Videz la fonto/fonti por Batalio di Francia

{{Tabelo-batalio
| imajo= [[Arkivo:Battle_of_France_Infobox.png|250px]]
| subskriburo= Kelk imaji pri la batalio di Francia.
| batalio= Batalio di Francia
| konflikto= [[Duesma mondomilito]]
| dato= de la [[10ma di mayo]] til la [[25ma di junio]] [[1940]]
| loko= [[Francia]], [[Belgia]], [[Nederlando]] e [[Luxemburgia]]
| rezultajo= Naziista vinko.
| armeo1= [[Nacional-socialista Germania]]<br>[[Italia]] (pos la 10ma di junio)
| armeo2 = {{FRA}}<br>Franca koloniala imperio<br>{{GBR}}<br>{{CAN}}<br>{{BEL}}<br>{{NLD}}<br>{{LUX}}<br>{{POL}}
| komandero1= [[Walther von Brauchitsch]]<br>[[Gerd von Rundstedt]]<br>[[Fedor von Bock]]<br>[[Wilhelm von Leeb]]<br>[[Albert Kesselring]]<br>[[Hugo Sperrle]]<br>[[Umberto la 3ma di Italia]]
| komandero2 = [[Maurice Gamelin]]<br>Alphonse Georges<br>Maxime Weygand<br>[[Léopold la 3ma di Belgia]]<br>John Verecker, Sinioro Gort<br>Henri Winkelman <br>[[Władysław Sikorski]]
| forci1= 141 divizioni<br>{{formatnum:7378}} armi<br>2,445 tanki<br>5,638 avioni<br>3.35 milion soldati<br>'''Alpi, la 20ma di junio'''<br>300,000 Italiani
| forci2 = 144 divizioni<br>{{formatnum:13974}} armi<br>3,383 tanki<br>2,935 avioni<br>3.3 milion soldati<br>'''Alpi, ye la 20ma di junio'''<br>~150,000 Franci
| perdaji1= '''Germania''': entote {{formatnum:157621}} perdaji<br>(di qui c. 49 mil morti)<br>1236 avioni<br>795 tanki<br>'''Italia''': {{formatnum:6055}} soldati
| perdaji2 = 360 mil morti o vunditi<br>1,9 milion kaptiti<br>2,233 avioni
}}
[[Arkivo:Bundesarchiv_Bild_146-1994-036-09A,_Paris,_Parade_auf_der_Champs_Elysée.jpg|thumb|320px|left|Pos vinkir Francia, Germana trupi paradas en [[Paris]].]]
La '''batalio di Francia''' esis l'invado di [[Francia]] e di tale nomizita "basa landi" ([[Belgia]], [[Nederlando]] e [[Luxemburgia]]) dum la [[duesma mondomilito]]. Ol komencis ye la [[10ma di mayo]] [[1940]], kande trupi de [[Nacional-Socialista Germania]] invadis [[Nederlando]], e finis ye la [[25ma di junio]] sam yaro, kande Francia signatis la kapitulaco.

Ica batalio finis la periodo surnomizita "drola milito", en ke preske nula kombato eventis an l'Ocidentala fronto.

== Strategio di la federiti ==
[[Arkivo:Maginot Line-en.jpg|thumb|280px|left|Mapo pri la Lineo Maginot.]]
Generalo [[Maurice Gamelin]] preparis Francia por eventuala milito kontre Germania simile a la preparo qua facesis por l'[[unesma mondomilito]]: ilu pensis ke la nomizita "lineo Maginot" (serio di fortifikuri an la frontiero kun Germania) impedus Germana atako de esto. Do, por ilu, posibla atako Germana eventus tra [[Nederlando]]. Kande Belgia deklaris [[Neutreso|neutreso]], to impedis la projeto di la Federiti pri uzar la lando kom bataliagro. Konseque, la Federiti decidis organizar defenso-lineo an la frontiero Francia-Belgia. Li anke pensis ke Belga fortresi, quale Eben-Emael, povus haltar l'ataki dal Germani. Altralatere, Franci pensis ke la regiono [[Ardeni]] esus nepenetrebla, e pozis nur rezervo-trupi por defensar la regiono.

