Kolda guto
Kolda guto (de la hispana: gota fría) o IDAN: izolita depreso en alta nivelo (en la hispana, DANA: depresión aislada en niveles altos) esas meteorologiala fenomeno.
Singla yaro o du yari la mediteraneo e Hispania, precipue l'estala litoro e Baleari subisas ica fenomeno. La termino "kolda guto" prenesas de la Germana "Kaltlufttropfen", literale: falo de kold aero. Ol produktesas pos-somere od autune da kolizioni inter l'ankore varm aero di mediteraneo del esto e la ja koldeteskant aero dil Atlantiko de la westo.
La fenomeno produktas tre forta pluvego e tempesto, ofte kun vento-rapideso inter 100 e 200 kph. Pro la pluvegi la temperaturo baseskas. Kolda guto esas kurta-frista.
Tri devastanta kolda-guti:
[redaktar | redaktar fonto]- Alcoy ye la 29ma e 30ma di septembro 1986. Falis 700 milimetri de aquo, qua transrivigis la rivero Serpis, ponti destruktesis e parti dil urbo inundesis.
- Alicante ye la 30ma di septembro 1997, 267 milimetri de aquo falis qua inundigis la plu-basa parti dil urbo, qua homi mortis.
- La 29ma di oktobro 2024 enorma inundi en la provinci Valencia, Teruel, Cuenca, Albacete, Granada e Málaga. 200 homi mortis.