Platonismo: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Chabi1 (diskutez | kontributadi)
Nula rezumo di redakto
Chabi1 (diskutez | kontributadi)
Nula rezumo di redakto
Lineo 1: Lineo 1:
'''Platonismo''' esas la [[filozofio]] di [[Platon]] o la nomo di altra filozofiala sistemi konsiderita proxime derivita de lo. Kun basa kazo "p", "platonismo" referas a la filozofio qua afirmas l'existo di abstrakto objekti, qua esas asertita ad "existar" en "triesma realmo distinta amba de la sensibla mondo e de l'interna mondo di koncio, e esas l'opozo di nominalismo (kun basa kazo "n"). Basa kazo "platonisti" bezonas ne aceptar ula di la doktrini di Plato.
'''Platonismo''' esas la [[filozofio]] di [[Platon]] o la nomo di altra filozofiala sistemi konsiderita proxime derivita de lo. Kun basa kazo "p", "platonismo" referas a la filozofio qua afirmas l'existo di abstrakto objekti, qua esas asertita ad "existar" en "triesma realmo distinta amba de la sensibla mondo e de l'interna mondo di koncio, e esas l'opozo di nominalismo (kun basa kazo "n"). Basa kazo "platonisti" bezonas ne aceptar ula di la doktrini di Plato.


En plu streta senso la termino povas indikar la doktrino di platonala realismo. La centrala koncepto di platonismo esas la distingeso inter la realeso qua esas perceptebla, ma ne komprenebla, e qua esas komprenebla, ma neperceptebla; por ta distingo teorio di formi esas esencala. La formi esas kustume deskriptita en dialogi tale kam Faedro*, Simpozium* e Republiko tam trancendanta, perfekta primtipi, di qua objekti en omnadia mondo esas neperfekta kopiaji. En Republiko la maxim alta formo esas identifikita kam la formo di bonajo, la fonto di omna altra formi, qua povas esar konocita da raciono. En Sofisto*, lasta verko, la formi esanta, identeso e difero esas listigita inter la primordiala "granda sorti". Dum 3ma yarcento aK, Arcesilaus* adoptita skeptikismo, qua divenas centrala dogmato di la skolo til 90 aK kande Antiochus* adjuntis stoika elementi, forjetanta skeptikismo, e komencis periodo konocita quale mez platonismo. En 3ma yarcento aK, Plotinus* adjuntis mistikala elementi, establisanta neoplatonismo, en qua la somito di existo esis l'uno o la bonajo, la fonto di omna kozi; en vertuo e rekoleco l'amno havis la povo elevar ipsa por atingar uniono kun l'uno. Platonismo havas profunda efekto sur westala pensado, e multa platonika nocioni esis adoptita da kristana eklezio qua komprenis platonika formi kam pensi di deo, dum ke neoplatonismo divenis precipua influi sur kristana mistikismo, en westo tra St Augustine*, doktoro di katolika eklezio qua kristana skribaji esis forte influita da Enneadi di Plotinus, e pose esis fundamenti por la toto di westala kristana pensado.
En plu streta senso la termino povas indikar la doktrino di [[Platonala realismo]]. La centrala koncepto di platonismo esas la distingeso inter la realeso qua esas perceptebla, ma ne komprenebla, e qua esas komprenebla, ma neperceptebla; por ta distingo [[Teorio di Formi]] esas esencala. La formi esas kustume deskriptita en dialogi tale kam ''Faedro''*, ''Simpozium''* e ''Republiko'' tam trancendanta, perfekta [[Primtipo|primtipi]], di qua objekti en omnadia mondo esas neperfekta kopiaji. En ''Republiko'' la maxim alta formo esas identifikita kam la [[Formo di Bonajo]], la fonto di omna altra formi, qua povas esar konocita da raciono. En ''Sofisto''*, lasta verko, la formi ''esanta'', ''identeso'' e ''difero'' esas listigita inter la primordiala "Granda Sorti". Dum 3ma yarcento aK, [[Arcesilaus]]* adoptis skeptikismo, qua divenas centrala dogmato di la skolo til 90 aK kande Antiochus* adjuntis Stoika elementi, forjetanta skeptikismo, e komencis periodo konocita quale Mez-Platonismo. En 3ma yarcento aK, [[Plotinus]]* adjuntis mistikala elementi, establisanta [[Neoplatonismo]], en qua la somito di existo esis l'uno o la bonajo, la fonto di omna kozi; en vertuo e rekoleco l'amno havis la povo elevar ipsa por atingar uniono kun l'uno. Platonismo havas profunda efekto sur westala pensado, e multa platonika nocioni esis adoptita da [[Kristanismo|Kristana eklezio]] qua komprenis Platonika formi kam pensi di Deo, dum ke Neoplatonismo divenis precipua influi sur Kristana mistikismo, en westo tra St [[Augustinus]], doktoro di Katolika eklezio qua Kristana skribaji esis forte influita da ''[[Enneadi]] di Plotinus, e pose esis fundamenti por la toto di westala Kristana pensado.


[[Kategorio:Platonismo]]
[[Kategorio:Platonismo]]

Versiono ye 17:59, 17 jan. 2014

Platonismo esas la filozofio di Platon o la nomo di altra filozofiala sistemi konsiderita proxime derivita de lo. Kun basa kazo "p", "platonismo" referas a la filozofio qua afirmas l'existo di abstrakto objekti, qua esas asertita ad "existar" en "triesma realmo distinta amba de la sensibla mondo e de l'interna mondo di koncio, e esas l'opozo di nominalismo (kun basa kazo "n"). Basa kazo "platonisti" bezonas ne aceptar ula di la doktrini di Plato.

En plu streta senso la termino povas indikar la doktrino di Platonala realismo. La centrala koncepto di platonismo esas la distingeso inter la realeso qua esas perceptebla, ma ne komprenebla, e qua esas komprenebla, ma neperceptebla; por ta distingo Teorio di Formi esas esencala. La formi esas kustume deskriptita en dialogi tale kam Faedro*, Simpozium* e Republiko tam trancendanta, perfekta primtipi, di qua objekti en omnadia mondo esas neperfekta kopiaji. En Republiko la maxim alta formo esas identifikita kam la Formo di Bonajo, la fonto di omna altra formi, qua povas esar konocita da raciono. En Sofisto*, lasta verko, la formi esanta, identeso e difero esas listigita inter la primordiala "Granda Sorti". Dum 3ma yarcento aK, Arcesilaus* adoptis skeptikismo, qua divenas centrala dogmato di la skolo til 90 aK kande Antiochus* adjuntis Stoika elementi, forjetanta skeptikismo, e komencis periodo konocita quale Mez-Platonismo. En 3ma yarcento aK, Plotinus* adjuntis mistikala elementi, establisanta Neoplatonismo, en qua la somito di existo esis l'uno o la bonajo, la fonto di omna kozi; en vertuo e rekoleco l'amno havis la povo elevar ipsa por atingar uniono kun l'uno. Platonismo havas profunda efekto sur westala pensado, e multa platonika nocioni esis adoptita da Kristana eklezio qua komprenis Platonika formi kam pensi di Deo, dum ke Neoplatonismo divenis precipua influi sur Kristana mistikismo, en westo tra St Augustinus, doktoro di Katolika eklezio qua Kristana skribaji esis forte influita da Enneadi di Plotinus, e pose esis fundamenti por la toto di westala Kristana pensado.