== Germana strategio ==
Germana armeo dividesis en tri: l'Armeo B lansis atako kontre [[Belgia]] por trompar [[Unionita Rejio|Britaniana]] e [[Francia|Franca]] trupi e koaktar li avancar; samatempe, l'Armeo A, qua havis cirkume 45 divizioni - di qui 7 kun tanki - movis tra [[Ardeni]], regiono konsiderita "nepenetrebla", por destruktar Franca defensi proxim la [[fluvio Meuse]]; fine l'Armeo C, sude, atakus la [[lineo Maginot]] sub komando dal generalo [[Wilhelm von Leeb]].

[[Arkivo:Eben Emael 2.JPG|thumb|320px|left|Kazerno interne fortreso Eben-Emael.]]
Ye la 10ma di mayo Germani atakis fuorto Eben-Emael en [[Belgia]], konsiderita "nedestruktebla", per trupi di parashutisti. La fuorto rapide kapitulacis. Ye la 13ma e la 14ma di mayo li atingis la fluvio Meuse. Nederlandani, sen preparo por mobila milito, kapitulacis ye la [[15ma di mayo]].<ref name="Guerras">{{Citez jurnalo od edituro|nomo=Gilbert|surnomo=Adrian|titulo="Enciclopédia das Guerras - Conflitos Mundiais Através dos Tempos"|editero=M.Books do Brasil Ltda|idiomo={{pt}} (tradukita del Angla) |pagini=247 til 249}}</ref> Multa Britaniana e Franca trupi translojis vers Belgia e Nederlando por kombatar la Naziisti. Samatempe, la Germana trupi del Armeo A rapide translojis tra Ardeni ed atakis la nordo di Francia ye la 13ma di mayo. Ye la 17ma di mayo lore kolonelo [[Charles de Gaulle]] atakis Germani en Montcornet, ma lua mikra grupo di tanki poke interferis en la Germana avanco.<ref name="Guerras"/> Ye la 21ma di mayo Britaniana trupi atakis Germani en Arras, ma la tanki de la 7ma Diviziono ''Panzer'' komandita da [[Erwin Rommell]] represis l'atako.<ref name="Guerras"/> Pos 10 dii de la komenco dil atako kontre Francia, Germana tanki atingis [[Abbeville]], en la litoro, e dividis l'armeo di la Federiti en du.<ref name="Guerras"/>

[[Arkivo:Bundesarchiv Bild 101I-055-1599-31, Frankreichfeldzug, Panzer IV.jpg|thumb|320px|left|Germana tanki proxim [[fluvio Meuse]].]]
L'equipuro qua faciligis Germana suceso en la batalio esis la radio-transmisilo.<ref>Healy, Mark, Ed. Prigent, John &. ''Panzerwaffe: The Campaigns in the West 1940''. Vol. 1. London. Ian Allen. 2008 ISBN 978-0-7110-3240-8</ref> Omna tanki ''Panzer'' havis radio-transmisili, qui posibligis komuniko kun altra tanki e rapide chanjar la taktiki dum batalii.

[[Arkivo:Bundesarchiv_Bild_121-0412,_Frankreich,_Panzer_Somua_S35,_Geschütz.jpg|thumb|320px|Du tanki SOMUA S-35 proxim [[Dunkerke]].]]
Pos la divido di lua trupi e la kapitulaco di [[Belgia]] ye la [[28ma di mayo]], Britaniani decidis evakuar l'Expedicionala Grupo Britaniana (BEF) tra la portuo di [[Dunkerque]], norde de Francia.<ref name="Guerras"/> Entote, {{formatnum:338000}} soldati (di qui 1/3 Franci) fugis de Dunkerque vers Anglia, en la nomizita "Operaco Dinamo". Tamen, tota l'artilrio, vehili e provizuri de BEF abandonesis en Francia.<ref name="Guerras"/>

