Historio di Chipro: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo

← Plu anciena versiono Plu recenta versiono →

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita

Lineo-formo

Versiono ye 13:30, 9 jul. 2015

Homi habitis Chipro depos Paleolitiko. L'isulo di esis parto di Hitita imperio dum Bronz-epoko ante l'arivo di du ondi di Greki^[1]. Chipro okupas importanta rolo en Greka mitologio, esanta la loko ube naskis Afrodito ed Adonis.

Asiri guvernis Chipro de 708 aK til kurta periodo di guvernerio da Egipti e pose Persiani en 545 aK. Alexandros la Magna konquestis l'insulo por Greki, e Chipro divenis sub Greka influo til romana konquesto en 58 aK.

Kande la Roman imperio esis dividita en du parti en 395, Chipro divenis parto de Bizancana Imperio. Richard 1ma di Anglia kaptis l'insulo en 1191 dum la Triesma krucomilito.

En 1473 la Veneziana republiko asumis la kontrolo dil insulo, ma en 1539 Otomani atakis Limasol. Finale en 1570 tota l'insulo esis okupita da Otomani. L'Otomana guverni esis kelka tempi indiferenta, kelka tempi opresiva segun le temperamenti dil sultani.

Cirkum 1844 l'insulo havis 144,000 habitanti, di qui esis 44 mil islami e 100 mil kristani^[2]. La kresko di Grekiana nacionalismo dum la 19ma yarcento stimulis l'ideo di enosis (uniono) kun Grekia.

Kom rezulto de l'Unesma mondomilito, Britaniani okupis Chipro en 1914, ed ofris l'insulo a Konstantinos 1ma di Grekia kondicione ke Grekia militis kontre l'Otomani. Konstantinos 1ma refuzis ta propozajo ed, sub Lausanne-kontrato en 1923, Turkiana republiko agnoskis Chipro kom Britaniana kolonio.

Pos longa milito, Chipro divenis nedependanta de Unionita Rejio la 16ma di agosto 1960. Arkiepiskopo Makarios 3ma divenis la prezidanto di lando. La grupo EOKA, qua militis por la nedependo, deziris l'uniono (enosis) kun Grekia. En 1961 Chipro divenis la 99ma membro de Unionita Nacioni.

La konvenciono di Zurich, qua establisis la fino di la nedependo-milito, ne havis suceso pri establisar koopero inter Greka e Turka habitanti di Chipro. La violento inter la du komunesi kontinuis.

Depos 1974, insulo dividesis: cirkume 3 355 km² de lua teritorio formacas nune Turkiana republiko di nordala Chipro (nedependo ne agnoskata).

Grekiana sektoro divenis membrostato dil Europana Uniono ye la 1ma di mayo 2004.

Referi

↑ Thomas, Carol G. & Conant, C.: The Trojan War, pages 121-122. Greenwood Publishing Group, 2005.
↑ Osmanli Nufusu 1830-1914 by Kemal Karpat

Historio di Europa

[1] Thomas, Carol G. & Conant, C.: The Trojan War, pages 121-122. Greenwood Publishing Group, 2005.

[2] Osmanli Nufusu 1830-1914 by Kemal Karpat

[1]

[2]

@@ Lineo 13: / Lineo 13: @@
 Kom rezulto de l'[[Unesma mondomilito]], [[Unionita Rejio|Britaniani]] okupis Chipro en [[1914]], ed ofris l'insulo a [[Konstantinos 1ma di Grekia]] kondicione ke Grekia militis kontre l'Otomani. Konstantinos 1ma refuzis ta propozajo ed, sub [[Lausanne-kontrato]] en [[1923]], [[Turkia|Turkiana republiko]] agnoskis Chipro kom Britaniana kolonio.
+[[Arkivo:Statue_of_Liberty_Nicosia_Cyprus.JPG|thumb|200px|Statuo en homajo a la nedependo di Chipro, en [[Nikosia]].]]
-Chipro divenis nedependanta de [[Unionita Rejio]] ye [[16 di agosto]] [[1960]]. Depos [[1974]], insulo esas divizita: cirkume 3 355 km² de lua teritorio formacas nune [[Turkiana republiko di nordala Chipro]] (nedependo ne agnoskata).
+Pos longa milito, Chipro divenis nedependanta de [[Unionita Rejio]] la [[16ma di agosto]] [[1960]]. Arkiepiskopo [[Makarios 3ma]] divenis la prezidanto di lando. La grupo EOKA, qua militis por la nedependo, deziris l'uniono (''enosis'') kun Grekia. En [[1961]] Chipro divenis la 99ma membro de [[Unionita Nacioni]].
+La konvenciono di Zurich, qua establisis la fino di la nedependo-milito, ne havis suceso pri establisar koopero inter Greka e Turka habitanti di Chipro. La violento inter la du komunesi kontinuis.
+Depos [[1974]], insulo dividesis: cirkume 3 355 km² de lua teritorio formacas nune [[Turkiana republiko di nordala Chipro]] (nedependo ne agnoskata).
 Grekiana sektoro divenis membrostato dil [[Europana Uniono]] ye la [[1ma di mayo]] [[2004]].