Dialektiko: Diferi inter la revizi
m Bot: Migrating 80 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9453 (translate me) |
Texto riskribita. Tamen, ol bezonas revizo da ulu qua konocas ambe Ido, e la temo dil artiklo. |
||
| Lineo 1: | Lineo 1: | ||
'''Dialektiko''' (de la [[Greka linguo|Greka]] διαλεκτική, ''dialektikḗ'', 'relate [[dialogo]]') esas esence dialogo inter du o plusa individui, singla ek li sustenanta sua vidopunto pri ula temo, ma serchante deskovrar la vereso pri racionala metodi di argumentado. Dialektiko simileskas debato, tamen ol exkluzas subjektal elementi, exemple [[emoco|emocema apeli]] e la moderna senco pejorativa di la [[retoriko]].<ref>videz la texto ''Gorgias'', 449B: "Socrates: Ka tu, Gorgias, dezirus durar la diskuto, nun ke ni komencis facar ol [dialektiko] tra la sistemo 'questiono-e-repliko', ed ajornar ol til altra instanto, kande (l'emocema) diskursi [retoriko] qua [la [[sofisto]]] Polus komencis?"</ref><ref>{{cite book |last=Corbett|first=Edward P. J.|title=Classical Rhetoric For the Modern Student|year=1999|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=9780195115420|pages=1, 18|edition=4th|author2=Robert J. Connors}}</ref> En dialektiko, la kombinuro di ula propozuro ([[tezo]]) kun lua opozanta propozuro ([[antitezo]]) produktas tale nomizita [[sintezo]], qua esas konkluziva rezumo pri ca diskuto. Tamen, ca sintezo nemediate divenas altra tezo por nova dialektiko.<ref>{{cite web|url=https://blogdoenem.com.br/hegel-filosofia-enem/|title= Hegel e a filosofia da dialética: Tese; Antítese; e Síntese|publisher=Blog do Enem|accessdate=24ma di januaro 2021|language={{pt}}}}</ref> Dialektiko judikesis dal [[Anciena Grekia|anciena Greki]] kom un ek la tri originala "liberal arti" - la du altra esas [[retoriko]] e [[gramatiko]]. |
|||
[[Georg Friedrich Hegel]] abandonas la senco di la vorto 'dialektiko' strikta a [[retoriko]] e generaleskas ol. En 1808, kande ilu skribis ''Phänomenologie des Geistes'', skriptita dum l'unesma yari dil [[kapitalismo]] industriala, ilu pozis la questiono: ''Quale komprenar racionale ke la semblo di ula kozo povas modifikesar, e la kozo durar esar la sama?''. Segun Hegel, la realajo konsistas ek opozanta konceptaji kontredikas su. To posibligas explikar la chanji mantenanta l'identeso di singla elemento, malgre ke la tota kozo modifikesis. |
|||
{{wikivortaro}} |
{{wikivortaro}} |
||
'''Dialektiko''' esas [[kambio|kambiado]] di propozi ([[tezo|tezi]]) e kontre-propozi ([[antitezo|antitezi]]) rezultinta en [[sintezo]] de opozala aserti, o adminime qualesala transformo en la direkto di [[dialogo]]. To esas uno di tri originala liberala arti (l'altra [[membro|membri]] esas [[retoriko]] e [[gramatiko]]) en [[westa mondo|westa kulturo]]. |
|||
[[Kategorio:Retoriko]] |
[[Kategorio:Retoriko]] |
||
[[Kategorio:Filozofio]] |
|||
Versiono ye 13:00, 24 jan. 2021
Dialektiko (de la Greka διαλεκτική, dialektikḗ, 'relate dialogo') esas esence dialogo inter du o plusa individui, singla ek li sustenanta sua vidopunto pri ula temo, ma serchante deskovrar la vereso pri racionala metodi di argumentado. Dialektiko simileskas debato, tamen ol exkluzas subjektal elementi, exemple emocema apeli e la moderna senco pejorativa di la retoriko.[1][2] En dialektiko, la kombinuro di ula propozuro (tezo) kun lua opozanta propozuro (antitezo) produktas tale nomizita sintezo, qua esas konkluziva rezumo pri ca diskuto. Tamen, ca sintezo nemediate divenas altra tezo por nova dialektiko.[3] Dialektiko judikesis dal anciena Greki kom un ek la tri originala "liberal arti" - la du altra esas retoriko e gramatiko.
Georg Friedrich Hegel abandonas la senco di la vorto 'dialektiko' strikta a retoriko e generaleskas ol. En 1808, kande ilu skribis Phänomenologie des Geistes, skriptita dum l'unesma yari dil kapitalismo industriala, ilu pozis la questiono: Quale komprenar racionale ke la semblo di ula kozo povas modifikesar, e la kozo durar esar la sama?. Segun Hegel, la realajo konsistas ek opozanta konceptaji kontredikas su. To posibligas explikar la chanji mantenanta l'identeso di singla elemento, malgre ke la tota kozo modifikesis.
- ↑ videz la texto Gorgias, 449B: "Socrates: Ka tu, Gorgias, dezirus durar la diskuto, nun ke ni komencis facar ol [dialektiko] tra la sistemo 'questiono-e-repliko', ed ajornar ol til altra instanto, kande (l'emocema) diskursi [retoriko] qua [la sofisto] Polus komencis?"
- ↑ Classical Rhetoric For the Modern Student. Loko di publikigo: New York. Pagino/pagini: 1, 18
- ↑ Hegel e a filosofia da dialética: Tese; Antítese; e Síntese (Portugalana). Blog do Enem. URL vidita ye la 24ma di januaro 2021.