Franciani e Britaniani. Siriani, Libanani ed Armeniani anke formacas importanta komunesi, specale en l'aktiveso di komerco. Judi en Buenos Aires esas cirkum 250.000 personi.

La populo dil urbo restas stabila, pro basa naskadi ed un mikra ekmigro vers vicina urbi en recenta yari. Granda parto di lua populo verkas en servadi, specale sociala servadi (25% di laboropovo), komerco e turismo (20%), e financi ed altra aferi (17%). Publika servadi employas nur 6% di laboropovo, ed industrio employas cirkum 10%.

Kelka turistala atraktivi

Casa Rosada ("diantea domo"), sideyo di Arjentiniana guvernerio, en Buenos Aires.
  • Puerto Madero - la doki e depozeyi dil anciena portuo dil urbo sufris reformi dum 1990a yari e nune on existas multa restorerii ed un universitato (Universidad Católica Argentina - UCA) en ol. Du olda navi, Sarmiento e Riachuelo esis konvertita en flotacanta muzei.
  • La katedralo di Buenos Aires, en Placo di Mayo, cirkum Casa Rosada
  • La quartero di San Telmo e lua "pulco-merkato"
  • La quartero di La Boca, e Caminito strado
  • La quarteri di Palermo e Recoleta, en la richa regiono dil urbo. En Palermo on havas multa restorerii, butiki e noktala klubi, nomizata boliches. En la tombeyo di Recoleta (Cementerio de Recoleta) jacas la tombo di Evita Perón ed altra importanta historiala personi di Arjentinia.
  • Teatro Colón.
  • La Muzeo di Bel-Arti.
  • La spektakli di tango en tanguerías dil urbo.
  • La zoo* di Buenos Aires, ube vizitanti povas nutrar animali di qui anadi e marala leoni.

Referi

Shablono:Link FA Shablono:Link FA Shablono:Link FA ak:Buenos Aires