Komunismo: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m diferenta->diferanta
kelka korektigi/modifiki
Lineo 3: Lineo 3:


[[Arkivo:Marx color2.jpg|thumb|left|120px|Karl Marx.]]
[[Arkivo:Marx color2.jpg|thumb|left|120px|Karl Marx.]]
En teorio, kreita da Germana filozofi [[Karl Marx]] e [[Friedrich Engels]] en la [[19ma yarcento]], l'ideo di [[proletariaro-diktatoreso]] referas ad [[socialismo|socialista]] stato ube [[proletariaro]] (la klaso di industriala laboristi) kontrolus lua politikala povo. La vorto "diktatoreso" esas kontroversa, e ne referas ad klasika ideo di ''dictatura'' de [[Romana Imperio]], ube un persono o mikra klaso kontrolas la stato, ma ad un ideo kreita da Marx ube tota un sociala klaso kontrolus guvernerio, en [[demokratio|demokratiala]] sistemo.
En teorio, kreita da Germana filozofi [[Karl Marx]] e [[Friedrich Engels]] dum la [[19ma yarcento]], la koncepto pri [[proletariaro-diktatoreso]] referas a [[socialismo|socialista]] stato ube [[proletariaro]] (la klaso di industriala laboristi) kontrolus la politikala povo. La vorto "diktatoreso" esas kontroversa, e ne referas ad klasika ideo di ''dictatura'' de [[Romana Imperio]], ube un persono o mikra klaso kontrolas la stato, ma al ideo kreita da Marx ube ula sociala klaso kontrolus la guvernerio, segun [[demokratio|demokratiala]] sistemo.


[[Arkivo:Communist-manifesto.png|thumb|right|150px|Manifesto di Komunista Partiso, libro da Marx e Engels.]]
[[Arkivo:Communist-manifesto.png|thumb|right|150px|Manifesto di Komunista Partiso, libro da Marx e Engels.]]
Altra [[konceptajo]] kreita da Marx esis [[klazo|klazi]]-[[konflikto]], qua signifikas la tensi ed antagonismi qua existas en socio pro konflikti di interesti inter la diferanta sociala klasi. Unlatere, [[kapitalismo|kapitalisti]] qua kontrolas produktado-moyeni, pagas adminime salarii e deziras augmentar lia profiti; altralatere proletariaro qua recevas basa salarii e kompras vari produktata en l'entraprezi di kapitalisti po alta preci. En lia libro "Komunista manifesto" en [[1848]] Marx ed Engels lansis ta konceptajo, e propozis l'ideo pri un revoluciono duktita dal laboristi por destruktar [[kapitalismo]].
Altra [[konceptajo]] kreita da Marx esis [[klaso|konflikto di klasi]], qua signifikas la tensi ed antagonismi qui existas en socio pro konflikti di interesti inter la diferanta sociala klasi. Unlatere, [[kapitalismo|kapitalisti]] qua kontrolas produktado-moyeni, pagas minima salarii e deziras augmentar lia profiti; altralatere proletariaro qua recevas basa salarii e kompras vari produktata en l'entraprezi di kapitalisti po alta preci. En lua libro "Komunista manifesto" de [[1848]] Marx ed Engels lansis ta konceptajo, e propozis l'ideo pri revoluciono duktita dal laboristi por destruktar [[kapitalismo]].


Komunismo esis l'oficiala ekonomikala principo di [[Sovietia]], ed ankore esas di [[Populala Republiko di Chinia]], [[Kuba]], [[Vietnam]], [[Nepal]], e [[Nord-Korea]].
Komunismo esis l'oficiala ekonomikala principo di [[Sovietia]], ed ankore esas di [[Populala Republiko di Chinia]], [[Kuba]], [[Vietnam]], [[Nepal]], e [[Nord-Korea]].

Versiono ye 23:42, 26 may. 2018

Siklo e martelo, internaciona simbolo di komunismo.

Komunismo esas politikala filozofio qua intencas konstruktar socio sen klasi e sen stato, kun komuna proprieto di produkto-moyeni, libera aceso a konsumo-vari, ed ceso di salariala laboro e privata proprieto di produkto-moyeni ed imobli[1].

Karl Marx.

En teorio, kreita da Germana filozofi Karl Marx e Friedrich Engels dum la 19ma yarcento, la koncepto pri proletariaro-diktatoreso referas a socialista stato ube proletariaro (la klaso di industriala laboristi) kontrolus la politikala povo. La vorto "diktatoreso" esas kontroversa, e ne referas ad klasika ideo di dictatura de Romana Imperio, ube un persono o mikra klaso kontrolas la stato, ma al ideo kreita da Marx ube ula sociala klaso kontrolus la guvernerio, segun demokratiala sistemo.

Manifesto di Komunista Partiso, libro da Marx e Engels.

Altra konceptajo kreita da Marx esis konflikto di klasi, qua signifikas la tensi ed antagonismi qui existas en socio pro konflikti di interesti inter la diferanta sociala klasi. Unlatere, kapitalisti qua kontrolas produktado-moyeni, pagas minima salarii e deziras augmentar lia profiti; altralatere proletariaro qua recevas basa salarii e kompras vari produktata en l'entraprezi di kapitalisti po alta preci. En lua libro "Komunista manifesto" de 1848 Marx ed Engels lansis ta konceptajo, e propozis l'ideo pri revoluciono duktita dal laboristi por destruktar kapitalismo.

Komunismo esis l'oficiala ekonomikala principo di Sovietia, ed ankore esas di Populala Republiko di Chinia, Kuba, Vietnam, Nepal, e Nord-Korea.

Referi

  1. Communism Columbia Encyclopedia, 2008