Videz la fonto/fonti por Vintro-milito

{{Tabelo-batalio
| imajo = [[Arkivo:A Finnish Maxim M-32 machine gun nest during the Winter War.jpg|250px]]
| subskriburo = Finlandana soldati kun [[mitralioso]] ''Maxim M-32''.
| batalio = Vintro-milito
| konflikto =
| dato = [[30ma di novembro]] [[1939]] til la [[13ma di marto]] [[1940]]
| loko = frontiero inter [[Finlando]] e [[Soviet-Uniono]]
| rezultajo = vinko Sovietiana
| armeo1 = {{URS}}
| armeo2 = {{FIN}}<br>Volontarii Suediana<br>Volontarii Hungara
| komandero1 = [[Iosif Vissarionovich Stalin|Iosif Stalin]]<br>Kirill Meretskov<br>Kliment Voroshilov<br>Semyon Timoshenko<br>Aleksandr Vasilevsky<br>Leonid Govorov<br>Aleksandr Novikov
| komandero2 = [[Kyösti Kallio]]<br>[[Risto Ryti]]<br>[[Carl Gustaf Emil Mannerheim]]
| forci1 = {{formatnum:425640}} til {{formatnum:760578}} soldati de [[Reda Armeo]]<br>2514 til 6541 tanki<br>3880 avioni
| forci2 = 337 mil til {{formatnum:346500}} soldati<br>8260 volontarii Sueda<br>32 tanki<br>114 avioni<br>534 kanoni<br>29 navi e bateli
| perdaji1 = {{formatnum:126875}} til {{formatnum:166244}} mortinti, di qui {{formatnum:71214}} dum kombati<br>138 mil vunditi<br>5572 militala kaptiti<br>492 tanki<br>261 til 315 avioni
| perdaji2 = {{formatnum:48243}} mortinti<br>{{formatnum:43557}} vunditi<br>1100 militala kaptiti<br>20 til 30 tanki<br>62 avioni
}}
Tale nomizita '''vintro-milito''' ([[Finlandana linguo|Finlandane]]: ''talvisota''; [[rusa linguo|Ruse]]: ''Зимняя война''; [[sueda linguo|Suede]]: ''vinterkriget'') komencis kande [[Sovietia]] atakis [[Finlando]] ye la [[30ma di novembro]] [[1939]], tri monati pos komencar la [[Duesma mondomilito]]. Konseque, Soviet-Uniono ekpulsesis de la [[Ligo di la nacioni]] ye la 14ma di decembro sam yaro, akuzita pri komencar atako-milito.<ref>[[:ru:Исключение СССР из Лиги Наций]]- Artículo ''Expulsión de Sovietia de la Sociedad de Naciones'' de la Wikipedia en idioma ruso</ref>

