Clara Kreis-Schneeberger

De Wikipedio
Clara Kreis-Schneeberger
Profesiono: kontoristino
Lando: Suisia
Naskodato: 20 di novembro 1907
Nasko-loko: Suisia
Mortodato: 2006

Clara Kreis (20ma di novembro 1907 til la 29ma di marto 2007) esis Suisa Idistino.

Filiino di Friedrich Schneeberger pastoro dil diasporala protestanta eklezio en Solothurn, e di ilua spozino Thekla, origine docero. Plu tarde naskis anke altra fratuli, ed un plu yuna fratino, Anna, a qua el sentis su sempre tre proxima, e qua habitis Bern.

Durigis l'agado di sua patro por Ido. Elua spozo Jakob Kreis elektesis en 1945 kom prezidero di SULI (Suisiana Uniono por la propagado di la Lingui Internaciona). Pos ilua morto en 1968 Clara duris la laboro por l'Ido-movemento til 1994.

Pro la fakto, ke lua patro mortis en 1926, kande el evis nur 19 yari, el ne povis parfinar sua studii quale el dezirabis. Atinginte tamen komercal diplomo, el laboris kom kontoristino en plura laborloki, ube on multe apreciis el, precipue pro ke el konocis multa lingui. Elua patro esis un ek la pioniri dil linguo internaciona Ido. El konoceskis sua futura spozo, Jakob Kreis, dum Ido-kongreso. El sequis sua futura spozo a Hispania, ube il laboris kom kontisto. Ibe li celebris sua mariajo, ed havis un filiino, Carmen.

Pro la Hispaniana interna milito, li retrovenis a Suisia, ube li experiencis tre desfacila periodo. Li mustis livar omna posedaji en Hispania, e siorino Kreis mustis trovar laboro, nam elua spozo maladeskis grave. El trovis laborplaso che la Suisa ministerio dil judiciado e dil polico. El havis aceso al dosieri dil refujinti, fakto qua multe shokis el. Dum sua tota restanta vivo, el esis tre sucioza pri la fato dil refujinti e dil azil-demandanti.

El sempre manifestis tala sorgi anke en sua privata vivo: el esis matro, avino, pre-avino sempre atencoza pri la bona stando dil familio. Inter elua interesi esas mencioninda la muziko (el pleis piano), ed elua talento pri lingui (el parolis sep).

Kande mortis elua spozo Jakob en evanta 61 yari, el juis vivo nedependanta til la 90-esma evoyaro, malgre plura grava maladesi. Elua lasta monati esis desfacila, nam pos quaresma enhospitaligo, produktita da fali, el ne plus povis habitar heme, e do divenis dependanta del helpo da altra personi, situeso qua multe sufrigis el.

El esis praktikanta protestanto, tamen sempre tre kritikema pri la formala praktikado, qua neglijas l'aspekti humanista e sociala. Tal sorgo pri la proxima homi, ed elua agreabla karaktero, esis karakterizivi, qui igis el tre apreciata.

En artiklo pri Friedrich Schneeberger, quan Siorino Clara Kreis redaktis en agosto 1993, el skribis la sequanta memoraji.

Ye 1923, me akompanis mea patro al internaciona Ido-Kongreso en Luxemburg, nam mea matro neexpektite ne povis partoprenar. Mea Ido-savo esis, lore, ankore tre mikra, ma, malgre lo, me povis sequar sat bone la diskuti qui eventis dum la kongreso ipsa, ed interkomprenar ne tro desfacile kun l’altra partoprenanti. Me ya havis kelka konoci pri la lingui Latina, Franca, Italiana ed Angla: pro to me ne havis grava desfacilaji kun Ido. Mea genitori recevis ofta viziti da Idisti e mem da Esperantisti de plura landi. Tala tradiciono restis anke pos ilua frua desaparo. Tale, me restis proxima al ideo dil mondo-linguo. Mea matro, qua ultre Ido parolis anke Esperanto, insistis pri to. Anke la multa kondolo-letri recevita konseque de la morto di mea patro rimemorigis da ni ilua granda laboro por la mondo-linguo, ed ilua aprecieso omnube. Segun la deziro da mea matro, ed en memoro di mea patro, me vizitis en agosto 1928 l’internaciona Ido-Kongreso en Zürich. Ibe me konoceskis mea futura spozo Jakob Kreis, qua lore, kun amiko, duktis Ido-grupo. Il tamen ne konocabis personale mea patro. J. Kreis e me mariajis ni en Madrid, en la yaro 1933, ube ni propagis intensive Ido, til nia retroveno a Suisia. Danke nia informado en jurnali (mea spozo laboris en jurnal-editerio), ni recevis tre multa questioni pri la linguo-problemo. Ni do povis startar joyigiva korespondala Ido-kursi. Pro la fakto, ke mea spozo ofte experiencis desfacilaji sanesala, me ipsa okupis me pri la korektigo dil recevita doco-letri. En ta tempo, J. Kreis editis anke la Ido-revuo Ad-avane. Komprenende, ni apartenis anke al Hispana Ido-Societo, danke qua ni havis multa Hispana amiki. La Hispana interna milito interruptis omno, e mult amiki perdis sua vivo. En la sequanta yari, Jakob Kreis esis un ek la maxim aktiva Idisti en Suisia. Til sua morto en 1968, il asumis plura funcioni en l’Uniono por la Linguo Internaciona: sekretario, akademiano, Progreso-redaktero, edc. Il fondis anke l’Ido-Konsul-Servo, e servo por mediacar donaci (Interservice), por pruvar l’uzebleso di internaciona helpo-linguo. Kun il, ni partoprenis multa internaciona renkontri. Me ipsa duris vizitar tala kunveni internaciona, quale eventis en Cardiff, Cambridge, Namur, Uppsala, York, Eschwege. Til ilua morto, me laboris reguloze kom “sekretario” mondo-linguala di mea spozo. Certe, me interesas me ankore cadie pri la questiono dil linguo internaciona. Til du yari ante nun, me esis ankore membro dil komitato dil Uniono por la Linguo Internaciona, e me restis en intensa kontakto kun mult Idisti. Volunte me respondizas questioni pri la Mondo-linguo, ma me ya evas 86 yari, ed en ul domeni, me ne plus esas tre aktiva

Yen nekrologo aparinta en Progreso 338 (2008).