Jacob Israël de Haan
Jacob Israël de Haan | ||
Profesiono: | Skriptisto, poeto, publisisto* e yuro-ciencisto | |
Lando: | Nederlando | |
Naskodato: | 31 di decembro 1881 | |
Nasko-loko: | Smilde, Nederlando | |
Mortodato: | 30 di junio 1924 | |
Morto-loko: | Ierusalem, Palestina | |
Jacob Israël de Haan (en la Yidisha: יעקב ישראל דעהאן, en la Hebrea: יעקב ישראל דיהאן od יעקב ישראל דה האן; n. Smilde, la 31ma di decembro 1881 — m. Ierusalem, la 30ma di junio 1924) esis Nederlandana skriptisto, poeto, publikisto, yuro-ciencisto ed (anti)cionisto. En 1919 il migris a Palestina. Ibe il ocidesis la 30ma di junio 1924 da Avraham Tehomi, per teroratento da la Juda mi-armeal organizuro Hagana.
Il esis la fratulo di skriptisto Carry van Bruggen (Carolina Lea de Haan) qua naskis en la sama yaro. To pensigis ofte ke li esis jemelo, ma Carry naskis l'1ma di januaro 1881.
Ilua maxim konocata verko esas Pijpelijntjes (1904, 'lineeti de la Pijp'), novelo pri homeosexuala relato en l'Amsterdamana quartero De Pijp. La libro produktis tumulto e skandalo[1]. De Haan, lore redaktisto di la pagino por infanti di socialistala jurnalo Het Volk (la Populo) esis desemployata pos publikigo di Pijpelijntjes.
En 1912 De Haan voyajis a Rusia, ube il vizitis karceri e deskriptis la situeso di politikal enkarcerigiti. Il publikigis pri to en In Russische Gevangenissen (1913, 'En Rusa karceri')[2]. Retroe en Nederlando il fondis komitato por kolektar signaturi por incitar Francia ed Anglia, la federiti di Rusia, a protesto kontre Rusia. Ta aktivesi igis Jacob Israel de Haan pre-versiono di Amnestio Internaciona, segun artiklo en Wordt Vervolgd, ofical organo di Amnestio Internaciona.[3]
Por la jurnalo Handelsblad De Haan skribis dial artikli pri sua vivo en Palestina. De Haan iris a Palestina kom cionisto, ma divenis religioz en Palestina ed esis aktiva por l'organizuro Eda Haredi, qua esis tre anti-cionista. Jacob Israël de Haan esis por stato en qua judi ed islamani vivez kom egali.
Il havis bona relati, amiki, kun Palestinani, statestri e tribuestri ed il pledis por negocii kun l'Arabestri por pacoza finigo di antagonismo inter Judi ed Arabi, to quo exasperigis la cionisti. De Haan esis korespondanto por Algemeen Handelsblad e skribis pri la konstrukto di 'Nacionala Hemo por Judi' depos la deklaro di Balfour (1917), la diala vivo en Ierusalem, la vivo dil Arabiana habitanti di Palestina, ma anke la politiko di la Proxim Oriento (Egiptia e Jordania)[4].
Il skribis la libro Palestina (1925) pri sua voyajo tra la lando[5].
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ https://www.dbnl.org/tekst/haan008pijp01_01/haan008pijp01_01_0025.php
- ↑ https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMKB24:066866000
- ↑ Wordt Vervolgd (Amnesty International, Nederland), maart 1987
- ↑ Jacob Israël de Haan, De notre envoyé spécial á Jérusalem, editerio André Versaille, 2013
- ↑ https://www.dbnl.org/tekst/haan008pale01_01/index.php