Insulo Wake: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo

← Plu anciena versiono Plu recenta versiono →

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita

Lineo-formo

Versiono ye 22:45, 20 nov. 2021

Insulo Wake (anke konocata kom atolo Wake) esas koralio-atolo kun rivo longa de 19 km , qua jacas ye 3,700 km weste de Havayi e 2,340 km de Guam ed apartenas ad Usa. Ol havas 150 nepermananta habitanti, qui esas Usana militisti.

La tota surfaco di Wake esas 7.37 km². Ol havas militara aeroportuo. Til la duesma mondomilito ol havis endemiala speco di ucelo, la ralo di Wake (Gallirallus wakensis), qua extingesis inter 1942 e 1945, dum Japonian okupeso.

Historio

Deskovrita da Álvaro de Mendaña de Neira ye la 20ma di oktobro 1568, ol recevis la nomo Wake por honorizar Britaniana kapitano William Wake, qua vizitis l'atolo en 1796.

Ye la 20ma di decembro 1840 Usana expediciono komandata da Charles Wilkes arivis ed exploris l'atolo. Usa anexis la teritorio ye la 17ma di januaro 1899.

ye la 8ma di decembro 1941 (dio dil atako kontre Pearl Harbor, Havayi, qua jacas an l'opozanta latero dil Internaciona Datolineo) l'insulo subisis atako da Japoniana Mitsubishi G3M-bombard-avioni. La Japoniani probis amfibial atako ye la 11ma di decembro, ma faliis. Pos sendir granda invado-armeo, li fine okupis l'insulo ye la 23ma di decembro.

L'Usani atakis la Japoniana trupi sur Insulo Wake, komandata da kapitano Shigematsu Sakaibara, multafoye. Pos sucesoza Usana aeral atako ye la 5ma di oktobro 1943 la Japoniani decidis fusilagar la cetera 98 militala kaptiti. Un de la militala kaptiti eskapis la fusilagado e skribis "98 US PW 5-10-43" sur roko. La Japoniani rikaptis e senkapigis ilu.^[1]

Ye la 4ma di septembro 1945 la Japoniana trupi kapitulacis. Kapitano Sakaibara enkarcerigesis pos la kapitulaco, judiciesis pro milito-krimini e subisis mortopuniso. Lu mortigesis ye la 18ma di junio 1947 en Guam.^[2]

Pos la milito, aerala kompanio Pan Am uzis l'insulo por riprovizar avioni dum longa voyaji tra Pacifiko. Dum la milito di Korea Usa uzis ol por provizar e transportar lua trupi vers Korea. En septembro 1950 aproxime 120 militara avioni tervenis sur Insulo Wake omnadie.

En 1975, de la fino di aprilo til agosto l'insulo uzesis kom refujeyo por plua kam 8,000 Vietnamana refujanti.

Referi

↑ Massacre on Wake Island (Angla). Goldtel.net.
↑ Headsman (18 di junio 2009). 1947: Shigematsu Sakaibara, "I obey with pleasure" (Angla). ExecutedToday.com.

Landi e teritorii en Oceania

[1] Massacre on Wake Island (Angla). Goldtel.net.

[2] Headsman (18 di junio 2009). 1947: Shigematsu Sakaibara, "I obey with pleasure" (Angla). ExecutedToday.com.

[1]

[2]

Versiono ye 12:28, 22 okt. 2015 redaktar Edisudo (diskutez \| kontributadi) 510 redaktoj Nula rezumo di redakto ← Plu anciena versiono		Versiono ye 22:45, 20 nov. 2021 redaktar desfacez Εὐθυμένης (diskutez \| kontributadi) 112 redaktoj m (GR) File:Wake Island map.png → File:Wake Island map.svg Plu recenta versiono →
Lineo 1:		Lineo 1:
	[[Arkivo:Wake Island map.~~png~~\|thumb\|200px\|right\|Mapo pri Insulo Wake.]]		[[Arkivo:Wake Island map.svg\|thumb\|200px\|right\|Mapo pri Insulo Wake.]]
	'''Insulo Wake''' (anke konocata kom '''atolo Wake''') esas [[koralio]]-[[atolo]] kun [[rivo]] longa de 19 km , qua jacas ye 3,700 km weste de [[Havayi]] e 2,340 km de [[Guam]] ed apartenas ad [[Usa]]. Ol havas 150 nepermananta habitanti, qui esas Usana militisti.		'''Insulo Wake''' (anke konocata kom '''atolo Wake''') esas [[koralio]]-[[atolo]] kun [[rivo]] longa de 19 km , qua jacas ye 3,700 km weste de [[Havayi]] e 2,340 km de [[Guam]] ed apartenas ad [[Usa]]. Ol havas 150 nepermananta habitanti, qui esas Usana militisti.