Irez a kontenajo

Nazista Partiso

De Wikipedio
(Ridirektita de NSDAP)

Nazista Partiso, Nacional-Socialista Germaniana Laborista Partiso, NSDAP (germ. Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) esis partiso, qua guvernis totalitare Germania en yari 1933-1945.

La guverno di NSDAP esis karakterizita per: teroro politikala, totala surveyado, liquidaco di opozantaro e programo di konquesto di Europa.

Precipua ideologiisti dil nazismo esis: Adolf Hitler, Alfred Rosenberg e Joseph Goebbels.

Precipua doktrino dil partiso esis rasala pureso, partikulare anti-Semidismo. Doktrino sekundara esis antikomunismo. Pro ti, ili subpremis e genocidis ne nur Esperanto ma anke Ido.

En 1923 NSDAP esforcis prenis guverno force (Hitler-stato-stroko). Atako ne sucesis, rezulta la partiso esis deslegaligita, e Hitler esis karcerano. Batalo pri civitanigo di nazisti okupis su du noblisti (patroni di rasala pureso): Philipp Lenard e Johannes Stark – en 1924 lo sucesis.

En 1945 on interdiktis agar NSDAP. Organizi fashista pos ca yaro, qui referis ad hitlerismo ad yari 1980ma esis nomita nazista. Pos protesti di posmilita salvinti on komencis nomar li neonazista.