Volkswagen

De Wikipedio
Logotipi* de Volkswagen dum lua historio.
Historiala fabrikerio di Volkswagen, en Wolfsburg.

Volkswagen esas automobila fabrikanto kun sideyo en Wolfsburg, Germania[1]. "Volks Wagen" signifikas en la Germana "automobilo dil populo".

Nun ol havas entote 45 fabrikerii en 20 landi: Germania, Arjentinia, Belgia, Brazilia, Popul-Republiko Chinia, Hispania, Slovakia, Usa, Francia, Hungaria, India, Italia, Israel, Malaizia, Mexikia, Polonia, Unionita Rejio, Chekia, Rusia e Sudafrika. La Grupo Volkswagen (Germane: Volskwagen AG) anke kontrolas la branchi Audi, Seat, Skoda, Bentley, Bugatti, Lamborghini, Scania, e MAN SE. Pos 2012 l'automobila kompanio Porsche e l'Italiana fabrikanto di motorcikli Ducatti ank apartenas a la grupo.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

Prototipo Tatra T77, 1933.
Ferdinand Porsche

La nomo "Volks Wagen" originis dum la yari 1930ma en Naziista Germania kun la ideo pri konstruktar automobilo qua povus kompresar da granda nomo di personi. Kande Adolf Hitler asumis la povo en 1933, ilu decidis developar l'automobilala industrio Germana, por konkurencar kun Angla e Franca automobili. Segun la deziro di Hitler, ta automobilo mustis esar simpla e chipa, por ke ula laboristo povus komprar lo. Ferdinand Porsche (1875-1952) esis l'injenioro komisita por developar la projeto, quankam granda parto di la desegno inspiresis sur l'automobili de la kompanio Tatra, nome la modelo T77, kreita en Chekoslovakia da Hans Ledwinka.

Kübelwagen.

Hitler deziris ke la fabrikerio dil "automobilo dil populo" esus la ma maxim granda de Europa, e jacus proxim navigebla voyo. La fabrikerio mustus havar lua propra elektrerio, por furnisar elektro ambe a la fabrikerio ed a nova urbo. Hitler selektis la vilajo Fallersleben apud la kanalo Mittelland, qua apartenis dum la 14ma yarcento a la komtio Schloss Wolfsburg. Cirkume 336 000 personi pagis anticipe por l'automobilo, nomizita Germane Kdf-Wagen (Kdf esis abreviuro di Kraft durch Freude, "forco kun joyo") qua aparis unesmafoye en 1936. L'automobilo ja havis lua karakteriziva kurvi di lua korpo, e la 4-cilindra motoro koldigita per aero ed instalita dope dil vehilo.

La nova fabrikerio, qua baptesis KDF-Stadt, nur povis fabrikar poka quanti di vehili kande komencis la Duesma mondomilito en 1939. Konseque de la milito, ol adaptesis por produktar militala vehili, exemple la "tota tereni" Kübelwagen o l'amfibiatra modelo Schwimmwagen.

1945: necerta futuro[redaktar | redaktar fonto]

Volkswagen Type 1 o Käfer (Germane por "skarabeo")
La 4-cilindra motoro kun singla karburatoro e 1.200 cc di kapaceso, koldigita per aero, 1962.

Pos finir la milito, komence la ideo dil Usani esis destruktar la fabrikerio, ma ol duris existar danko a Britaniana majoro Ivan Hirst. En aprilo 1945 la KdF-Stadt e lua fabrikerio, multe bombardita, kaptesis dal Usani e restis sub Britaniana administrado. L'unesma ideo esis uzar ol por facar manteni di granda militala vehili, e kom parto di la indemni pro la milito. Hirst kolorizis un automobilo verde e prizentis ol en Britaniana militala instaladi. Pro lore ne havar lejera transporto-vehili, Britanian armeo decidis komprar 20.000 vehili en septembro 1945. L'unesma vehili esis por l'okupeso-forci e por la Germana postala kompanio.

