Fonteno Trevi
La Fonteno Trevi (italiana: Fontana di Trevi) esas fonteno en la distrikto Trevi en Roma, Italia, desegnita dal italian arkitekto Nicola Salvi e kompletigita da Pietro Bracci.
26,3 metri alta e 49,15 metri larja, ol esas la maxim granda Baroka fonteno en Roma, ed un ek la maxim famoza fonteni en la mondo. La fonteno aparis en plura filmi, inkluzanta La Dolce Vita da Federico Fellini e Three Coins in the Fountain.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]La fonteno ye la junteyo di tri stradi (tre vie) indikas la termineyo di la "moderna" Acqua Vergine, la rivivigita Aqua Virgo, un ek la aquedukti qui provizis aquo ad anciena Roma. En 19 aK, supozeble per helpo de virgino, Romana teknikisti trovis fonto de pura aquo ye 13 km del urbo. (Ta ceno esas videbla sur la fasado dil nuna fonteno.) Tamen, la finala nedireta voyo dil aquedukto havis longeso 22 km. Ica Aqua Virgo duktis l'aquo aden la Balneyo di Agrippa. Ol servis Roma dum plu kam 400 yari.
En 1629 Papo Urbanus VIII opinionis ke la existinta fonteno esis ne sat dramatala, e pregis Gian Lorenzo Bernini skisar posibla rinovigi, ma la projeto abandonesis kande la papo mortis. Malgre ke la projeto da Bernini nultempe konstruktesis, esas multa Bernini-aji en la hodiala fonteno. Frua, influiva modelo da Pietro da Cortona, prezervata che la Albertina, Wien, anke existas, plus diversa frua 18ma-century skisuri, grandaparte nesignatita, ultre projeto da Nicola Michetti, projeto da Ferdinando Fuga, e desegno da franco Edme Bouchardon.
Konkursi esis populara dum la Baroka epoko por desegnar edifici, fonteni e mem la Hispana Eskalero. En 1730 Papo Klemens XII organizis konkurso en qua Nicola Salvi vinkesis da Alessandro Galilei - ma pro klamo en Roma pri vinko da Firenzeano, Salvi tamen komisesis. Laboro komencis en 1732 e la fonteno kompletigesis en 1762, longe pos la morto di Salvi, kande Oceanus ("deo di omna aquo") da Pietro Bracci pozesis en la centrala nicho.
Salvi mortis en 1751, lua verko mi-finita, ma il certigis ke barbisto-insigno ne ruinis la ensemblo, per celar ol dop skultita vazo, nomizita da la Romani asso di coppe.
La Fonteno Trevi finesis en 1762 da Giuseppe Pannini. Ol oficiale apertesis ed inauguresis ye 22ma mayo da Papo Klemens XIII.
Restauro
[redaktar | redaktar fonto]
La fonteno rinovigesis en 1998; la bosajo frotesis ed omna fenduri ed altra problemo reparesis da artizani, ed adjuntesis pumpili.
En januaro 2013, anuncesis ke italiana modo-kompanio Fendi financizos 20-monata, 2,2-milion-euri-restauro di la fonteno; la maxim kompleta restauro en olua historio.
Restauro komencis en junio 2014 e kompletigesis en novembro 2015. La fonteno riapertesis per oficala ceremonio ye la vespero di 3ma novembro 2015. La restauro inkluzis instalo di plu kam 100 LED-lumi por dumnokta ilumino di la fonteno.
Deskripto
[redaktar | redaktar fonto]La fundo di la fonteno esas la Palazzo Poli, kun nova fasado di giganta pilastri inter la du chefa etaji. Domto di aquo esas la temo dil enorma skemo, mixuro de aquo e bosajo, pleniganta la mikra placo.
En la centro, robuste-fasonita triumfal arko superpozesas sur la fasado dil palazzo. La centrala nicho od exedra cirkum Oceanus havas libere-stacanta koloni por maxima lumo ed ombro. Basreliefi ilustras la Romana origino dil aquedukti.
Segun tradiciono, moneto-peci devas jetesar aden la fonteno per la dextra manuo super la sinistra shultro. Ico esas la temo di la filmo di 1954 Three Coins in the Fountain ed akompananta kansono.
Evaluite 3000 euri jetesas aden la fonteno singladie. En 2016, evaluita $1,5 milion jetesis aden la fonteno. La pekunio uzesis por subsidiar supermerkato por la povri di Roma; tamen, on freque probas furtar moneti de la fonteno.