Historio di Austria: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Addbot (diskutez | kontributadi)
m Bot: Migrating 39 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q187830 (translate me)
+kurta texto
Lineo 1: Lineo 1:
[[Arkivo:RomanEmpire_117.svg|thumb|200px|[[Roman imperio]] en [[117]]. Videz ''Noricum'' en la mapo.]]
La regiono di nuna Austria esis okupita da [[Kelti|Kelta]] tribui. Ye 16 aK, Kelta rejio di ''Noricum'' divenis parto di [[Romana Imperio]]. Kande l'imperio faliis, la regiono esis okupita da [[Bavaria|Bavari]], Slavi e Avari<ref>Johnson, Lonnie (1989). ''Introducing Austria: a short history.'' Riverside, Calif.: Ariadne Press</ref>. [[Karl la Granda]] okupis la regiono ye [[788]] e stimulis [[kristanismo]]. Ye [[1278]] [[Rudolf 1ma di Germania]], anke konocata kom Rudolf di Habsburg, okupis la regiono, e komencis [[Habsburg-dinastio]], qua lastis til [[Unesma mondomilito]].
La regiono di nuna [[Austria]] ja habitesis dum [[paleolitiko]]. Ol okupesis da [[Kelti|Kelta]] tribui cirkum 800 aK. En 16 aK, Kelta rejio di ''Noricum'' divenis parto di [[Roman imperio]]. Kande l'imperio faliis, la regiono okupesis da [[Bavaria|Bavari]], Slavi e Avari<ref>Johnson, Lonnie (1989). ''Introducing Austria: a short history.'' Riverside, Calif.: Ariadne Press</ref>. [[Karl la Granda]] okupis la regiono en [[788]] e stimulis [[kristanismo]]. En [[1278]] [[Rudolf 1ma di Germania]], anke konocata kom Rudolf di Habsburg, okupis la regiono, e komencis [[Habsburg-dinastio]], qua lastis til [[Unesma mondomilito]].

{{PA|Austrian imperio}}
{{PA|Austria-Hungaria}}


=== Inter la mondomiliti (1918-1945) ===
=== Inter la mondomiliti (1918-1945) ===
Kun la vinkeso di [[Austria-Hungaria]] en l'[[unesma mondomilito]], l'imperio esis dissolvita e kelka regioni divenis parto di nova landi: [[Hungaria]], [[Chekoslovakia]] e [[Rejio di Serbiani, Kroatiani e Sloveniani]]. Austria, kom lando, esis kreita de anciena regioni di l'imperio en qua la [[germaniana linguo]] esis la precipua. Ye [[12 di novembro]] [[1918]] Austria divenis [[republiko]]. [[Tirol]] e [[Salzburg]] votis por unionar kun [[Germania]], ma [[Francia]] ed [[Italia]] impedis ica uniono, e demandis la konstrukturo di un nedependanta Austria. Le regioni di [[Bohemia]] e [[Moravia]] esis atribuita a [[Chekoslovakia]].
Kun la vinkeso di [[Austria-Hungaria]] en l'[[unesma mondomilito]], l'imperio dissolvesis e kelka regioni divenis parto di nova landi: [[Hungaria]], [[Chekoslovakia]] e [[Rejio di Serbiani, Kroatiani e Sloveniani]]. Austria, kom lando, esis kreita de anciena regioni di l'imperio en qua la [[Germana linguo]] esis la precipua. En [[12 di novembro]] [[1918]] Austria divenis [[republiko]]. [[Tirol]] e [[Salzburg]] votis por unionar kun [[Germania]], ma [[Francia]] ed [[Italia]] impedis ica uniono, e demandis la konstrukturo di un nedependanta Austria. Le regioni di [[Bohemia]] e [[Moravia]] esis atribuita a [[Chekoslovakia]].


Opozita a qua eventis a [[Germania]], Austriana republiko ne esis koaktita a pagar milito-indemnesi. Lando anke recevis la mikra regiono di [[Burgenland]] de [[Hungaria]].
Opozita a qua eventis a [[Germania]], Austriana republiko ne esis koaktita a pagar milito-indemnesi. Lando anke recevis la mikra regiono di [[Burgenland]] de [[Hungaria]].


De [[1918]] til [[1920]], politikala koaliso qua anke inkluzis sinistra e dextra partisi guvernis lando. Pos 1920 okuris intensa konflikti inter la du politikala grupi. Ye [[1934]] kancelero [[Engelbert Dollfuss]] esis mortigita da Austriana [[Nacismo|nacisti]]. Lua sucedinto, [[Kurt Schuschnigg]], ne aceptis l'uniono ([[Anschluss]]) kun Nacista Germania, ma ye [[12 di marto]] [[1938]] Germaniana trupi invadis lando. Kun la germaniana okupeso, [[Arthur Seyss-Inquart]], simpatikero di Nacismo, divenis kancelero. Ye [[10 di aprilo]] [[1938]], refer-voto aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.
De [[1918]] til [[1920]], politikala koaliso qua anke inkluzis sinistra e dextra partisi guvernis lando. Pos 1920 okuris intensa konflikti inter la du politikala grupi. En [[1934]] kancelero [[Engelbert Dollfuss]] mortigesis da Austriana [[nacionalsocialismo|nacionalsocialisti]]. Lua sucedinto, [[Kurt Schuschnigg]], ne aceptis l'uniono ([[Anschluss]]) kun [[nacional-socialista Germania]], ma en [[12 di marto]] [[1938]] Germana trupi invadis lando. Kun German okupeso, [[Arthur Seyss-Inquart]], simpatikero di nacionalsocialismo, divenis kancelero. En [[10 di aprilo]] [[1938]], refer-voto aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.


