Irez a kontenajo

Ankara

De Wikipedio
Ankara
Kelk imaji pri Ankara.
Lando: Turkia
Informo:
Latitudo: 39°52' N
Longitudo: 32°52' E
Altitudo: 938 m
Surfaco: 4130,2 km²
Habitanti: 5 165 783 (2023)
Denseso di habitantaro: 1251 hab./km²
Horala zono: UTC+3
Urbestro: Mansur Yavaş (CHP)
Mapo di Ankara
Oficala retosituo:
http://www.ankara.gov.tr
La prezidantala biblioteko havas 4 milion libri, ed esas la maxim granda de Turkia.

Ankara esas la chefurbo e la duesma maxim populoza urbo di Turkia, dop Istanbul. Segun statistiki de 2024, ol havis 5 165 783 habitanti. Lua tota surfaco esas 4130,2 km².

Ankara divenis chef-urbo di la moderna Turkia ye la 23ma di aprilo 1923, kande la Granda Nacional Asemblo di Turkia instalesis ibe.

Lua nomo forsan devenas del Indo-Europana radiko ank ('hoko'). Nun, Ankara gastigas kelka ek la maxim importanta universitati di Turkia, exemple l'universitato di Ankara (publika, fondita en 1923) e l'universitato Atılım (privata, fondita en 1997).

La historio di la regiono komencis dum Bronz-epoko kun populo Hatti, qua sucedesis dal Hititi dum la 2ma yarmilo aK, e dal Frigiani dum l'1ma yarmilo aK. Segun l'Iliado da Homero, Frigiani partoprenis la milito di Troya federita kun Troyani. Frigiani pose sucedesis dal Ligiani e dal Persiani.

Ankara esis la chef-urbo dil anciena Kelta stato Galatia, qua existis de cirkume 280 aK til 64 aK. Lor ol nominesis Ancyra. La linguo Kelta duris parolesir en la regiono mem cirkume la 4ma yarcento aK.

Ruini de Romana balneyo di Ankara, konstruktita dal imperiestro Karakala.

Romani pose konquestis la regiono, ed en 25 aK imperiestro Augustus transformis ol en polis, e chef-urbo di Romana provinco Galatia.[1] On kalkulas ke cirkume 200 mil personi habitis Ancyra dum Romana epoko. Lor, fluvieto Ankara trairis la centro dil urbo. Ol pose deviacesis e nun ol esas kovrata, ma dum multa yarcenti ol reprezentis la norda limito dil urbo.

Dum la 4ma yarcento Ankara esis importanta urbo de Bizancana imperio ed importanta centro por kristanismo. Ol vizitesis da imperiestri, exemple Constans. En 620 o 622 ol kaptesis dal imperio Sasanid, ed en 654 ol kaptesis da Arabi. Cirkume ta epoko, Bizancani dividis lia imperio en militala-civila regioni, nomizita Greke thema. Li rikonquestis Ancyra, qua divernis chef-urbo di la thema Opsikiou. Kalifio Umayyad atakis ol en 739/740, e pose kalifio Abbasid atakis ol en 776, e de 778 til 799. Tamen, en 838 Arabi sucesis atakar e destruktar la urbo, lor abandonita da lua habitanti.

  1. Belke, Klaus:126-130 Tabula Imperii Byzantini, Band 4: Galatien und Lykaonien  Publikigita da Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.  Loko di publikigo: Wien. Dato di publikigo: 1984.  Idiomo: Germana.  Videz chapitro: Ankyra.