Fort Worth

De Wikipedio
Fort Worth
Centrala quartero di Fort Worth.
Blazono
Lando: Usa
stato: Texas
Informo:
Latitudo: 32°45'N
Longitudo: 97°20'W
Altitudo: 199 m
Surfaco: 920,89 km²
Habitanti: 927 720[1] (2020)
Denseso di habitantaro: 1021,65 hab./km²
Horala zono: UTC-6
(UTC -5 dum la somero)
Urbestro: Mattie Parker (R)
Mapo di Fort Worth
Oficala retosituo:
http://www.fortworthtexas.gov/
Fort Worth.

Fort Worth esas la 16ma maxim granda urbo en Usa e kinesma maxim granda urbo en la stato Texas. Segun la demografiala kontado di 2020, ol havis 927 720 habitanti.[1].

La urbo esas en Norda Centrala Texas e kovras 920,89 km² en la komtii Denton, Parker, Wise e Tarrant; di ta lasta ol esas la sideyo. La urbo esas la duesma maxim granda en la metropolo Dallas-Fort Worth-Arlington (la "DFW Metroplex").

La urbo establisesis en 1849 kom armeo-posteno sur promontorio super Trinity-rivero. Hodie, Fort Worth ankore embracas sua westala heredajo e tradicional arkitekturo e desegno. USS Fort Worth esas la unesma navo dil Usana Mararmeo nomizita pro la urbo.

Fort Worth havas un ek la maxim dinamikala urbocentri en Usa, ol esas hemo di la piano-konkurso Van Cliburn International Piano Competition e plura muzei. La muzeo Kimbell Art Museum, egardata kom un ek la maxim bona kolekturi en Texas, rezidas en verko di moderna arkitekturo, desegnita da Louis Kahn e Renzo Piano. Anke notinda esas la Modern Art Museum of Fort Worth, desegnita da Tadao Ando.

La Amon Carter Museum of American Art, desegnita da Philip Johnson, havas un ek la maxim granda kolekturi de usana arto en la mondo. La Sid Richardson Museum, ridesegnita da David M. Schwarz, havas un ek la maxim enfokigita kolekturi de westala arto en Usa, qua emfazas Frederic Remington e Charles Russell.

La urbo stimulesas da plura universitato-komunesi: Texas Christian, Texas Wesleyan, University of North Texas Health Science Center, e Texas A&M University School of Law, e multa multanaciona korporacioni, inkluzanta Bell Helicopter, Lockheed Martin, American Airlines, BNSF Railway, Pier 1 Imports e Radio Shack.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

La Pakto di Bird's Fort inter la Republiko Texas e plura indijena usana tribui signatesis en 1843 ye Bird's Fort en nuna Arlington, Texas. Article XI di la pakto stipulis ke nulu darfis "preterirar la lineo de komerco-domi" (ye la frontiero dil teritorio dil indijeni) sen permiso de la Prezidanto di Texas, e ne darfis rezidar o restar en la teritorio dil indijeni. Ica "komerco-domi" pose establisesis ye la junteyo di la Clear Fork e West Fork di la Trinity-Rivero en nuna Fort Worth. Ye ta rivero-junteyo, la U.S. War Department establisis Fort Worth en 1849 kom la maxim nordala di sistemo de 10 fuorti por protektar la Usana Frontiero pos la fino di la Mexikian–Usana Milito. Fort Worth ankore konocesas kom "ube la Westo komencas."

Lineo de sep armeo-posteni establisesis en 1848-49 pos la Mexikian Milito por protektar la habitanti di Texas alonge la westala usana Frontiero, ed inkluzis Fort Worth, Fort Graham, Fort Gates, Fort Croghan, Fort Martin Scott, Fort Lincoln e Fort Duncan. Originale 10 fuorti propozesis da Mayoro-Generalo William Jenkins Worth (1794–1849), qua komandis la Department of Texas en 1849. En januaro 1849, Worth propozis lineo de 10 fuorti por indikar la westala frontiero di Texas de Eagle Pass a la kunflueyo di la West Fork e Clear Fork di la Trinity-Rivero. Un monato pose, Worth mortis pro kolero in Suda Texas.