Ye [[28 di marto]] [[1945]] [[Usa]]na trupi okupis Austria ed, ye [[27 di aprilo]] sam yaro, [[Karl Renner]] deklaris Austria nedependanta de la [[Triesma Reich]] e divenis chefa ministro.
En [[28 di marto]] [[1945]] [[Usa]]na trupi okupis Austria ed, em [[27 di aprilo]] sam yaro, [[Karl Renner]] deklaris Austria nedependanta de la [[Triesma Reich]] e divenis chefministro.


=== Austria pos la Duesma Mondomilito (1945 til nun) ===
=== Austria pos la duesma mondomilito (1945 til nun) ===
[[Arkivo:Austria 1945-55.svg|thumb|right|200px|Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).]]
[[Arkivo:Austria 1945-55.svg|thumb|right|200px|Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).]]
Ye [[4 di julio]] [[1945]] Unionita Povi dividis Austria en 4 zoni di okupeso, til [[26 di oktobro]] [[1955]], kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidisto depos milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi di lando, ed anke formis koaliso.
La [[4ma di julio]] [[1945]] [[Federiti de la duesma mondomilito|la Federiti]] dividis Austria en 4 okupeso-zoni til la [[26ma di oktobro]] [[1955]], kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidanto depos milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi di lando, ed anke formacis koaliso.


Ye [[1995]] lando unionis ad [[Europana Uniono]] ed, ye [[1 di januaro]] [[2002]] ol adoptis l'[[Euro]] kom pekunio.
En [[1995]] lando unionis ad [[Europana Uniono]] ed, en [[1 di januaro]] [[2002]] ol adoptis l'[[Euro]] kom pekunio.

== Videz anke ==
* [[Austriana Imperio]]
* [[Austria-Hungaria]]


== Referi ==
== Referi ==
{{reflist}}
<references/>


{{Historio di Europa}}
{{Historio di Europa}}


[[Kategorio:Historio di Austria]]
[[Kategorio:Historio di Austria| ]]

[[bn:অস্ট্রিয়া#ইতিহাস]]

Versiono ye 22:54, 29 jul. 2014

Roman imperio en 117. Videz Noricum en la mapo.

La regiono di nuna Austria ja habitesis dum paleolitiko. Ol okupesis da Kelta tribui cirkum 800 aK. En 16 aK, Kelta rejio di Noricum divenis parto di Roman imperio. Kande l'imperio faliis, la regiono okupesis da Bavari, Slavi e Avari[1]. Karl la Granda okupis la regiono en 788 e stimulis kristanismo. En 1278 Rudolf 1ma di Germania, anke konocata kom Rudolf di Habsburg, okupis la regiono, e komencis Habsburg-dinastio, qua lastis til Unesma mondomilito.

 Precipua artiklo: Austrian imperio
 Precipua artiklo: Austria-Hungaria

Inter la mondomiliti (1918-1945)

Kun la vinkeso di Austria-Hungaria en l'unesma mondomilito, l'imperio dissolvesis e kelka regioni divenis parto di nova landi: Hungaria, Chekoslovakia e Rejio di Serbiani, Kroatiani e Sloveniani. Austria, kom lando, esis kreita de anciena regioni di l'imperio en qua la Germana linguo esis la precipua. En 12 di novembro 1918 Austria divenis republiko. Tirol e Salzburg votis por unionar kun Germania, ma Francia ed Italia impedis ica uniono, e demandis la konstrukturo di un nedependanta Austria. Le regioni di Bohemia e Moravia esis atribuita a Chekoslovakia.

Opozita a qua eventis a Germania, Austriana republiko ne esis koaktita a pagar milito-indemnesi. Lando anke recevis la mikra regiono di Burgenland de Hungaria.

De 1918 til 1920, politikala koaliso qua anke inkluzis sinistra e dextra partisi guvernis lando. Pos 1920 okuris intensa konflikti inter la du politikala grupi. En 1934 kancelero Engelbert Dollfuss mortigesis da Austriana nacionalsocialisti. Lua sucedinto, Kurt Schuschnigg, ne aceptis l'uniono (Anschluss) kun nacional-socialista Germania, ma en 12 di marto 1938 Germana trupi invadis lando. Kun German okupeso, Arthur Seyss-Inquart, simpatikero di nacionalsocialismo, divenis kancelero. En 10 di aprilo 1938, refer-voto aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.

En 28 di marto 1945 Usana trupi okupis Austria ed, em 27 di aprilo sam yaro, Karl Renner deklaris Austria nedependanta de la Triesma Reich e divenis chefministro.

Austria pos la duesma mondomilito (1945 til nun)

Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).

La 4ma di julio 1945 la Federiti dividis Austria en 4 okupeso-zoni til la 26ma di oktobro 1955, kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidanto depos milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi di lando, ed anke formacis koaliso.

En 1995 lando unionis ad Europana Uniono ed, en 1 di januaro 2002 ol adoptis l'Euro kom pekunio.

Referi

  1. Johnson, Lonnie (1989). Introducing Austria: a short history. Riverside, Calif.: Ariadne Press


Historio di Europa
Albania | Andora | Austria | Belgia | Bielorusia | Bosnia e Herzegovina | Bulgaria | Chekia | Dania | Estonia | Finlando | Francia | Germania | Grekia | Gruzia | Hispania | Hungaria | Irlando | Islando | Italia | Kroatia | Latvia | Liechtenstein | Lituania | Luxemburgia | Malta | Moldova | Monako | Montenegro | Nederlando | Norda Makedonia | Norvegia | Polonia | Portugal | Rumania | Rusia | San Marino | Serbia | Slovakia | Slovenia | Suedia | Suisia | Ukraina | Unionita Rejio | Vatikano