Komintern

De Wikipedio

Komunistala Internacionalo (komintern) anke konocata kom Triesma Internacionalo esis komunist organizuro qua existis de 1919 til 1943, kun skopo "eliminar l'internaciona borgezaro per tota posibla moyeni, e krear internaciona sovieta republiko kom transitala fazo ante la kompleta aboliso dil Stato.

Komintern ed Esperanto[1][redaktar | redaktar fonto]

Komintern diskutis pri la questiono pri Esperanto en olua 2ma kongreso, 6 di agosto 1920, kande hispana delegito Pestana propozis, „ke omna oratoro en internaciona kongreso“ parolez en la por lu maxim facila linguo e ke de omna parolado esez facata nur un tradukuro en helpanta linguo Esperanto.“ La propozo esis transdonita al Exekutanta Komitato por studieso. Simila propozo prizentis al Komintern skribo-forme, Raymond Lefebvre, Bombacci e 23 altra subskribinti. Rezulte la sekretariaro di Komintern formacis specala studio-komisiono konsistanta de J. Pogany (exkomisario en Hungara Sovietrepubliko), Henri Guilbeaux e Hans Itschner. En la 3ma kongreso di Komintern, 12 di julio 1921, la questiono pri L.I. itere esis traktata ed on itere komisis l'afero al Exekutiva Komitato. Sub influo dil idisto Itschner, sekr. di la studio-komisiono, ta lasta nemulte studiis. Per du voti di Itschner ipsa e Guilbeaux, malgre reteno di la prez. Pogány la komisiono decidis aprobar Esperanto ed Ido sama-tempe; ma rekomendis ad omna komunisti lernar prefere Ido kom „plu perfekta“ kam Esperanto. Ta „decido“, nulafoye aprobesis da komintern ipsa, esis blufe uzita dal idisti por propagando di Ido en komunistala rondi e sur olua bazo kelka komunistala. partisi, ex. Chekoslovakana, Mexikiana, Greka, Luxemburgiana, Reda Sport-Internacionalo, Int. Laboristala Helpo e. a. organizuri aceptis rispektiva rezolvi. Balde tamen la sekretarieyo di ex. komitato di Komunistala Internacionalo oficale desformacis la komisiono sen adopto di irga decido pri Esperanto nek pri Ido. Depos ta fush-afero la questiono pri L. I. nulafoye esis ritushata en la kongresi di Komunistala Internacionalo, ma olua sekretarieyo ofte interesesis pri la movemento.

Noto[redaktar | redaktar fonto]

  1. Texto de vido-punto Esperantistala, prenesis de “Enciklopedio de Esperanto” – unesma edito, 1933, editerio Literatura Mondo, Budapest, Hungaria. Tradukita da Hans Stuifbergen