Melankolio
Melankolio prenas diferanta signifiki tra epoki. Tristeso austera e neprecisa, stando maladatra, morbala karakterizata da depreseso mentala, psikala o fiziologiala.
De la 4ma yarcento aK la funerala stelei atiki prizentas individui preninta pozi pro trauro. Melankolio kunligas su do ad proximo-perdajo. Penelope reprezentesas avan lua texilo, melankolieso.
Aristoteles demandas su per ke omna eceptajo-homi esas melankolioza: il esas per li evidentajo.
Humoro-trubli
[redaktar | redaktar fonto]Por Hippocrates, melankolio komprenebla kom trubo di nigra bilo. Spleno esus l'organo responsanta di ta trublo (lore ke la nuna medicino vidas ol kom l'organo di imuna defensi.
Apatio
[redaktar | redaktar fonto]Dum la Mezepoko, l'apatio esis demonala tento qua seduktis la monaki. La kustuma tradukto esas ociero : un ek la precipua peki. La religiisti, izolita en la lenta agivo di monakeyo, plunjita en silenco, povas dronesar en torporo nominita acedia.
Neo platonismo
[redaktar | redaktar fonto]Melankoli-anatomio
[redaktar | redaktar fonto]En 1621 Robert Burton editis la melankoli-anatomio. Il analizis la kozi, l'efekti e la sercho di remedii.
Splino
[redaktar | redaktar fonto]Multa en la mortala maladeso ma anke en timo e tremo Kierkegaard exposas ke homaro esas kompozita en tri parti : la finita, l'infinita e la relato inter amba. La finita (la senci, la korpo, la konoco) e l'infinita (paradoxo e kapaca de kredar) existas sempre en tenso-stando. Ta lasta, konscio di lua existo, esas l'individu-esenco kontraste kande il esas nesensebla o petulema.
Psikiatrio
[redaktar | redaktar fonto]Precipua artiklo: neurastenio |
Psikanalizio
[redaktar | redaktar fonto]Nauseo
[redaktar | redaktar fonto]Jean-Paul Sartre editis la Nauseo en 1938. Il deskriptis Antoine Roquentin, prenita kon profunda repugneso pri lua cirkumajo, per lua agivesi e quale ilu refujis su en l'imaginala.