Grandadukio Moskva
Великое княжество Московское Velikoye knyazhestvo Moskovskoye | ||
1263 til 1547 | ||
Urbi
| ||
Chefurbo: | Moskva | |
Linguo
| ||
Oficala linguo: | Anciena linguo Slava del Esto | |
Tipi: | monarkio | |
· Grandaduko: | Daniil Alexandrovich de Moskva | |
· Entote: | 2 800 000 km² (1533) | |
Kauzo di la fino: | kreo dil Cario Rusa |
Grandadukio Moskva, anke Granda-princio Moskva o Granda-knyazio Moskva (Ruse Великое княжество Московское) esis princio Europana qua existis de Tarda Mezepoko (13ma yarcento) til la 16ma yarcento. Ol guvernesis dal dinastio Rurik, qua guvernis Rus' depos yaro 862.
Ca stato originis kande princo Daniil, filiulo del princo Alexander Nevsky de la dinastio Rurik, selektesis por guvernar lora nova Grandaprincio Moskva, kreita kom stato vasala del Mongola imperio. La grandaprincio divenis plu importanta e pose enkorkpigis dukio Vladimir-Suzdal dum la yari 1320a. Ol pose enkorpigis Republiko Novgorod en 1478, e Grandadukio Tver en 1485. Ol restis vasala stato de tale nomizita Ora Hordo til 1480, kande ca lasta esis krulinta. Lua teritorio expansesis de 20 000 km² en 1300, til 430 000 km² en 1462, 2,8 milion km² en 1533, e 5,4 milion km² en 1584.
Dum lua 43-yara regno, Ivan la 3ma di Moskva plufortigis la stato, kampanianta kontre lua lor maxim povoza vicino, grandadukio Lituania. En 1503, la teritorio di Moskva triopleskis. Ivan adoptis la tituli "caro" ("caro" venas de Caesar, suvereno Romana), e "suvereno di tota Rus". Per sua mariajo kun la nevino de la lasta Bizancana imperiestro, Konstantinos la 9a Palaiologos, Ivan la 3ma deklaris ke Moskva esis la sucedinto de Romana imperio, o "la triesma Roma".
La sucedinto di Ivan la 3ma anke juis militala suceso, kaptis Smolensk de Lituania en 1512, ed expansis la fronteri di Moskva vers fluvio Dnepr. Lua filiulo, Vasili Ivan la 4ma (pose konocata kom "Ivan la Terorigiva") esis infanto lor la morto di sua patro en 1533. Ilu kronizesis en 1547, ed adoptis la titulo "caro" kande Cario di Rusia proklamesis.