Igor Fyodorovich Stravinski
| Igor Fyodorovich Stravinski | ||
| ||
| Profesiono: | kompozisto e muzikala produktisto | |
| Lando: |  Rusia
| |
| Naskodato: | 18 di junio 1882, 17 di junio 1882, 1881, 5 di junio 1882 | |
| Nasko-loko: | Sankt Petersburg, Rusia | |
| Mortodato: | 6 di aprilo 1971, 1970 | |
| Morto-loko: | New York, Usa | |
Igor Fyodorovich Stravinski (n ye la 17ma di junio 1882 apud Sankt Petersburg til la 6ma di aprilo 1971 en New York) esis Rusa klasika kompozisto.
Importanta verki esas:
- L'oiseau de feu (La Fair-ucelo)
- Le sacre du printemps (La Sakrigo di Printempo)
La Fair-ucelo
[redaktar | redaktar fonto]En 1909 Sergei Dyagilev komencis produktar baleti, utiligante existanta kompozuri. Dezirante originala muziko por projetata baleto, il komisis Stravinski skribar La Fair-ucelo. Ye la 25ma di junio 1910 en Paris, la baleto pleesis unesmafoye. Ol esis sucesoza, e Stravinski esis erste egardata kom notinda kompozisto pro ca verko; ol esis l'unesma de plura baleti skribita da Stravinski por Diaghilev.
Petrushka
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 13ma di junio 1911 en Paris, la baleto Petrushka, kun muziko da Stravinski, pleesis unesmafoye. Stravinski konceptis l'ideo di Petrushka kom koncerto-peco, tamen Sergei Diaghilev, la baleto-produktanto, pensis ke ol esus apta kom baleto. Ilu kompozis la muziko dum la vintro di 1910-1911. La karaktero Petrushka, qua esas marioneto, pleesis da la dansisto Vaslav Nijinski en l'unesma pleo di la baleto.
La Sakrigo di Printempo
[redaktar | redaktar fonto]Ca baleto pleesis unesmafoye en Paris ye la 29ma di mayo 1913. Ol produktesis da Sergei Diaghilev, kun dansadi desegnita da Vaslav Nijinski. La muziko da Stravinski esis por granda orkestro.
La origino di la muziko esis sonjo quan Stravinski experiencis en 1910: en la sonjo, il vidis solena pagana rituo; sajuli sidis en cirklo, regardante yunino qua dansis til sua morto; el sakrifikesis a la deo di Printempo. Stravinski komencis skisar projetata simfonio pri ca ideo. Kande Diaghilev audis ca skisuri, il persuadis la kompozisto krear baleto de la muziko.
Ye l'unesma pleado, la nekustumala, insistema ritmi, e la primitiva stilo di la dansado, qui tante diferis de antea baleti, produktis desquieteso en la audantaro, quo divenis tumulto.
Dum la sequanta yari, la muziko esis ofte pleata sen la dansado, e recevis aklami. Pro olua aventuroza ritmii e harmonii, la muziko esis multe diskutata, ed esis estimata kom importanta kompozuro de la 20ma yarcento.
Simfonio en Tri Movementi
[redaktar | redaktar fonto]Ye la 24ma di januaro 1946 en New York, ilua Simfonio en Tri Movementi pleesis unesmafoye, direktata da la kompozisto. Stravinski skribis la verko dum 1942-1945; ol esis ilua unesma notinda verko depos ke il komencis rezidar en Usa. Il agnoskis ke la verko esis influata per l'eventi de la duesma mondomilito. Ol anke recevis influi de altra kompozuri skribata dum ta periodo: la unesma movemento inkluzis notinda parto por piano, prenita de piano-koncerto-peco quan il abandonabis; la verko utiligas materio de altra abandonita projeti.
La Progreso di la Debochanto
[redaktar | redaktar fonto]La Progreso di la Debochanto esas opero kompozit inter 1947 e 1951.
Plu tarda yari
[redaktar | redaktar fonto]Stravinski rezidis en Kalifornia de 1941, ed il pose multe voyajis en Usa por direktar pleadi di sua kompozuri. En 1962 il vizitis Rusia, quan il livabis en 1913; ibe il direktis plura koncerti, e renkontris Dmitri Shostakovich ed Aram Hachaturyan. Dum la sequanta yari, pro plumalesko di lua saneso, il voyajis minmulte. De 1969 il rezidis en New York.