Kun [[Nederlando]] e [[Belgia]] neutrigita ed Unionita Rejio sen trupi en la kontinento, Germana trupi avancis sude por konfrontar la Franci. Ye la 5ma di junio li atakis Franca defensi, e la [[14ma di junio]] [[Paris]] kapitulacis.<ref name="Guerras"/> [[Lyon]] kaptesis ye la 20ma di junio.

Ye la 22ma di junio [[Philippe Pétain]], lor recente indikita chefministro, signatis armistico kun Germani.<ref name="Guerras"/> Hitler imperis ke l'armistico signatabus en la sama vagono di treno en ke Germani signatis la kapitulaco di [[1918]].<ref name="Guerras"/> Pétain kreis "stato-marioneto" qua divenis konocita kom "[[Francia di Vichy]]", kun chef-urbo en la sudala urbo [[Vichy]], dum ke Germani okupis nemediate la nordo e la westo di Francia.<ref name="Guerras"/>

Germani anke atakis la lineo Maginot per bombi lansita da avioni e ruptis ol en multa punti. Ye la 17ma di junio, Germana tanki komandita da [[Heinz Guderian]] atingis la lineo Maginot an la frontiero kun Suisia, e la trupi en la lineo ne povis recevar provizuri de altra regioni di Francia. La maxim multa fortresi kapitulacis ye la 25ma di junio, e la lasta kapitulacis ye la 10ma di julio.

[[Italia]]ni decidis atakar la sudo di Francia ye la [[10ma di junio]] ma lia 32 divizioni repulsesis da 6 Franca divizioni. L'armistico kun Italiani signatesis en [[Roma]] ye la 24ma di junio, ed ye 00:35 kloki la 25ma di junio ol efikeskis.

== Rezulto di la batalio ==
[[Arkivo:France zonelibre2.png|thumb|280px|Francia dividita pos la batalio.]]
[[Arkivo:Bundesarchiv Bild 146-1971-083-01, Frankreich, französische Flüchtlinge.jpg|thumb|left|320px|Franci fugas dum la milito.]]
Francia dividesis en du zoni: la nordo e la westo di la lando okupesis direte dal Germani, dum ke Pétain guvernis la nomizita "libera zono", sude de la lando. Britaniani temis ke Germani uzabus Franca mar-armeo por atakar l'Unionita Rejio (en la surnomizita "Operaco Marala Leono"). Do, ye la [[3ma di julio]] [[1940]] Britaniana mar-armeo demandis ke Franca mar-armeo donis lua navi a Britaniani od adminime destruktis la navi. Pro ke Franci refuzis facar to, Britaniani bombardis la floto, sinkis o domajis multa navi e mortigis {{formatnum:1297}} Franca maristi.<ref name="Guerras"/>

Pos l'invado di Francia, Germani konquestabis tota landi de westal Europa qui li decidis atakar, ecepte l'Unionita Rejio. Multa [[judo|judi]] fugabis de la nordo di Francia vers [[Bordeaux]] kande komencis l'invado Germana en mayo e lua expanso en junio. Pos l'armistico Bordeaux pozesis sub Germana administrado, e 2/3 de lua judi deportesis.<ref>{{extera ligilo|url =http://www.iajgsjewishcemeteryproject.org/france/bordeaux-33000-gironde-departement-bourdelois-aquitaine-region.html| titulo=BORDEAUX: 33000. (Gironde département, Bourdelois, Aquitaine Région) |editero=International Jewish Cemetery Project |idiomo={{en}}|vidita ye=11ma di januaro 2016}}</ref>

== Referi ==
{{reflist}}

[[Kategorio:Batalii ed operaci di la Duesma mondomilito|Francia]]