Supra paleolitiko
Meza paleolitiko 10ma yarmilo aK
La periodo qua iras de 40 mil o 30 mil yari ante nun til cirkume 10 mil yari ante nun konocesas kom supra paleolitiko, o la maxim recenta periodo de paleolitiko, la komencala parto de la petr-epoko. En Europa, ca periodo koincidas kun l'arivo dil unesma Homo sapiens a la kontinento, cirkume 40 mil yari ante nun. Tamen, l'unesma osti pri moderna homo, trovita en Peștera cu Oase (Rumania), Mladeč (Chekia) e Cro-Magnon (Francia) evas de 35 til 30 mil yari ante nun.[1][2]
Supra paleolitiko anke koincidas kun la lasta duimo de la lasta glacial epoko. La klimato dum ca epoko esis multe kolda, e dum ca periodo Homo erectus, Homo neanderthalensis ed altra homala speci desaparis e remplasesis dal Homo sapiens.
De 30 mil yari aK til 20 mil yari aK eventis, inter altri:
- 24 000 yari ante nun homo komencas konstruktar en Europa permananta lojeyi.
- 25.000 yari ante nun homo avaniris de Proxim Oriento plu norde a central Azia.
De 20 mil yari aK til 10 mil yari aK eventis, inter altri:
- 12.000 yari ante nun glacial-epoko finas e la habitantaro di la Tero grandeskas. Homo migras pos la manjajo.
- cirkume 17 mil yari ante nun, Homo sapiens facis pikturi che kaverni di Lascaux.
- 15.000 yari ante nun homo migras ad Amerika tra Beringia.