Stradi en Fort Worth

Generalo William S. Harney asumis komando di la Department of Texas ed imperis Mayoro Ripley A. Arnold trovar nova fuorto-situo proxim West Fork e Clear Fork. Ye junio 6ma 1849 Arnold, konsilita da Middleton Tate Johnson, establisis kampeyo an la rivo di la Trinity-Rivero e nomizis ol Camp Worth honore la ja mortinta Generalo Worth. En agosto 1849, Arnold movis la kampeyo al promontorio super la ekflueyo di la Clear Fork di Trinity-Rivero. La United States War Department oficale nomizis la posteno Fort Worth ye novembro 14ma 1849.

Indijena ataki esis ankore minaco en la areo, nam ol esis lia tradicionala teritorio e li rankoris pro uzurpo da europana-usana koloniani, ma usani establisis hemdomeni proxim la fuorto. E. S. Terrell (1812-1905) de Tennessee asertis esar la unesma rezidanto di Fort Worth. La fuorto inundesis dum la unesma yaro e movis adsupre la promontorio; la nuna kortodomo konstruktesis ibe. La fuorto abandonesis ye septembro 17ma 1853. Nula traco di ol restas.

Geografio[redaktar | redaktar fonto]

Fort Worth situesas en Norda Texas, e havas generale humida subtropikala klimato. Ol esas parto di la regiono Cross Timbers; ica regiono esas frontiero inter la plu forestoza estala parti e la kolini e prati di la centrala parto. La urbo esas parto di la Grand Prairie-ekoregiono en Cross Timbers.

"Dallas-Fort Worth metroplex" esas la nabo di la Norda Texas-regiono. La urbo havas areo 774 km2, ek quo 758 km2 esas tero e 16 km2 (2.12%) esas aquo.

Granda konservo-digo kompletigesis en 1914 an la West Fork di Trinity-Rivero, 11 km del urbo. La lago formacita da ca digo konocata kom Lago Worth.

Fort Worth Convention Center

La urbo ne esas tote kontigua e havas plura inkluzaji, mi-inkluzaji ed urbeti, inkluzanta: Westworth Village, River Oaks, Saginaw, Blue Mound, Benbrook, Everman, Forest Hill, Edgecliff Village, Westover Hills, White Settlement, Sansom Park, Lake Worth, Lakeside e Haslet.

Kulturo[redaktar | redaktar fonto]

Pro sua frontiero-westala heredajo e historio di lokal arti, Fort Worth reklamas su kom la "City of Cowboys and Culture". Fort Worth havas la unesma e max granda interna "rodeo" dil mondo, ecelanta muzei, kalendario de festivali e robusta lokal arto-ceno.

Teatro[redaktar | redaktar fonto]

Bass Performance Hall, Casa Mañana, Stage West Theatre, Kids Who Care Inc., Jubilee Theater, Circle Theatre, Amphibian Stage Productions.

Muzei[redaktar | redaktar fonto]

Kimbell Art Museum, Amon Carter Museum of American Art, Modern Art Museum of Fort Worth, Sid Richardson Museum, Fort Worth Museum of Science and History, National Cowgirl Museum and Hall of Fame, Military Museum of Fort Worth, Texas Civil War Museum, Texas Cowboy Hall of Fame, Fort Worth Stockyards Museum, Al and Ann Stohlman Museum, Lenora Rolla Heritage Center Museum, National Multicultural Western Heritage Museum, CR Smith Museum.

Muziko[redaktar | redaktar fonto]

Japoniana gardeno en Fort Worth

Fort Worth Symphony Orchestra, Billy Bob's, Texas Ballet Theater, Van Cliburn International Piano Competition, Fort Worth Opera, Ridglea-Theatre.

La Academy of Western Artists di Gene Autry, Oklahoma prizentas sua yarala premii en Fort Worth segun "cowboy"-temi, inkluzanta muziko, literaturo, e mem "chuckwagon"-koquado.

Naturo[redaktar | redaktar fonto]

The Fort Worth Zoo esas hemo di plu kam 5000 animali.

La Fort Worth Botanic Garden e Botanical Research Institute of Texas esas anke en la urbo.

Parki[redaktar | redaktar fonto]

Fort Worth havas entote 263 parki kun 179 ek li vicineyo-parki.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. 1,0 1,1 QuickFacts: Fort Worth city, Texas - Publikigita da United States Census Bureau. URL vidita ye 20ma di agosto 2021. Idiomo: Angla.