Irez a kontenajo

Ekman-transporto

De Wikipedio

Ekman-transporto esas parto di la movo-teorio di Ekman, qua unesma-foye exploresis en 1802 da la Suedian oceanografo Vagn Ekman. Koncernas la movo-sinso di la mar-aquo ye la surfaco, qua turnesas 90° relate la vento-sinso.

La fenomeno unesmafoye remarkesis da la Norvegian explor-voyajero Fridtjof Nansen, qua konstatis dum pol-expediciono en la yari 1890 ke glacio semblis diplazar su perpendikulare ye la vento-sinso. La movo-sinso dil aquo ye la surfaco esas (konseque la Koriolis-forco) dependanta ka koncernas la sudala misfero o la nordala misfero. Norde del equatoro ol turnas addextre, sude adsinistre.

Plu profunde en l'aquo la turno-sinso kelke chanjas. Cetere, addextre sur la nordala misfero e adsinistre sur la sudala misfero. Ca fenomeno nomesas Ekman-spiralo.