Nikita Sergeyevich Hrushchyov

De Wikipedio
(Ridirektita de Nikita Hrushchev)
Nikita Sergeyevich Hrushchyov
Никита Сергеевич Хрущёв
Generala Sekretario di Komunista Partiso di Sovietia
Guvernisteso: de la 14ma di septembro 1953 til la 14ma di oktobro 1964
Precedanto: Nikolai Bulganin
Sucedanto: Leonid Brejnev
Personal informi
Naskodato: 3 di aprilo 1894
Naskoloko: Kalinovka (nune provinco Kursk), Rusa imperio
Mortodato: 11 di septembro 1971
Mortoloko: Moskva, Sovietia
Spozo: Yefrosinya Ivanovna Pisareva, Nina Petrovna Hrushchyova (Kuharchuk) (1924-1971)
Profesiono: Politikisto
Politikala partiso: Komunista Partiso di Sovietia

Nikita Sergeyevich Hrushchyov (n. la 17ma di aprilo 1894 apud Kursk til la 11ma di septembro 1971 en Moskva) esis Sovietiana politikisto, chefo di Sovietia pos morto di Stalin de 1953 til 1964 (en yari 1953-1955 en troika: kun Georgi Malenkov e Vyacheslav Molotov).

Komence la troika (trio) Hrushchyov-Malenkov-Molotov administris la stato, ma en 1958 Nikita Hrushchyov elektesis chefo di Komunista Partiso di Sovietia, e talamaniere, dil stato. Ja en 1956, Hrushchyov revelabis l'obskura e kruela latero di Stalin-epoko. L'atmosfero en la lando divenis plu libera. Tekniko progresis en la lando: Sovietia konstruktis sua propra atomala e hidrogenala bombi, e sendis l'unesma artificala satelito (Sputnik 1) aden kosmo en 1957, ed unesma homo (Yuri Gagarin) en 1961. Sovietia provokabis Usa en kontesto, e semblis ke Sovietia esus vinkanto.

Tamen kelka politikala sektori en la lando esis nekontenta relate Hrushchyov. Li pensis, ke la rupto da Hrushchyov kun Stalinismo mustus finar.

Krimea[redaktar | redaktar fonto]

En 1954 Hrushchyov transferis Krimea de SFSR Rusia a RSS Ukraina. Ilu dicidis tale pro granda konstruktado di Sovietia – junanta aquokanalo inter rusa Krimea e rezervuyo Kahovka (en ukrainiana provinci: Dnipropetrovsk, Herson e Zaporijjya). La decido faciligis financado per un republiko en 1956 (fakte nur pos 1991 rusi en Krimea - majoritato di habitantaro - igis jura majoritato).

Denunco di Stalin[redaktar | redaktar fonto]

Ye la 25ma di februaro 1956, en diskurso a la 20esma Kongreso di la Komunista Partiso, il denuncis la antea duktisto Iosif Stalin, qua mortabis en 1953. Il detaloze deskriptis kruelaji di la rejimo di Stalin, kritikis lua politikala agi dum la mondo-milito, e revelis ke Lenin, en sua lasta testamento, konsilis ne retenar Stalin kom generala sekretario di la Komunista Partiso.

En Usa[redaktar | redaktar fonto]

Ye la 15ma di septembro 1959, Hrushchyov, kun spozino e filii, arivis en Usa; lo esis la unesma vizito di chefa ministro di USSR. Il ibe pasis dek-e-tri dii, vizitante New York, Los Angeles (ube il vizitis filmo-studieyi en Hollywood e renkontris famoza aktori), San Francisco, Iowa (por vizitar granda progresema farmeyo ja vizitita da Sovietala oficisti), Pittsburgh, Washington D.C. e Camp David, la rurala rezideyo en Maryland di la prezidanto. Il plurafoye renkontris prezidanto Dwight D. Eisenhower. La turanti sequesis da multa fotografisti ej urnalisti, qui juis raportar la kuriozeso di Hrushchyov pri Usana vivado ed ilua impetuoza reakti.