Batalio di Berezina
| Batalio di Berezina | |||
| |||
| Napoleonala trupi trairanta Berezina. | |||
| Konflikto: | Napoleonala militi | ||
| Dato: | 26ma til la 29ma di novembro 1812 | ||
| Loko: | Fluvio Berezina, proxim Borisov. | ||
| Rezulto: | Taktika vinko Rusa, malgre Franca strategiala vinko. Granda perdaji por Franca armeo. | ||
| Franca imperio Dukio Warszawa |
↔ | Rusa imperio | |
| Napoléon la 1ma Nicolas Oudinot Claude Victor-Perrin Michel Ney |
↔ | Pavel Chichagov Peter Wittgenstein Mikhail Kutuzov | |
| 49.000 soldati 40 mil dop-restanti |
↔ | 64.000 soldati | |
| 13 mil til 25 mil soldati 10 mil til 20 mil dop-restanti 25 kanoni |
↔ | 6.000 til 20.000 soldati | |
La Batalio di Berezina eventis de la 26ma til la 29ma di novembro 1812 proxim la rivero Berezina, en la nuna Bielorusia, inter la Grande Armée komandita da Napoléon la 1ma e l'imperiala Rus armei, komandita da Mikhail Kutuzov, Wittgenstein e Pavel Chichagov, pos la falio di la kampanio di Rusia.
Esis fundamentala por la Franci trairar la fluvio Berezina ante ke l'armei Rusa asiejis e kaptis li. Napoléon fine trairis la fluvio, tamen lua armeo subisis granda perdaji.
Ante la batalio
[redaktar | redaktar fonto]Franci vinkesis da Rusi du semani ante, dum la batalio di Krasnoi. Tamen, li mantenabis protektera trupi stacita proxim la fluvio Berezina dum l'avanco tra Rusia. Kun ta rinforci, la Grande Armée itere havis cirkume 30 mil til 40 mil soldati kapabla por kombatar, ed anke 40 000 nekombatanti. Rus havis cirkume 61 000 trupi en la regiono, kun altra 54 000 komandita da Kutuzov 60 km este.
La transvivinta de la Grande Armée baraktis por eskapar adweste de la Rus armei, qui konvergis vers li. L'ideo di Napoléon esis trairar rapide la fluvio e fugar vers lora Dukio Warszawa ante ke l'enemiki arivis.
La batalio
[redaktar | redaktar fonto]Kande Franca retretinta trupi arivis, l'aquo di la marshoza rivero Berezina jacis konjelata, e la ponto en Barisaw (lore Borisov) destruktabis. La trupi sub Oudinot komisesis pri atrakar adsude l'armeo di Chichagov, qua kontrolabis la westa rivo di Berezina. Ca ideo sucesis, e quik Nederlanda injeniori, komandita da Jean-Baptiste Eblé, konstruktis 100-metra ponto qua posibligis l'imperiala trupi Franca trairar la fluvio. La kavalrio trairis ol rapide, e pose l'infantrio. Tamen la trupi di Oudinot subisis granda perdaji, e nur 300 de la Suisa soldati transvivis.
Altra strukturo konstruktesis poka hori pose, e kanoni transportesis deweste adeste por rinforcar la defensi. L'arivo di la kanoni eventis kande Chichagov perceptis lua eroro, ed atakis 11.000 Franca soldati. Napoléon trairis la fluvio ye la 27ma di novembro, e lor la strategio esis protektar la dopa guardo, qua luktis kontre la trupi da Peter Wittgenstein. Dum la vespero, parto de la ponto ruptis, ma la Franci sucese reparis ol. La trupi dal marshalo Davout e dal princo Eugène sucese trairis la fluvio, e nur la trupi dal marshalo Victor restis en l'estala rivo por protektar la dopa guardo.
Malgre ke granda parto de la trupi Franca sucese eskapis, li subisis granda perdaji. Multa soldati falis en la konjelanta aqui e mortis pro hipotermio*, altri aplastesis da su propra kompaneri, ed altri mortis pro pafi dal enemiki.[1] La restanta trupi qui ne povis trairar la fluvio atakesis e destruktesis dal kozaki, qui arivis ibe ye dimezo di la 28ma di novembro. On kalkulas ke 30 mil soldati de la Grande Armée mortis.[1] La batalio di Berezina judikesas kom katastrofoza dizastro por Napoleonala trupi.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1,0 1,1 «Los muertos de Napoleón.» - Publikigita da El Mundo. URL vidita ye 6ma di novembro 2012. Idiomo: Hispana.