Hedonismo

Hedonismo esas filozofio segun quo la plezuro esas la finala importo, la maxim esencala skopo di la vivo.

Posibla senci

Hedonismo kom filozofiala pensado

La plezuri di vivo, multi, variadas segun l'individui e segun lua edukeso. La hedonisma pensanti havas orientizita lua vivo en funciono di lua propra dispozi, ma on ritrovas komuna temi : l'amikeso (temo kara a Epikuro), la tenereso, la libera sexualeso, la tabelo-plezuri, la konversado, vivo sen trublo (serchado dil ataraxio), korpo en saneso. On povas anke trovar la nobleso, la savado e la cienci ordinare, la lektado, la praktikado di arti e korp-exercado, la sociala bonajo ...

Dum la sama tempo, la dolori e la desplezuri ad sparar esas la konfliktala relati e la proximeso di personi sen kontratala kapablesi (sen promiso), la denigro e la humileso, la submiseso ad impozita impero, la violenco, la privacesi e la frustri justifikita da fabli, e.c

Tale, ne havas hedonismo sen personala diciplino, sen asketismo, sen konocado di su, di mondo e di altri. La direta fundamenti di hedonista filozofio esas la kuriozeso e l'inklineso per la vivo en parto ed en altro l'autonomeso di pensado (e ne la kredajo), la savado e l'experienco di realajo (vice la kredo). La hedonista pensado esis ferme kombatita da l'imperema rejimi (ke ulo esas religioza, filozofiala o politikala).

Multa di hedonismala filozofii, o havinta konceptado ke proximas, havas teninta ateista od agnostika posturi (Epikuro), materialisti (Demokrito), vere anke liberesani (Michel Onfray, revendikanta la liberesana socialista socio kom la politika modaleso di hedonismo).

Vulgara hedonismo

Ta senco di termo hedonismo havas per origino la lukto inter la diversa kuranti di pensado en ocidento. La regnesko di Kristanismo, pose di germana filozofio, kom dominacanta kuranti di pensado havis kom direta konsequo ke la dicionarii, la docaji e l'historio di filozofii esas redaktita per championi di dominacanta ordineso.
Tale. kom l'antiqua materialista filozofio, cinikismo od utilismo di 19ma yarcento, hedonismo esis karikatita e deformita por la skopo di donar ulu komuna imajo repugnanta sen sucio di filozofiala e historiala verdicemeso.

Historio

La doktrino esas kunligita note dum antiqueso ad Aristipo e Cirenaiko, ma anke ad Epikuro, quankam lua defini di plezuro esas diversa.

Epikuro memorigas ke nuna ecesiva plezuro devas esar evitar se duktas ad futura doloro lor la cirenaiki insistas pri la plezuro esas sempre la prezenta skopo di ago, mem si ta lasta esas relatanta e modifikas su dum la tempo.

Jeremy Bentham, la kreinto di utilismo, komprenas lo kom « hedonista kalkulo », qua devus sisteniigar l'ideo di mezuro di plezuri, en Filebos di Platono. Ta kalkulo judikesas kom un ek la bazi di la decido-teorio.

John Stuart Mill, qua riprenas l'utilismo, reprochas seque a Bentham ne havar donita qualesala rangizo di naturo di plezuri. Ma tala hierarkiigo facas ekirar di hedonismo per ibe enduktar altra valorigi ed altra skopi (kom ta di « bona vivo bonne per homuro », qua serchas valoro di feliceso pluse di plezuri).