Tadjoura
Tadjoura (Afar: Tagórri; araba: تاجورة Tağūrah, Somali: Tajuura) esas la maxim anciena urbo en Djibuti e la chefurbo di la Regiono Tadjourah.
Importanta portuo dum multa yarcenti, ol regnesis da serio de rejimi, inkluzite la Sultanio Ifat, Sultanio Adal, la Otoman-Imperio, e Francia, til nedependo di Djibuti en 1977.
Jacanta an la Gulfo di Tadjoura, ol esas hemo por cirkume 45.000 habitanti. Ol esas la triesma maxim grand urbo en la lando dop Djibouti-urbo ed Ali Sabieh.
Tadjoura havas aerostrio e ligesas per paromo kun Djibouti-urbo. Ol anke konocesas pro sua kalk-blankigita edifici e proxima plaji.
Nomo
[redaktar | redaktar fonto]La Afar-nomo Tagórri devenas del substantivo tágor o tógor, (pl. tágar fr. "outre à puiser", "kaprofela botelo por cherpar aquo"). La nomo Tagórri devenas de *tagór-li, fr. "qui a des outre à puiser" ("ta qua havas kaprofela boteli por cherpar aquo"), do signifikanta fr. "abondante en eau" ("abundanta de aquo").
Historio
[redaktar | redaktar fonto]Dum la Mezepoko, Tadjoura regnesis dal Adal-Sultanio. Ol pose esis parto del protektorato Franca Somalilando dum la unesma duimo del 20ma yarcento.
Segun Mordechai Abir, Tadjoura originale esis la sideyo dil Sultanio Afar Ad-Ali Abli, ultre portuo. Ta regnanto, konocita kom la Dardar, "pretendis tota nordala Adoimara Afar til la frontieri di Shewa. Tamen, quankam esas vera ke ula sub-klani dil Ad-Ali ed Abli Adoimara vagis tam fore kam la frontieri di Yifat, mem la maxim loyala suporteri dil Sultano agnoskis ke lua reala autoritato ne exstensesis preter Lago Assal, kurta disto de Tadjoura."
Richard Pankhurst remarkigas ke ol diferis de vicina portui per komercar preske exkluzive kun Shewa ed Aussa, "vice kun Harar o la Ogaden." Il citas la deskripto da William Cornwallis Harris di yarala bazaro qua komencis singla-septembre, kande "dum du monati la plajo esas plena de vari, e la preurbi esas plena de kameli, muli ed asni."
Abir observas ke la portuo ne mencionesas en omna materio pri la Reda Maro en la 18ma o frua 19ma yarcenti, ma en la meza-19ma yarcento Tadjoura prosperis, "dum ke omna altra Afar-sultanii alonge la litoro deskriptesis ... kom mikra dekadanta vilaji di nula politikal o komercal importo." Tadjoura debis ta suceso a posedar granda sklavo-merkato; Pankhurst sugestas ke neexakta evaluo di 6000 homi singlayare livis Etiopia tra Tadjoura e Zeila. L'altra importanta varo vendita en Tadjoura en la 19ma yarcento esis ivoro, adportita per karavano de Aliyu Amba.
Altra vari exportacita inkluzis frumento, sorgumo, mielo, oro, strucho-plumi, senna, rubio, e civetono. La valoro di komerco en 1880-1 evaluesis tatempe ye 29.656 rupie de exportacaji e 18.513 rupie de importacaji.
Kande Tadjoura regnesis da Francia, la sklavo-komerco abolisesis per dekreto ye 26ma oktobro 1889; tamen, Noel-Buxton raportis ke Tajoura restis centro dil sklavo-komerco, ma "limitizita a mikra ma frequa expediaji." Dum la yari 1880ma la portuo servis kom distributeyo por fusili e municiono a Shewa ed Etiopia (dum ta periodo, Arthur Rimbaud habitis la urbo), ma la importo di Tadjoura neeviteble dlminutis pro konstrukto dil Franca-Etiopiana fervoyo, qua konektis Djibuti kun la doplando. La fervoyo komencis portar trafiko ye 22ma di julio 1901, extensesis a Dire Dawa 17 monati pose, e fine ad Addis Ababa ye la 3ma di decembro 1929.
Transporto
[redaktar | redaktar fonto]La portuo di Tadjoura modernigesis en 2000, po US$ 1,64 milioni, to quo permisas ol aceptar kargo-navi e lia kontenajo. La laboro deskriptesas kom parto dil esforco dal guvernerio helpar ekonomiala developo dil distrikti Tadjourah, Obock, Ali-Sabieh e Dikhil. La nova portuo formale apertesis dal prezidanto di Djibuti Ismail Omar Guelleh ye la 10ma di oktobro.
De Djibouti-urbo a Tadjoura bezonas du e duima hori per paromo o quarima horo per aero, o du hori per pavizita strado (130 km). L'unesma transiro dil Gulfo mustas necese esar per maro multe plu lenta kam per aero, ol prizentas plu multo kam charmo. En sua montoza ambiento, la blanka urbo prizentas sua max atraktiva vizajo se on arivas per maro; dop mikra buxi de anciena ligno jacas brika domi, kalk-blankigita. Hike ed ibe aparas minareti di moskei qui donas a Tadjoura ta specala karaktero, nome lua charmo.
Por aero-transporto, Tajdoura servesas dal aeroportuo di Tadjoura. La lokala portuo esas la propozata termino di rikonstruktota ferovoyo ad Etiopia.