Karbo: Diferi inter la revizi

Deskripto interagiva pri la kronologio dil artiklo

← Plu anciena versiono Plu recenta versiono →

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita

Lineo-formo

Versiono ye 18:41, 10 apr. 2016

Karbo

Nomo	Karbo
Simbolo	C
Atomala nombro	6
Kemiala serio	Ne-metalo
Atomala pezo	12,0107 uma
Elektronala figuro	[He]2s²2p²

Karbo esas kemial elemento kun simbolo C ed atomala nombro 6. Ol esas nemetalo qua, dependante di la kondicioni dum olua formacado, povas trovesar en naturo sive kom grafito (Amorfa karbo) sive kom diamanto (Kristalizita karbo). La kombinebleso di karbo esas tre granda. Nune cirkume 10 milion kemiala kompozuri qui kontenas karbo konocesas. Karbo esas anke la bazo dil organika kemio nam ica elemento trovesas en omna vivanta enti.

Karbo komprenas 4 elektroni en extera strato (2s², 2p²) e povas formar junto $\sigma$ e tri junti $\pi$ : question-esas do di quar-mem-valori (ecepte en la kazo di certa mediacanta reagi o en la familio di carbeni, kun du-mem-valori karbo, la du elektroni 2s ne parto-preninta di junto). Ol havas granda afineso per altra lejera atomi, do lu, e sua mikra staturo permisas lu pri formar di multa junti per orbit-hibridito (sp o « triopla junto », lineala ; sp² o « duopla junto », planala kun di 120° anguli ; sp³ o « unopla junto », quar-mem-anguli).

Maxim ordinara formo di karboxo esas karboduoxo CO₂, qua esas minora kompozanto dil tera atmosfero produktas e metabolisas per viva esti. CO₂ esas la precipua kompozanto dil altra planeti exemple Venuso.

Wikipedio

Wikivortaro explikas
ca rubriko
en altra lingui: Karbo

Commons

Commons havas kontenajo relatante a:

Karbo

@@ Lineo 1: / Lineo 1: @@
+{|align="right" class="wikitable"
-<table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width=300px;>
+|-
-<tr>
-<td colspan="2" cellspacing="0" cellpadding="2" align="center">'''Karbo'''</td>
+|colspan="2" cellspacing="0" cellpadding="2" align="center"|'''Karbo'''
 </tr>
 <tr>
@@ Lineo 14: / Lineo 14: @@
 <tr><td>[[Atomala pezo]]</td><td>12,0107 uma</td></tr>
 <tr><td>[[Elektronala figuro]]</td><td><nowiki>[</nowiki>[[Helio|He]]<nowiki>]</nowiki>2s<sup>2</sup>2p<sup>2</sup></tr>
+|}
-</table>
+'''Karbo''' esas [[kemiala elementi|kemial elemento]] kun simbolo '''C''' ed [[atomala nombro]] 6. Ol esas nemetalo qua, dependante di la kondicioni dum olua formacado, povas trovesar en [[naturo]] sive kom [[grafito]] (Amorfa karbo) sive kom [[diamanto]] (Kristalizita karbo). La kombinebleso di '''karbo''' esas tre granda. Nune cirkume 10 milion kemiala kompozuri qui kontenas karbo konocesas. Karbo esas anke la bazo dil [[organika kemio]] nam ica elemento trovesas en omna vivanta enti.
-{{wikivortaro}}
+Karbo komprenas 4 [[elektrono|elektroni]] en extera strato (2s², 2p²) e povas formar junto <math>\sigma</math> e tri junti <math>\pi</math> : question-esas do di quar-mem-valori (ecepte en la kazo di certa mediacanta reagi o en la familio di ''carbeni'', kun du-mem-valori karbo, la du elektroni 2s ne parto-preninta di junto). Ol havas granda afineso per altra lejera [[atomo|atomi]], do lu, e sua mikra staturo permisas lu pri formar di multa junti per orbit-hibridito (sp o « triopla junto », lineala ; sp<sup>2</sup> o « duopla junto », planala kun di 120° anguli ; sp<sup>3</sup> o « unopla junto », quar-mem-anguli).
-'''Karbo''' esas [[kemiala elementi|kemiala elemento]] kun simbolo '''C''' ed [[atomala nombro]] 6. Ol esas nemetalo qua, dependante di la kondicioni dum olua formacado, povas trovesar en [[naturo]] kom [[grafito]] (Amorfa karbo) o [[diamanto]] (Kristalizita karbo). La kombinebleso di '''karbo''' esas grandega. Aktuale, konocesas cirkum 10 milioni de kemiala kompozuri qui kontenas ol. Karbo esas anke la bazo dil [[organika kemio]] nam ica elemento trovesas en omna vivanta enti.
+Maxim ordinara formo di karboxo esas [[karboduoxo]] CO<sub>2</sub>, qua esas minora kompozanto dil [[tero|tera]] atmosfero produktas e metabolisas per viva esti. CO<sub>2</sub> esas la precipua kompozanto dil altra planeti exemple [[Venuso]].
-Karbo komprenas 4 [[elektrono|elektroni]] en extera strato (2s<sup>2</sup>, 2p<sup>2</sup>) e povas formar junto <math>\sigma</math> e tri junti <math>\pi</math> : question-esas do di quar-mem-valori (ecepte en la kazo di certa mediacanta reagi o en la familio di ''carbeni'', kun du-mem-valori karbo, la du elektroni 2s ne parto-preninta di junto). Ol havas granda afineso per altra lejera [[atomo|atomi]], do lu, e sua mikra staturo permisas lu pri formar di multa junti per orbit-hibridito (sp o « triopla junto », lineala ; sp<sup>2</sup> o « duopla junto », planala kun di 120° anguli ; sp<sup>3</sup> o « unopla junto », quar-mem-anguli).
+{{wikivortaro}}
-Maxim ordinara formo di karboxo esas [[karboduoxo]] CO<sub>2</sub>, qua esas minora kompozanto dil [[tero|tera]] atmosfero produktas e metabolisas per viva esti. CO<sub>2</sub> esas majora kompozanto dil altra planeti kom [[Venuso]].
 {{Commons|Carbon}}