La Mariajo di Figaro
La Mariajo di Figaro (italiana: Le nozze di Figaro), K. 492, esas opera buffa (komika opero) en quar akti kompozita en 1786 da Wolfgang Amadeus Mozart, kun italiana libreto skribita da Lorenzo Da Ponte.
Ol unesmafoye pleesis che la Burgtheater in Wien ye 1ma mayo 1786. La libreto dil opero esas fondita sur teatro-komedio da Pierre Beaumarchais, La folle journée, ou le Mariage de Figaro ("La Fola Jorno, o La Mariajo di Figaro"), unesmafoye pleita en 1784. Ol rakontas quale la servisti Figaro e Susanna sucesis mariajesar, impedante la esforci da lia debochanta employero Komto Almaviva seduktar Susanna, e docar a lu leciono pri fideleso.
La opero esas "angulopetro" di la repertorio ed aparas freque inter le supra dek en la Operabase-listo de maxim freque pleata operi.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]La antea teatrajo da Beaumarchais La Barbisto di Sevilla ja konvertesis ad opero en versiono da Paisiello. Mariage de Figaro da Beaumarchais unesme interdiktesis en Wien; la imperiestro, Josef II, asertis ke "nam ol kontenas multo objecioninda, me ya expektas ke la Censuristo sive refuzos ol tote, sive alterigos ol tale ke lu responsos pri pleo di ol e la impreso efektigota"; pos to la Austriana Censuristo ya interdiktis pleo dil germana versiono. La libretiso di Mozart obtenis oficala aprobo por operala versiono, qua fine atingis enorma suceso.
La Mariajo di Figaro esis la unesma de tri kunlabori inter Mozart e Da Ponte; lia posa kunlabori esis Don Giovanni e Così fan tutte. Esis Mozart qua originale selektis la teatrajo da Beaumarchais e duktis ol a Da Ponte, qua konvertis ol a libreto dum sis semani, riskribante ol en poeziala italiana e forigante omna originala politikala referi. Partikulare, Da Ponte remplasis la kulmino-diskurso da Figaro kontre heredita nobeleso, per ario kontre nefidela spozini. Kontre populara mito, la libreto aprobesis dal imperiestro ante ke irga muziko skribesis da Mozart.
La Imperial Italian opero-kompanio pagis Mozart 450 florini pro la verko: trifoye lua yarala salario kande il laboris kom korto-muzikisto en Salzburg. Da Ponte pagesis 200 florini.
Figaro unesmafoye pleesis che la Burgtheater en Wien ye 1ma mayo 1786. Mozart ipsa direktis la unesma du plei, de la klavaro-stulo, segun la kustumo di ta tempo. Posa plei direktesis da Joseph Weigl. La unesma versiono pleesis okfoye pluse, dum 1786.