Biodiverseso: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
mNula rezumo di redakto
Lineo 2: Lineo 2:
'''Biodiverseso''' esas la vario-grado di vivo-formi en un specifik [[ekosistemo]], [[biomo]], o en tota [[planeto]]. Biodiverseso esas un "mezurilo" di la saneso di un ekosistemo. Ol esas partale rezulto di [[klimato]]. En [[Tero]], [[tropiko|tropikala regioni]] havas richa biodiverseso, dum ke [[polala klimato|polala regioni]] havas povra biodiverseso.
'''Biodiverseso''' esas la vario-grado di vivo-formi en un specifik [[ekosistemo]], [[biomo]], o en tota [[planeto]]. Biodiverseso esas un "mezurilo" di la saneso di un ekosistemo. Ol esas partale rezulto di [[klimato]]. En [[Tero]], [[tropiko|tropikala regioni]] havas richa biodiverseso, dum ke [[polala klimato|polala regioni]] havas povra biodiverseso.


Rapida kambii en [[klimato]] provokas masiva extingi di speci. On kalkulas ke la speci ke existas hodie reprezentas min ke 1% di tota speci ke ja existis en Tero. Pos l'aparo di vivo en Tero, okuris kin masiva extingi. Dum Fanerozoik-epoko (de 540 milioni di yari ante nun til nun) okuris masiva extingi en transito de Ordovincian til Silurian epoki (440 til 450 miliari di yari ante nun), dum [[Karbonifero]] (la desaparo di granda arbori rezultis en extingo di multa animali), dum Permian-Triasik-epoko (fino di [[Permian-epoko]]), dum transito de Permian til Jurasik-epoko, e dum Kretacea-epoko (65 milioni di yari ante num, kande [[dinosaurio|dinosaurii]] esis extingita.
Rapida kambii en [[klimato]] provokas masiva extingi di speci. On kalkulas ke la speci ke existas hodie reprezentas min ke 1% di tota speci ke ja existis en Tero. Pos l'aparo di vivo en Tero, okuris kin masiva extingi. Dum Fanerozoik-epoko (de 540 milioni di yari ante nun til nun) okuris masiva extingi en transito de Ordovincian til Silurian epoki (440 til 450 miliari di yari ante nun), dum [[Karbonifero]] (la desaparo di granda arbori rezultis en extingo di multa animali), dum Permian-Triasik-epoko (fino di [[Permian-epoko]]), dum transito de Permian til Jurasik-epoko, e dum Kretacea-epoko (65 milioni di yari ante num, kande [[dinosauro|dinosauri]] esis extingita.


[[Arkivo:River gambia Niokolokoba National Park.gif|thumb|160px|[[Equatorala e tropikala foresti]], kom ta exemplo apud [[Gambia fluvio]] en [[Senegal]], havas granda biodiverseso.]]
[[Arkivo:River gambia Niokolokoba National Park.gif|thumb|160px|[[Equatorala e tropikala foresti]], kom ta exemplo apud [[Gambia fluvio]] en [[Senegal]], havas granda biodiverseso.]]

Versiono ye 04:22, 13 may. 2015

Parto di la biodiverseso de un rifo di korali.

Biodiverseso esas la vario-grado di vivo-formi en un specifik ekosistemo, biomo, o en tota planeto. Biodiverseso esas un "mezurilo" di la saneso di un ekosistemo. Ol esas partale rezulto di klimato. En Tero, tropikala regioni havas richa biodiverseso, dum ke polala regioni havas povra biodiverseso.

Rapida kambii en klimato provokas masiva extingi di speci. On kalkulas ke la speci ke existas hodie reprezentas min ke 1% di tota speci ke ja existis en Tero. Pos l'aparo di vivo en Tero, okuris kin masiva extingi. Dum Fanerozoik-epoko (de 540 milioni di yari ante nun til nun) okuris masiva extingi en transito de Ordovincian til Silurian epoki (440 til 450 miliari di yari ante nun), dum Karbonifero (la desaparo di granda arbori rezultis en extingo di multa animali), dum Permian-Triasik-epoko (fino di Permian-epoko), dum transito de Permian til Jurasik-epoko, e dum Kretacea-epoko (65 milioni di yari ante num, kande dinosauri esis extingita.

Equatorala e tropikala foresti, kom ta exemplo apud Gambia fluvio en Senegal, havas granda biodiverseso.

Pos l'aparo di homo en Tero, okuris la nomizita Holocena extingo, kauzita da homala kontakto, specale chaso e destrukto di habiteyi di animali e planti. Unionita Nacioni deklaris la periodo de 2011 til 2020 la yardeko por biodiverseso di Unionita Nacioni.

La frazo "biologiala diverseso" esis kreita da la ciencisto Raymond F. Dasmann ye 1968, en la libro A Different Kind of Country qua defendis konservo di naturo. La kurta frazo "biodiverseso" esis kreita da W.G. Rosen ye 1985 ed aparis en un publikigajo por unesma foyo ye 1988.