[[Arkivo:Northern_europe_november_1939.png|thumb|left|320px|[[Europa]] en novembro 1939:<br>{{surskriburo|#98c807|Neutra landi}}{{surskriburo|#636466|Germania e teritorii anexita}}{{surskriburo|#d13814|Sovietia e teritorii anexita}}{{surskriburo|#ef9421|Neutra landi kun militala bazi nelegale okupita da Sovietia en septembro ed oktobro 1939}}]]
La konflito komencis pos ke Sovietiani probis sensucese recevar Finlandana teritorii, demandante, inter altri, la cedo di diversa frontierala teritorii di Finlando kambie teritorii en altra loki, mencioninta motivi di sekureso, nome grantar la defenso di [[Leningrad]], urbo distanta nur 32 kilometri de Finlandana frontiero. Finlando negis cedar, pro to Sovietia invadis la lando. Multa historiisti afirmas ke l'intenco Sovietiana fakte esis konquestar tota Finlando, e krear marioneto-rejimo segun sekreta protokoli del [[pakto Ribbentrop-Molotov]].<ref name="Manninen">{{Citez jurnalo od edituro‎|surnomo=Manninen|nomo=Ohto|authorlink1=Ohto Manninen|titulo= Miten Suomi valloitetaan: Puna-armeijan operaatiosuunnitelmat 1939-1944|edition=|publikigita ye=2008|editero=Edita|isbn=978-951-37-5278-1|idiomo={{fi}}}}, pp. 37, 42, 43, 46, 49</ref><ref name="Rentola">{{Citez jurnalo od edituro‎ |surnomo=Rentola |nomo=Kimmo |titulo= Motstrøms: Olav Riste og norsk internasjonal historieskrivning|editero= Cappelen Akademisk Forlag |publikigita ye=2003|isbn=8202218284 |idiomo={{no}}|pagini=188–217}}</ref>
<ref name="Ravasz">{{Citez jurnalo od edituro‎ |surnomo=Ravasz |author-nomo=István |publikigita ye=2003|titulo=Finnország függetlenségi harca 1917-1945, Magyar önkéntesek Finnországban|url=https://web.archive.org/web/20171020105939/http://www.wysocki.hu/old/irasok/dok/ravasz_finn.pdf  |editero=Wysocki Légió Hagyományőrző Egyesületnek|idiomo={{hu}}|pagini= 3}}</ref>
<ref name="Clemmesen">{{Citez jurnalo od edituro‎ |autoro=Michael H. Clemmesen  e Marcus Faulkner |titulo= Northern European Overture to War, 1939-1941: From Memel to Barbarossa|ref=Clemmesen| publikigita ye=2013 |editero= Brill |isbn=978-90-04-24908-0|pagini=76}}</ref>
<ref name="Zeiler">{{Citez jurnalo od edituro‎ |autoro=Thomas W. Zeiler  e Daniel M. DuBois |titulo= A Companion to World War II|series=Wiley Blackwell Companions to World History |volume=11 | publikigita ye=2012 |editero= Wiley-Blackwell|isbn=978-1-4051-9681-9}}</ref> Ja altra fonti ne kredas ke l'intenco Sovietiana esis konquestar Finlando komplete.<ref>{{Citez jurnalo od edituro‎ |autoro=Chubaryan, A. |editero=Kulkov, E.; Rzheshevskii, O.; Shukman, H. |titulo= Stalin and the Soviet-Finnish War, 1939-1940 |publikigita ye=2002 |isbn=978-0-7146-5203-0}}</ref> Finlando repulsis Sovietian ataki dum plu kam 2 monati, ed efektigis granda perdaji en l'invadera trupi, qui luktis sub temperaturi qui atingis -43&nbsp;°C. Erste pos riorganizar sua armeo e modifikar sua taktiki, Sovietiani armeo sucesis avancar e vinkar Finlandani.

La milito finis en marto 1940, pos ke paco-pakto signatesis en Moskva. Finlando cedis 11% de lua teritorio, qua lor reprezentis 30% de lua ekonomio a Soviet-Uniono. La perdaji Sovietiana esis granda, e lua reputeso internaciona domajesis. Soviet-Uniono recevis plu multa tereni kam lua demandi ante la milito, inkluzite vasta arei vicina a [[lago Ladoga]], ed en la nordo di Finlando. Altralatere, Finlando konservis sua suvereneso e plubonigis lua internaciona reputeso. La febla kombato-kapaceso di [[Reda Armeo]] stimulis [[Adolf Hitler]] pensar ke ula atako kontre Sovietia esus sucesosa, samatempe kam la prestijo di Sovietian armeo en l'Ocidento diminutis.

Pos 15-monata provizora paco, en junio [[1941]] [[Naziista Germania]] komencis tale nomizita [[Operaco Barbarossa]], e samatempe komencis tale nomizita [[Prolongo-milito]] inter Finlando e Soviet-Uniono.

== Referi ==
{{reflist}}
[[Kategorio:Militi]]
[[Kategorio:Yari 1930a]]
[[Kategorio:Historio di Finlando]]
[[Kategorio:Historio di Soviet-Uniono]]