Hector Berlioz
| Hector Berlioz | ||
.jpg)
| ||
| Profesiono: | kompozisto | |
| Lando: |  Francia
| |
| Naskodato: | 11 di decembro 1803, 1803 | |
| Nasko-loko: | La Côte-Saint-André, Isère | |
| Mortodato: | 8 di marto 1869, 1869 | |
| Morto-loko: | Paris, Francia | |
| Retoloko: | http://www.hberlioz.com | |
Louis Hector Berlioz (1803 til 1869) esis Franciana kompozisto di Romantikismo.
Simfonio fantastika
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 5 di decembro 1830 en Paris esis la unesma pleado di ilua granda orkestrala verko: Epizodo de la vivo di artisto, simfonio fantastika en kin parti. Ol esis dedikata a Nikolai la 1ma di Rusia. Berlioz skribis la verko por expresar sua nerespondizata amoro di la aktorino Harriet Smithson, quan il unesmafoye vidis en 1827 en la dramato Hamlet da Shakespeare. Harriet ne asistis ca unesma pleado, ma el pose audis la verko. Li esis mariajata en 1833; la mariajeso ne esis sucesoza.
Harold en Italia
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 23ma di novembro 1834, lia verko Harold en Italia por alto ed orkestro pleeesis unesmafoye. Ol inspiresis da la poemo Childe Harold's Pilgrimage da Byron. Berlioz kompozis ol por Niccolò Paganini, qua recente aquirabis alto facita da Stradivarius e demandis nova kompozuro en qua il povis plear sua instrumento. Tamen Paganini, plu tarde regardante la kompleta verko, ne deziris plear ol pro ke la parto por alto ne esas suficante salianta; il ne partoprenis la unesma pleado. Kande il unesmafoye audis la verko en decembro 1838, il multe prizis ol ed il sendis gratulanta mesajo a Berlioz, kun 20,000 franki.
Sejorno en St. Peterburg e Moskva
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 12ma di januaro 1868 la kompozisto ye la fino dil sejorno di un semano en Moskva esis honorata gasto ye receveso en la Halo di la Nobelaro; multa lokala eminenti asistis ca evento. Dum la sejorno il direktis du koncerti, di qua la duesma eventis en la Halo di la Nobelaro. Berlioz pleis muziko da Händel, Mozart, Beethoven, Glinka e su ipsa. Co esis la duesma vizito di Berlioz a Moskva; amba viziti esis exkursi de plu longa sejorni en St. Peterburg. En 1847 il pasis du semani en Moskva ed il direktis un koncerto. Berlioz judikis ke la duesma vizito esis la plu sucesoza, nam la muzikisti en Moskva en 1868 esis plu habila.
Lasta yari
[redaktar | redaktar fonto]Il kompozis nulo pos la decepti pri lua esforci aranjar pleado di lua opero Les Troyens. L'opero, en kin akti, duris kin hori; nur parto di la verko esis pleata ye la Théâtre‐Lyrique en Paris en novembro 1863. La sejorno en St. Peterburg e Moskva detrimentis ilua saneso, ed il divenis gradope plu febla. Il mortis ye 8 di marto 1869, en sua hemo en Paris, evante 65 yari. Il esis interigata en la tombeyo di Montmartre.