Frequenco
Frequenco esas la quanto di foyi dum qua ula fenomeno esis od esas observebla dum ula temp-unajo.
- Fenomeno esas periodala se l' observa karakteri reproduktas mem dum egala duri sequanta. La periodo di fenomeno esas la minima duro en fino qua reproduktas kun mem karakteri.
- Periodo esas l'inverso (segun matematika senco) di frequenco.
Se la temp-unajo selektita esas sekundo, la frequenco di ocili mezuresas en Hertz (Hz), unajo qua homajas la fizikisto Heinrich Rudolf Hertz.
Difero
[redaktar | redaktar fonto]Periodala fenomeno esas dicita ocilanta se prizentas ciklika kontinua evoluciono cirkum equilibresar, povinta analizar kom kompozo di certa matematika funcioni, dicita cirkuma o trigonometrika funcioni perke zelas pri mov-punto al cirklo-kurvo kun uneja radio. Sinus-funciono esas la maxim konocata ek ta funcioni.
Exemple, murala horloj-pendulo prizentas periodala ocilo do la periodo esas ajustebla kun diplaso di lia inert-centro kompare suspend-axo. Da displacinta la maso vers basa, plualtigas l’equivalanta longeso di pendulo, to qua augmentas per lia periodo o diminutas lia frequenco, e lentigas la pendulo.
Nota ; ocilala fenomeni ne esas omna periodala. Exemple froti facas ordinare variar en amplitudo e duro l'ocili (amortiza ocili).
Vibro esas mekanika fenomeno di displasar o di deformo cirkum equilibro-punto, posible virtuala. Pos transita evoluciono, la vibro povas establisar su en stationa regimo e prizentar stabila frequenco (e do periodo).
Ondatra fenomeni esas fenomeni qui koncernas la propago di ondi en medio, tala ke la progresiva deformo do aquo-surfaco pos shoko. La ondatra fenomeni la plu ofte renkontra esas di sonora naturo, elektromagnetismo od elastika.
Kande la studiata ondatra fenomeno esas senmovo ed uniforma, se v esas la rapideso di propago di ondo en konsidera medio e se lambda esas l'ondala longeso dil fenomeno, lor la frequenco f valoras v/lambda.
Frequenco-bendo esas porciono di elektromagnetika spektro.