Fera kurteno: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
kelka korektigi Etiketi: Redaktita per smartfono Redaktita per informatikoprogramo "app" |
Nula rezumo di redakto Etiketi: Redaktita per smartfono Redaktita per informatikoprogramo "app" |
||
| Lineo 1: | Lineo 1: | ||
[[Arkivo:Iron Curtain map.svg|thumb|200px|Politikala dividuro di [[Europa]] dum [[Kolda milito]]: [[socialismo|socialista]] landi (rede) e [[kapitalismo|kapitalista]] landi (blue).]] |
[[Arkivo:Iron Curtain map.svg|thumb|200px|Politikala dividuro di [[Europa]] dum [[Kolda milito]]: [[socialismo|socialista]] landi (rede) e [[kapitalismo|kapitalista]] landi (blue).]] |
||
'''Fera kurteno''' esas frazo kreita da [[Winston Churchill]] ye [[1946]] (komenco di "[[kolda milito]]") por nomizar la dividuro dil mondo en du bloki di landi: [[kapitalismo|kapitalista]] e [[socialismo|socialista]]-[[komunismo|komunista]]. Dum ta periodo, |
'''Fera kurteno''' esas frazo kreita da [[Winston Churchill]] ye [[1946]] (komenco di "[[kolda milito]]") por nomizar la dividuro dil mondo en du bloki di landi: [[kapitalismo|kapitalista]] e [[socialismo|socialista]]-[[komunismo|komunista]]. Dum ta periodo, Estal Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de [[Sovietia]], ed Westal Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de [[Usa]]. |
||
La frazo "Fera kurteno" uzesis unesmafoye da Churchill ye la [[5ma di marto]] [[1946]] dum parolado en Usa: |
La frazo "Fera kurteno" uzesis unesmafoye da Churchill ye la [[5ma di marto]] [[1946]] dum parolado en Usa: |
||
Versiono ye 22:21, 12 apr. 2017
Fera kurteno esas frazo kreita da Winston Churchill ye 1946 (komenco di "kolda milito") por nomizar la dividuro dil mondo en du bloki di landi: kapitalista e socialista-komunista. Dum ta periodo, Estal Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de Sovietia, ed Westal Europa jacis kontrolita o sub ideologiala influo de Usa.
La frazo "Fera kurteno" uzesis unesmafoye da Churchill ye la 5ma di marto 1946 dum parolado en Usa:
|
De Szczecin en Baltiko til Trieste en Adriatiko un Fera kurteno decensis trae (Europana) kontinento). Dop ta lineo, jacas tota la chefurbi de anciena Estal ed Oriental Europana stati. Warszawa, Berlin, Praha, Wien, Budapest, Belgrade, Bucarest e Sofiya, tota ta urbi e lua populi esas sub Sovietana sfero, ed omni jacas sub un od altra formo, ne nur a Sovietana influo ma anke a forta, ed en kelka kazi krecenta kontrolo-mezurili de Moskva. | 
|
La du bloki divergis en multa aspekti:
- En ekonomio Ocidentala bloko recevis suporto de plano Marshall, dum ke Orientala bloko kreis KMEH (en Angla, COMECON).
- En militaral aferi, Westala bloko kreis Pakto pri Nord-Atlantik Organizuro (en Angla, NATO), dum ke Estala bloko kreis Warszawa-pakto.
- En politikal aferi, Westala bloko kompozesis da kapitalista nacioni kun libera merkato, dum ke l'estala bloko kompizesis da socialista ekonomii centrale planigita.