En 1946 la firmo produktis 1.000 automobili omnamonate, lor remarkinda quanteso, pro la fabrikerio ankore ne rikonstruktabis komplete: pluvi interruptis la produktado pro manko di glasi en la fenestri e pro trui en la teguli. La stalo uzita por facar automobili pagesis kun la produktado di automobili.

Volkswagen Combi (anke Transporter e Bus en diferanta landi).
Karmann Ghia.

La nomo dil automobilo e dil urbo chanjesis rispektive a Volkswagen e Wolfsburg. Dume, la produktado kreskabis. La fabrikerio ofrecesis a Britaniana, Usana e Franca kompanii, ma nulo montris intereso. La reprezentinti di Ford Motor Company dicis ke la modelo ne esis tam bona kam la Usana. En Francia Citroën komencis produktar la modelo 2CV, kontre ke Fiat komencis produktar la modelo 500 en Italia.

Pos 1948 la modelo divenis simbolo dil "ekonomiala miraklo Germana". Ol gradope recevis surnomi en diversa landi, ofte relatinta a cimi o skarabei - exemple Käfer en Germania, Beetle o Bug en Anglia ed Usa, Coccinelle (kocinelo) en Francia, Carocha en Portugal e Escarabajo en Hispania, ma anke recevis altra surnomi, exemple Fusca en Brazilia o Vocho en Mexikia. Nun ol nominezas Type 1, pro esir l'unesma modelo produktita da Volkswagen. Ank en 1948 aparis la modelo Combi o Type 2 qua uzesis kom furgono o por transportar 9 til 12 pasajeri. Ol uzis la sama 4-cilindra motoro koldigita per aero dil Type 1. En 1961 aparis la modelo Type 3 kun 4 pordi e 4-cilindra motoro kun 1.600 cc, anke koldigita per aero, ed en 1973 aparis la modelo Type 4 kun la sama motoro dil Type 3. De 1955 til 1974 anke fabrikesis en Germania la sportala modelo Karmann Ghia, kun 4-cilindra motori kun 1.200 cc, 1.500 cc e 1.600 cc.

Volkswagen Passat, 1974.
Unesma generaciono dil Volkswagen Golf.

En 1955 la fabrikerio produktis la milionesma exemplero dil Type 1[1]. En 1972 la mondala produktado dil Käfer superiris la historiala produktado dil Ford Model T: plu kam 15 milion Käfer vendabis til lor. La modelo Type 1 fabrikesis en altra landi, exemple Brazilia (ube vendesis plu kam 3 milion exempleri) e Mexikia (ube duris produktesar til 2003). Entote la mondala produktado dil Type 1 superiris 21.5 milion exempleri.

Tamen, Volkswagen sentis ke balde bezonabus remplasar la motori koldigita per aero e, pos komprar la fabrikerio Auto Union dum la yari 1960ma, ol komencis lansar automobili kun frontala motori koldigita per aquo. Passat, l'unesma modelo kun ta motori, lansesis en 1973. La sequanta yaro lansesis altra sucesoza modelo, Golf.

En 1998 Volkswagen lansis New Beetle, automobilo konstruktita en la platformo dil Golf e desegno qua semblas Käfer.

21ma yarcento[redaktar | redaktar fonto]

Volkswagen Tiguan.

Pos ke Bernd Pischetsrieder divenis la prezidanto dil grupo Volkswagen en 2002 la kompanio komencis lansar nova modeli, exemple du luxoza modeli: la berlino Phaeton e la "tota tereno" Touareg. En 2005 e 2006, ol vendis plu kam 200.000 vehili en Usa. En 2006 ol lansis la modelo Tiguan. La 6ma generaciono dil modelo Golf aparis en 2008, por konkurencar kontre la modelo Insignia de Opel. Multa modeli originis de Golf: VW Jetta, VW Scirocco, SEAT León, SEAT Toledo, Škoda Octavia ed Audi A3.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. 1,0 1,1 El "escarabajo" cumple 60 años - Publikigita da Deutsche Welle 27.12.2005. Idiomo: Hispana.