La Gomera
La Gomera esas un ek la insuli Kanarii di Hispania, situita en la Atlantika Oceano proxim la marbordo di Afrika.
Kun areo de 369,76 km2, ol esas la duesma minim granda del sep chefa insuli di ca grupo. Ol apartenas la provinco Santa Cruz de Tenerife. Olua chefurbo esas San Sebastián de La Gomera.
Politikala organizo
[redaktar | redaktar fonto]La Gomera esas parto dil provinco Santa Cruz de Tenerife. Ol dividesas aden sis municipi:
- Agulo
- Alajeró
- San Sebastián de La Gomera
- Hermigua
- Valle Gran Rey
- Vallehermoso
La guvernerio dil insulo (cabildo insular) situesas en la chefurbo, San Sebastián.
Geografio ed ekologio
[redaktar | redaktar fonto]
La insulo esas di volkanala origino ed esas quaze cirklatra; olua diametro esas cirkume 22 kilometri. La insulo esas tre montoza ed eskarpa, ed acensas a 1.487 metri ye la maxim alta pinto, Alto de Garajonay. Olua formo similesas oranjo qua bisekesis e fendesis aden segmenti, lasinte profunda ravini o barrancos inter oli.
La supra inklinesi di ca barrancos, suafoye, kovresas da la laurisilva - o laurala pluvoforesto, ube til 127 centimetri de pluvo-quanto falas singlayare.
La supra parti di ca dense boskoza regiono preske permanante kovresas per nubi e nebulo, e rezulte kovresas per richa e diversa vejetantaro: oli formacas la protektat ambiento dil hispana nacionala parko Garajonay, deklarita kom UNESCO Mondala Heredajo-Situo en 1986. Sur la inklinesi zigzagas voyi qui prizentas diversa desfacileso-niveli a vizitanti, e splendida vidaji ad experiencoza promeneri.
La centrala monti kaptas la humideso de la alizeo-nubi e produktas densa junglo-klimato en la koldeta aero, qua kontrastas kun la plu varma, sun-bakata klifi proxim la maronivelo.
Inter ta extremaji on trovas facinanta gamo de mikroklimati; dum yarcenti, la habitanti di La Gomera farmis la basa niveli per guidar dren-aquo por irigacar sua viteyi, fruktarboreyi e banano-bosketi.
Kulturo
[redaktar | redaktar fonto]La lokala vino esas distinta ed ofte akompanesas da tapa (repasteto) de lokala fromajo, rostita porkokarno, o kaprokarno. Altra koquartala specalaji inkluzas almogrote, fromajo-pasto, e miel de palma, siropo extraktata de palmieri.
La habitanti di La Gomera havas anciena komuniko-moyeno trans profunda ravini per la siflo-linguo Silbo Gomero, audebla de preske du milii fore. Ica siflo-linguo esas indijena, ed olua existo dokumentizesis depos la Romana epoko. Inventita dal originala habitanti dil insulo, le Guanches, Silbo Gomero adoptesis da la hispana koloniani en la 16ma yarcento e transvivis pos la tota asimileso di le Guanches.
Kande ica komuniko-moyeno minacesis ye extingeso ye la komenco dil 21ma yarcento, la lokala guvernerio postulis ke omna pueri lernez ol en skolo. Marcial Morera, linguisto che la Universitato di La Laguna dicis ke studio di Silbo povus helpar la kompreno di linguo-formaceso.
Festivali
[redaktar | redaktar fonto]La festivalo di la Virgino di Guadalupe, patron-santo dil insulo, eventas ye la lundio pos la unesma sundio di oktobro.
Omna kin yari (maxim recente en 2013) celebresas la Bajada de la Virgen de Guadalupe (la Adporto dil Virgino) de elua ermiteyo en Puntallana a la chefurbo. El queresas per batelo a la plajo di San Sebastián de La Gomera, ube vartas plura hosti, e transportesas tra la insulo dum du monati.