Joseph Haydn
| Joseph Haydn | ||
.jpg)
| ||
| Profesiono: | kompozisto | |
| Lando: |  Austria
| |
| Naskodato: | 31 di marto 1732, 1 di aprilo 1732 | |
| Nasko-loko: | Rohrau, Austria | |
| Mortodato: | 31 di mayo 1809 | |
| Morto-loko: | Wien, Austria | |
Franz Joseph Haydn (1732-1809) esis klasika kompozisto Austriana.
Sejorni en Anglia
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 15ma di decembro 1790 Haydn, evante 58 yari, departis de Wien, voyajante a London por direktar sua kompozuri. Ca entraprezajo aranjesis da Johann Peter Salomon (Germana muzikisto qua rezidis en London de plura yari) qua saveskabis pri la morto en septembro di princo Nikolaus Esterházy, employanto di Haydn. Mozart adiis sua plu evoza kolego, timante ke il ne pluse vidos il. Haydn posvivis la sejorno en Anglia, ma ye lua retroveno a Wien en 1792, Mozart esis mortinta.
Haydn plu tarde retroiris por duesma sejorno en Anglia, de januaro 1794 til agosto 1796. Quale por lua unesma visito, il kompozis sis simfonii por koncerti en London; ye la 3ma di marto 1794 eventis la unesma pleyado di lua Simfonio no 101 ("La Horlojo").
Lasta yari
[redaktar | redaktar fonto]Dum la lasta yari di la vivo il esis debila e ne pluse povis kompozar. En marto 1808, koncerto eventis por honorizar Haydn, pleante ilua verko La Kreado; la kompozisto esis salutata da Beethoven ed altra muzikisti e nobeli. En mayo 1809 la armeo di Napoléon 1ma invadis Wien. Por sekurigar Haydn, Napoléon postenizis gardisto ye lua domo. Esas dicata ke la oficiro ye lua hemo, qua esis muzikema, kantis ario da Haydn por amuzar la kompozisto.
Il mortis ye la 31 di mayo 1809, evante 77 yari.