Batalio di Solferino
| Batalio di Solferino | |||
| |||
| Pikturo montras Franca trupi dum la batalio di Solferino. | |||
| Konflikto: | Francia-Austria milito | ||
| Dato: | 24ma di junio 1859 | ||
| Loko: | proxim Solferino, Lombardia | ||
| Rezulto: | Franci e Sardiniani vinkis Austriani. | ||
| Duesma Franca imperio Rejio Sardinia |
↔ | Austrian imperio | |
| Napoléon la 3ma Vittorio-Emmanuele la 2ma |
↔ | Franz Josef la 1ma | |
| 118.600 | ↔ | 100.000 | |
| 2492 morti 12 512 vunditi 2922 kaptiti o desaparinti |
↔ | 3.000 morti 10 807 vunditi 8 638 kaptiti o desaparinti | |
La batalio di Solferino eventis ye la 24ma di junio 1859, en Solferino, Lombardia. Austrian armeo, qua konsistis ek cirkume 100.000 soldati komandita da Franz Josef la 1ma, vinkesis dal federita armei komandita da Napoléon la 3ma di Francia e da Vittorio-Emmanuele la 2ma de la rejio Sardinia, kun entote 118.600 soldati. Lor ol esis la maxim granda batalio en l'Europana kontinento pos la batalio di Leipzig, en 1813.
La batalio esis parto dil procedo di Italian unigo. Pos 9-yara kombato, Austriani kapitulacis. Entote la perdaji di la federiti esis 2492 mortinta, 12 512 vundita e 2 922 kaptita o desaparinta, kontre plua kam 3.000 soldati Austriana mortinta, 10 807 vundita e 8 638 kaptinta o desaparinta.
Henri Dunant, qua atestis la batalio e la sufrego di vunditi en bataliagro, decidis krear l'Internaciona Reda Kruco pos ol.
Motivi di la batalio
[redaktar | redaktar fonto]Pos sekreta kontrato sigatita en Torino, l'armeo di Napoleon la 3ma di Francia decidis helpar Piemont, invadita dal Austriani pos ne aceptar nemediata desmobilizo di lua trupi. Pos serio di batalieti, Piemontani vinkis Austriani, qui rigrupigis lia trupi e decidis neprudente afrontar Franci.
La batalio
[redaktar | redaktar fonto]
Austrian armeo, komandita dal propra imperiestro, trairis la fluveto Mincio ed okupis serio di kolini proxim urbo Solferino, centre de sua lineo.
Franci atakis de sinistre ed okupis urbeto Medole. Centre, Austriani mantenis pozicioni, kontre ke dextre, trupi komandita dal generalo Benedek rezistis ataki da Piemontan armeo.
Franci timis ke Austriani povis rinforcar lua dextra flanko e decidis atakar la pozicioni Austriana en Solferino. L'artilrio Franca bombardis l'urbeto e mortigis multi. Pose, l'infantrio lansis atako. Pos severa kombati, li sucese kaptis l'urbeto e dividis Austrian armeo.
Malgre ke Benedek prenis kontrolo de la dextra flanko, Franca ataki koaktis l'Austriani cedar tereno. Pos perdir Solferino, Austriani evakuis l'urbeto Cavriana, ante ke la kombati cesis pro forta tempesto. Austriani retretis, e pose komencis negocii qui modifikis la frontieri inter Francia, Piemont ed Austria.
La mortigo per nova armi, quale fusili e ranurizita kanoni, ne esis tam sangoza kam altra batalii de la 19ma yarcento. Tamen, la cirkume 38.000 viktimi motivizis Suisa entraprezisto Henry Dunant organizar sokursala helpo por omna vunditi, sen selekto di lando (Tutti fratelli, "omni frati"), pose fondis la Reda Kruco.[1]