Sint Maarten
Land Sint Maarten (Nederlandana) Country of Sint Maarten (Angla)
|
Sint Maarten esas un ek la konstitucinta nacioni dil Rejio Nederlando, jacanta en Karibia. Segun statistiki de 2019, ol havis 41 486 habitanti. Olua surfaco, 34 km², reprezentas 44% del insulo Santa Martin – la cetera teritorio dil insulo apartenas a Francia.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]
L'insulo habitesis da aborijeni de adminime 2 mil yari aK, posible de etnio Ciboney veninta de Sud-Amerika. L'unesma grupo identifikita esis le Arawak, qui posible establisis su ibe inter 800 e 300 yari aK. Inter 1300 e 1400 li diplasesis da aborijeni Karib. Kande Hispani arivis en la regiono, le Karib ekpulsabi preske komplete le Arawak.
On kredas ke l'insulo deskovresis da Cristoforo Colombo, qua baptis ol honore Santa Martinus de Tours. Tamen, lu uzis ca nomo por la nuna insulo Nevis, kande lu deskovris ol ye la 11ma di novembro 1493. Komence teritorio Hispana, l'insulo rapide divenis loko disputita inter Franci, Angli e Nederlandani. Dum la 17ma yarcento, Nederlandani konstruktis fuorto (Fort Amsterdam) ed uzis l'insulo kom mezopunto inter sua kolonii en Nieuw Amsterdam (la nuna New-York) e lua kolonii en Brazilia. Jan Claeszen van Campen divenis l'unesma guvernisto dil insulo.

Tensi inter Nederlando e Hispana imperio augmentis dum tale nomizita milito di 8 yari, ed en 1633 Hispani kaptis l'insulo. Tamen, en 1648, pos finir la milito (qua esis parto de la milito di triadek yari), Hispani abandonis l'insulo nam li ne judikis lua lokizo kom strategiala. Kun l'abandono di Santa Martin, Franci e Nederlandani riestablisis lia kolonieti. Nederlandani venis del insulo Sint Eustatius, kontre ke Franci venis de Santa Kitts. Pos kelka konflikti dum komenco, amba nacioni signatis pakto e dividis l'insulo en du. De 1648 til 1816, konflikti modifikis la frontieri 16 foyi. Franci okupis l'insulo komplete en 1795, kande Nederlando divenis marioneto-stato di Franca imperio, til 1815.
Geografio
[redaktar | redaktar fonto]
Sint Maarten okupas la sudo dil insulo Santa Martin, e separesas de Franca teritorio Saint-Martin per terala frontiero. Lua teritorio ank inkluzas insuleti senhoma: Guana Key, Hen & Chicks, Cow & Calf, Molly Beday e Pelican Key. La tereno de Sint Maarten ordinare esas montoza, e lua maxim alta punto esas Monto Flagstaff, kun 383 metri di altitudo. L'areo weste del aeroportuo esas plana, e kontenas Nederlandana porciono di laguno Simpson's Bay. Ne existas fluvii importanta.
La klimato di Sint Marten esas tropikala de savano (Aw segun la klimatala klasifikuro da Köppen) ed esas plu sika kam altra loki norde de Karibia, pro "pluviala ombro" kreita da la monti dil insulo, qua sikigas l'alizei. De januaro til julio esas la maxim sika epoko, kontre ke la pluvoza sezono iras de septembro til novembro, kande uragani anke povas frapar l'insulo. La mezavalora pluvo-quanto yarala esas 1047,1 mm e la maxim pluvoza monato esas novembro: mezavalore 149,3 mm.
La mezavalora temperaturi ne varias multe dum la tota yaro: la mezavalora temperaturi en agosto (somero en norda misfero) esas 28,6 °C, kontre ke la temperaturi en februaro (vintro) esas 25,2 °C.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ San Martín - Geografía - Libro Mundial de Hechos - Autoro: CIA. URL vidita ye 24ma di februaro 2017.